Opgelet: paddenstoelengebroed

Men neme een rottende tak en men wachte tot de schimmel groeit. Is dat de manier om paddenstoelen te telen? Of komt er toch wat meer bij kijken? We vragen het aan Kasper Moreaux, R&D manager van paddenstoelenbroedbedrijf Mycelia.
Beeld van paddenstoelen
Hier kweekt men paddenstoelen.

Mycelia is gespecialiseerd in het maken van schimmelbroed en is een toeleverancier van onder andere de paddenstoelenteelt. Broed is een gesteriliseerd graansubstraat, doorgroeid met mycelium (het wortelstelsel van de paddenstoel). Maar hoe kom je erbij om broed uit te bouwen tot een business? Kasper: “Omdat een professor aan de universiteit Gent in de jaren 70 zijn ex-studenten aanspoorde om broed te beginnen kweken, schoot het ene bedrijfje na het andere als paddenstoelen uit de grond. Ook mijn moeder – Magda Verfaillie – kocht een autoclaafje  en allerhande gereedschap en begon broed te kweken in haar kelder. De meeste “pop-up’s” werden na enkele jaren overgenomen of legden hun boeken neer. 40 jaar later en 24 werknemers verder is Mycelia het enige grote broedbedrijf in België.

Paddenstoelen, mushrooms, funghi, Pilze, …

Geloven in je product, de markt goed kennen en blijven innoveren. Dat zijn de drie pijlers waarop het succes van Mycelia rust. Kasper: “In het begin hadden we voornamelijk Belgische afnemers. Broed is dan ook een product dat je niet zo makkelijk over verre afstanden transporteert. Maar langzaamaan hebben we onze business kunnen uitbreiden naar onze buurlanden. Momenteel gaat zo’n 90% van ons broed naar klanten binnen de EU, met als koplopers Nederland, Frankrijk, Engeland en Duitsland. Een klein percentage wordt zelfs – gekoeld - buiten de EU getransporteerd.”

Het broedbedrijf blijft niet op zijn lauweren rusten. Kasper: “In juni dit jaar organiseert Mycelia het congres ‘WoodFungi’ waar onze klanten vooraanstaande sprekers kunnen ontmoeten. Een uitgekiend moment om onze naambekendheid te vergroten. Met WoodFungi slaan we twee vliegen in één klap. Dit jaar vieren we namelijk ook dat we sinds tien jaar op de nieuwe site in Nevele zitten.”

Woodfungi is meer dan alleen een bijeenkomst van klanten, laboranten en wetenschappers. We hopen zeker een bepaalde internationale belangstelling te wekken. Maar het is vooral een meisjesdroom van mijn moeder om zo’n congres te organiseren.

Kasper Moreaux
R&D manager van paddenstoelenbroedbedrijf Mycelia

The only way is up

Om te groeien is internationaliseren alleen niet genoeg. Innoveren is minstens even belangrijk. Dat begreep Kasper als geen ander. In het voorjaar van 2016 nam hij contact op met de bedrijfsadviseurs van VLAIO. Die begeleidden hem bij het indienen van een ontwikkelingsproject. “Om duurzaam te groeien, moeten we het bestaande productiesysteem helemaal omgooien”, weet Kasper. “Momenteel is er nog teveel manueel werk in de productielijn, terwijl heel wat van die handelingen (semi-)geautomatiseerd kunnen worden, zoals het losschudden van de zakken broed. Daardoor kunnen we niet enkel de productie opvoeren. Tegelijkertijd verlichten we ook de werklast. Een doos paddenstoelen weegt misschien niet zo veel, maar een zak broed van 15 kilo heffen, is andere koek.”

Wij willen dat onze werknemers gelukkig en gezond zijn. Dat is belangrijk.

Kasper Moreaux
R&D manager van paddenstoelenbroedbedrijf Mycelia

Veredelen

Daarnaast voedt ook een recentere groeisubsidie Kaspers innovatiebacterie. In april 2017 stapt Kasper opnieuw naar VLAIO om advies en ondersteuning te vragen (en te krijgen) voor een erg prijzige, maar veelbelovende ontwikkelingsstrategie: veredeling. Daarbij kruis je bestaande soorten tot een nieuw ras.

Kasper: “De markt is er rijp voor. Mensen zijn de klassieke champignon stilaan beu en willen experimenteren met andere paddenstoelen, zoals de shiitak.

Alleen is niet iedereen fan van de paddenstoel die we onder andere uit Japan laten overvliegen. Dankzij veredeling kunnen we zelf rassen ontwikkelen die voldoen aan onze – Europese – smaak én productiemethoden. Om deze techniek op punt te stellen, hadden we echter niet voldoende kennis in huis. Dankzij de kmo-groeisubsidie kunnen we een beroep doen op de universiteit van Wageningen als externe dienstverlener. Die samenwerking heeft ons een hoop inzichten en kennis opgeleverd over het veredelen van rassen.

Labo voor veredelingstechnieken
Inspirerende samenwerking met de universiteit van Wageningen.

Kasper: "Het advies is sinds kort afgerond en nu kunnen we over naar de volgende stap: Mycelia werft in mei dit jaar een Hongaarse onderzoeker aan, een specialist in het veredelen van paddenstoelen.” Over een match gesproken! “Het is moeilijk om mensen te vinden hier in België,” gaat Kasper verder, “omdat de kennis en expertise zo specifiek is. We moeten ons personeel dus vaak in het buitenland zoeken. Mensen vinden die bereid zijn naar België te verhuizen, is niet evident, maar af en toe hebben we geluk”.

En wie weet op welke projecten Mycelia in de toekomst nog zal broeden?

Begeleiding op maat

Team Bedrijfstrajecten ondersteunt en adviseert ondernemers om hun innovatieve plannen, groeiambities of bedrijfstransformatie waar te maken.