Heupoperatie en dezelfde dag al terug wandelen? Het kan!
Op 4 december 2019 werd Comate voor haar baanbrekend werk bekroond door UNIZO door de mooie titel 'kmo dienstenbedrijf van het jaar' te winnen. Van harte proficiat!
Wanneer kan iemand weer stappen na invasieve heupchirurgie?
Een heup laten vervangen is geen pretje voor patiënten. Na het trauma van de operatie kan het nog maanden duren voordat mensen voldoende op de been zijn om hun normale leven verder te zetten. Maar heb je je ook al afgevraagd hoe heupchirurgie is voor een orthopedisch chirurg? De patiënt is niet de enige die ongemak voelt tijdens de ingreep!
Een Belgisch team van chirurgen ontwierp samen met de ingenieurs en designers van Comate een innovatief apparaat met een dubbel effect. Ten eerste verbetert het de slaagkansen van de operatie. Ten tweede ontlast het ook de zwaar belaste chirurgen en hun team. Maak kennis met de Gripper, het hulpmiddel dat patiënten na invasieve heupchirurgie weer laat lopen in nog geen 90 minuten.
EDA-techniek spaart de spieren...
Heupvervangingstechnologie is een van de meest succesvolle chirurgische procedures. Maar er is een maar. Met de conventionele technieken moeten chirurgen vaak grote incisies maken in verschillende spieren rond het heupgewricht, en het risico op postoperatief manken is reëel. Jaren geleden al werd daarom de Directe Anterieure (DA)-techniek ontwikkeld, als eerste stap om de resultaten voor de patiënt te verbeteren. De ingewikkelde procedure vroeg wel nog altijd om een lange operatie, met een hoge kans op ongewenste spierbeschadiging.
Om het DA-protocol te verbeteren, besteedde Prof. Dr. Kristoff Corten jaren onderzoek aan de Efficient Direct Anterior (EDA)-techniek voor heupchirurgie. Bij EDA maakt de chirurg een kleinere incisie, wat het risico op spierbeschadiging verkleint en een sneller herstel van de patiënt ondersteunt. Maar om een perfect zicht op de anatomische referentiepunten te behouden, moet een chirurg tussen de spieren kunnen kijken. En dus moet iemand die spieren veilig opzij kunnen houden.
Als chirurg wil ik altijd het beste resultaat voor mijn patiënten. Dat stimuleert mij om op zoek te gaan naar de meest geavanceerde beschikbare technieken. Maar in dit geval was er gewoon niets op de markt dat voldeed.
... maar vergt ontzettend veel van het operatieteam
Daar zat de grote uitdaging. “Ik had verschillende spreiders nodig om spierweefsel tijdens de operatie uit de weg te houden”, aldus dr. Corten. “Je moet zien waar je mee bezig bent, zo eenvoudig is het.” Bijgevolg moesten chirurgisch assistenten tijdens een EDA-procedure die spreiders goed vastnemen en urenlang stilhouden. “Voor die assistenten was dat geen ergonomische houding en ze zagen zelf niet altijd goed het operatieveld. Dus hadden ze het ook lastig om voor mij en andere chirurgen het zicht 100% vrij te houden. Niet altijd makkelijk om dan de onderdelen van een implantaat perfect te plaatsen. Dit kon leiden tot niet-optimale resultaten, wat voor mij gewoon niet aanvaardbaar was.”
EDA vereist ook meer mensen rond de operatietafel, wat het risico op sterilisatiefouten verhoogt en de kosten doet stijgen. “Om die redenen kon de EDA-techniek niet echt doorbreken, ondanks zijn aantrekkelijke spiersparende aspect”, vult dr. Corten aan.
De oplossing: voeg de Gripper aan de EDA-techniek!
Op basis van dr. Cortens ideeën werd de Gripper ontwikkeld, een medisch hulpmiddel dat de EDA-techniek beter reproduceerbaar, spiersparend en efficiënt maakt. “De EDA-heupprocedure beleeft nu al een doorbraak in meer dan 22 landen wereldwijd. Als je de Gripper toevoegt aan de bekende techniek, dan denk ik dat we het antwoord hebben gevonden op de economische en ergonomische duurzaamheid van heupvervangingen”, aldus Prof. Dr. Corten. “Het chirurgisch trauma is kleiner – of de operatietijden korter – en dankzij de betere ergonomie kan het chirurgisch team ook gewoon meer en beter werk verzetten.”
