Bespraken we in dit dossier al het waarom en het wat van additive manufacturing, dan bekijken we in dit luik de wie, de waar en het hoe. Want we kunnen in Vlaanderen met gepaste trots een mondje 3D print meepraten. Met Materialise en Layerwise (een spin-off van de KU Leuven, in 2014 overgenomen door 3D Systems) waren we er van bij de vroege start bij. En intussen zijn we uitgegroeid tot één van de regio’s met de meeste 3D printers.

Gebundelde kennis

Volgens Pieter Machtelinckx, Communication manager bij Flam3D, beschikt Vlaanderen over “een unieke positie dankzij een fijnmazig netwerk van onderzoeksinstellingen, technologie ontwikkelaars, leveranciers, print- en maakbedrijven. Dat maakt connectie met de partner die je nodig hebt heel erg makkelijk.” Maar hoe ziet dat fijnmazig netwerk er dan precies uit? Waar kan je in Vlaanderen terecht voor je vragen rond Additive Manufacturing?

AMplitude

Waarom niet starten bij één van de proeftuinen van Vlaanderen Industrie 4.0.: AMplitude. Daar kan je – zoals het woord het zegt – proeven wat additive manufacturing voor jouw onderneming kan betekenen. AMplitude fungeert als een onafhankelijke matchmaker tussen jouw bedrijf en de 3D-printing wereld in Vlaanderen. Welke van je producten of componenten komen in aanmerking voor additive manufacturing? Hoe haal je een competitief voordeel uit een investering in additive manufacturing? Koop je zelf een 3D-printer aan of besteed je jouw printwerk beter uit? Op deze vragen biedt de proeftuin een antwoord. Ze brengen jou in contact met de meest geschikte partners uit het 3D netwerk.

Flam3D

De proeftuin Amplitude wordt ‘onderhouden’ door Flam3D. En dat is hét platform voor 3D-printen en additive manufacturing in Vlaanderen en Nederland. Zij verenigen meer dan 100 organisaties die actief zijn op het gebied van 3D-printing: onderzoeks- en kennisinstellingen, toeleveranciers, fabrikanten, serviceaanbieders zowel als maakbedrijven die additieve of hybride fabricatie toepassen. Hier krijg je alvast een goed beeld van het ecosysteem dat rond 3D-printen ontstaan is.

Sirris

Sirris is het collectief centrum en not-for-profitorganisatie van en voor de technologische industrie in België. 140 ingenieurs, wetenschappers en technici ondersteunen er bedrijven die willen innoveren, met ruime ervaring en brede expertise in uiteenlopende sectoren, met hightech testinfrastructuur en makkelijke toegang tot een uitgebreid partnernetwerk. Ook rond additive manufacturing hebben ze heel wat kennis opgebouwd waarmee jij verder aan de slag kunt.

Flanders’ Make

Ook bij Flanders’Make, het strategisch onderzoekscentrum voor de maakindustrie, stimuleert volop open innovatie via hoogkwalitatief onderzoek rond additive manufacturing. Zij bieden naast onderzoek, advies en begeleiding ook testinstallaties aan waaronder pilootmachines voor 3D-printen.

Universitair onderzoek

Ook aan elk van onze Vlaamse universiteiten wordt erg veel aandacht besteed aan de mogelijkheden van additive manufacturing. Elke universiteit legt daarbij eigen accenten.

Zo focussen ze aan de UGent voornamelijk op polymeren. En krijgt ook het 3D-printen van beton en biomaterialen heel veel aandacht. Aan de VUB onderzoeken ze de mogelijkheden van ‘hybrid printing’ waardoor het mogelijk moet worden om printen én afwerken door eenzelfde machine te laten gebeuren. Aan de KU Leuven waren ze er al van bij het begin (1990) bij om onderzoek rond de mogelijkheden van additive manufacturing te starten. De AM-onderzoeksgroep kijkt momenteel vooral naar het uitbreiden van materialen waarmee geprint kan worden, naar machinedesign, procesoptimalisatie en kwaliteitscontrole. Aan de Uhasselt leggen ze zich – in samenwerking met Flanders’ Make - o.a. toe op het gebruik van coatings. In de onderzoeksgroep Op3Mech van de Universiteit Antwerpen worden meettechnieken ontwikkeld om de vorm van 3D geprinte onderdelen op te meten tijdens het printen. Op die manier kan het printproces bijgestuurd worden om zo de nauwkeurigheid van de geproduceerde onderdelen te vergroten

Hogescholen

En ook de Vlaamse hogescholen laten zich niet onbetuigd op het vlak van 3D-printen. Zowel bij Artevelde Hogeschool, Vives, HoGent, PXL, Thomas More als Odisee, kan je als ondernemer terecht om mogelijke 3D toepassingen te bespreken en uit te werken.

Fablabs en Makerspaces

Last but not least vind je over heel Vlaanderen verspreid de 'Fablabs', samentrekking van Fabrication en Laboratory, ofte Makerspaces. Digitale, coöperatieve werkplaats waar mensen met behulp van opensourcehardware en -software volop kunnen experimenteren met het ontwerpen, printen en afwerken van eigen ideeën.