Als particulier of vereniging  

De Vlaamse overheid heeft een aparte regeling uitgewerkt voor occasionele verkopen zonder commercieel doel, zoals verkoop met een menslievend, sociaal, cultureel, educatief of sportief doel, ten voordele van de natuur, een humanitaire catastrofe, een ramp of  bij belangrijke schade.   

Je hebt dan een vergunning niet-commerciële verkoop nodig. Voer je als particulier de actie, dan moet je als particulier de vergunning aanvragen. Verkoop je in opdracht van een vereniging, dan moet de vereniging voor de vergunning zorgen en jou daarvan een kopie bezorgen. De verkoop mag plaatsvinden op eender welke plaats zolang je van de gemeente wel toestemming hebt om die plaats in te nemen of van de eigenaar bij het gebruik van een private plaats. Bijvoorbeeld bij een verkoop aan een standje in de supermarkt. Voor online verkopen voor het goede doel heb je geen vergunning nodig.  

Ook jeugdverenigingen moeten een vergunning niet-commerciële verkoop aanvragen. 

Indien er argwaan ontstaat bij de gemeente die de vergunning heeft afgeleverd over de goede intenties van de verkoop, dan kunnen zij meer uitleg vragen over het goede doel en hoe de middelen aan dit goede doel bezorgd werden.  Hou dus zeker bewijsstukken bij van bijvoorbeeld grondstoffen die je aankoopt en de overdracht van de winst aan het goede doel. 

Als vzw kan je een verkoop organiseren met een vergunning niet-commerciële verkoop indien de verkoop occasioneel is. Wanneer je als vzw bijvoorbeeld elke week op de markt staat om iets te verkopen, dan heb je wel een leurderskaart nodig.  

Informeer je dus toch bij de lokale overheid en maak goede afspraken als je een actie opzet. 

Als ondernemer

Wanneer je als ondernemer iets wil doen voor het goede doel, dan moet je ook een aantal zaken in acht nemen. 

Wil je voor het goede doel producten verkopen dan heb je een vergunning niet-commerciële verkoop nodig. De volledige opbrengst boven de kostprijs moet naar het opgegeven doel gaan. Je mag dus wel de gemaakte kosten aanrekenen. 

Wil je je eigen producten verkopen en de opbrengst schenken aan een goed doel? Overleg zeker met je boekhouder hoe je dit boekhoudkundig kan verwerken. Anders kan het zijn dat de fiscus er bij een controle vanuit zal gaan dat je bepaalde inkomsten niet hebt aangegeven.  

Als commerciële onderneming mag je nooit een tombola of loterij organiseren. Wat je wel mag doen, is een wedstrijd uitschrijven waarbij je bijvoorbeeld de kans op winst laat afhangen van een schiftingsvraag. De winstkans van de klant mag nooit enkel en alleen van het toeval afhangen. 

Hoe moet je je vergunning aanvragen?

Wanneer je verkoopactie beperkt is tot één gemeente, dan moet je de vergunning bij die gemeente aanvragen. Zo’n aanvraag is gratis en je hoeft enkel mee te delen wie je bent, wat je gaat doen, waar, wanneer en voor welk doel. De gemeente waar de vergunning wordt aangevraagd, evalueert of de verkoop occasioneel is.   

Wanneer je actie zich uitstrekt over meerdere gemeentes en je van een gemeente een bijkomende toelating nodig hebt (bij gebruik van openbaar domein), dan doe je een aanvraag bij de verschillende gemeentes waar je je actie houdt. Je hebt sowieso de toestemming nodig van de betreffende gemeentes, wanneer je bijvoorbeeld met je actie een deel van de openbare weg inneemt. Alleen bij een actie over verschillende gemeentes heen zonder bijkomende toelating van een gemeente kan je je vergunning bekomen bij het Agentschap Innoveren en Ondernemen. Dit kan gewoon door een mailtje te sturen naar reglementen@vlaio.be waarin je meldt wie je bent, wat je gaat doen, waar, wanneer en voor welk doel. Dit is ook kosteloos en je ontvangt dan een vergunning die je kan tonen als men er naar vraagt.

Giften versus verkoop 

Er is een verschil tussen de verkoop van goederen en diensten (waarbij de tegenpartij iets in ruil krijgt) en het werven van giften voor je project. 
 
Als je niets verkoopt, maar enkel een steunbijdrage vraagt, dan moet je geen vergunning aanvragen. In principe is het niet verboden om mensen in de openbare ruimte aan te spreken en om geld of een gift te vragen, tenminste als je daarbij de openbare orde respecteert. Vaak stellen gemeenten via bepalingen in het lokale politiereglement hier wel beperkingen aan.

Verkoop van voedingsproducten voor het goede doel 

Wanneer je slechts occasioneel voedingsmiddelen voor het goede doel (gelegenheidsverkoop) verkoopt, dan moet je niet in het bezit zijn van een toelating van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) en hoef je ook geen bijdrage aan het FAVV te betalen. Dit zolang de verkopen maximaal vijf keer per jaar plaatsvinden. Met gelegenheidsverkoop wordt onder meer bedoeld: een jaarlijkse pannenkoekenverkoop, een barbecue van de jeugdbeweging en een wafelverkoop voor het goede doel. Enkele basisvereisten wat betreft hygiëne blijven echter algemeen geldig. Zowel wanneer je de producten verkoopt als wanneer je ze gratis uitdeelt.