Van idee tot start-up
De weg van idee tot baanbrekend product was niet gemakkelijk. Het concept van de Gripper kreeg pas vorm toen Prof. Dr. Corten met Comate sprak. Dit Leuvense bedrijf leverde zijn knowhow over de mogelijke materialen en productietechnieken en bracht ook betrouwbare leveranciers aan. Hun ingenieurs kwamen met de technische oplossingen en de ontwerpers stemden het perfect af op de gebruikers.
Het meest verrassende aan heel deze onderneming, voor mij dan toch, was hoe gemakkelijk de ingenieurs van Comate mijn behoeften begrepen. Anders waren ze er ook nooit in geslaagd om zo een intuïtief product te ontwikkelen.
Vele prototypes met steun van VLAIO
Intussen slorpte het project zoveel geld op dat Prof. Dr. Corten zelfs een lening afsloot om de ontwikkeling op koers te houden. Maar ondanks de moeilijkheden bleef het team gemotiveerd, omdat het vooruitgang boekte en omdat de grote namen in de sector er ook in geloofden. Bedrijven als Zimmet Biomet, Stryker, Smith & Nephew en Depuy Syntes (Johnson & Johnson) wilden allemaal de prototypes testen.
Ook kreeg het project op dat moment financiële steun van VLAIO in de vorm van een ontwikkelingsproject. Daardoor werd het mogelijk om een eerste reeks prototypes maken, waarmee we testen konden uitvoeren met chirurgen. Dit heeft voor een serieuze hefboom gezorgd, waardoor uiteindelijk verschillende investeerders aangetrokken konden worden en waardoor de industrialisatie fase gestart kon worden.
In de eindfase richtte het team testpanels op voor preklinische en klinische studies in verschillende landen. Het doel was om zoveel mogelijk feedback te verzamelen en het product te verfijnen. Na drie jaar voldeed de Gripper aan de ISO 13485-normen en kreeg het apparaat de goedkeuring van de EU en de Amerikaanse FDA.
Het blijft de meest spannende onderneming uit mijn hele carrière. Die intense samenwerking met Comate leidde tot één van de meest gewilde nieuwe producten in de orthopedie van de voorbije jaren. Dat is toch niet niks!
De Gripper verandert alles
De Gripper deed veel ogen opengaan op het jaarlijkse congres van de American Academy of Orthopaedic Surgeons. Het eerste lot van 20.000 grippers werd in 2017 wereldwijd gelanceerd. Het hele team werkt nu fulltime om het internationaal gepatenteerd systeem te introduceren bij chirurgen in alle uithoeken van de planeet.
Ondertussen heeft de Gripper heupchirurgie in operatiekamers grondig verbeterd. Zowel voor de patiënt als voor het chirurgisch team. De operatieduur is verkort en in de plaats van beschadigde spieren en een vermoeiend revalidatieproces kwam een procedure die patiënten al na anderhalf uur op hun nieuw heup laat stappen.
Kortere operatietijden verminderen ook de geestelijke en lichamelijke uitputting. De medewerkers zijn dan ook meer gemotiveerd, wat op termijn enkel goed nieuws kan zijn voor de economische resultaten van de ziekenhuizen.
De volgende stap? Meer slimme oplossingen!
Prof. Dr. Corten en Comate begonnen een samenwerkingsverband op lange termijn, MedEnvision. Het doet dienst als incubator voor medische hulpmiddelen, zodat ook andere chirurgen hun frisse ideeën uit de dagelijkse praktijk kunnen omzetten in een concreet product.
Het team van MedEnvision creëert zo nog meer producten om standaardprocedures te verbeteren. EsySuit vereenvoudigt bijvoorbeeld het chirurgische drapeerproces en werd nu geïntegreerd in de EDA-heuprocedure. Het team werkt ook hard verder aan volledige knie-artroplastiek en schouderchirurgie.
De samenwerking met MedEnvision heeft de kennis van Comate verdiept. De nieuwe medische hulpmiddelen houden rekening met de ISO 13485-normen, maar ook met de ergonomie voor de chirurg. Een makkelijker operatie kan alleen maar bijdragen aan het globale welzijn van de patiënt en dat blijft natuurlijk de toetssteen voor alle beslissingen in het ontwerp.
Om innovaties mogelijk te maken, moet je niet kunnen toveren. Comate trekt specialisten aan uit verschillende domeinen en gebruikt zijn knowhow en ervaring. Het gaat om proberen, doen en volhouden.
Bronnen
Kan jij ook begeleiding op maat gebruiken voor jouw plannen?
De VLAIO-bedrijfsadviseurs ondersteunen en adviseren ondernemers om hun innovatieve plannen, groeiambities of bedrijfstransformatie waar te maken. Neem contact met hen op via deze website of mail naar info@vlaio.be.
