8 nieuwe projecten maken Limburg duurzamer en competitiever
De EFRO beheersauthoriteit keurde donderdag 18 april opnieuw 8 projecten goed in het kader van SALKturbo. De teller staat inmiddels op 82 SALK Turbo-projecten, goed voor een investeringsvolume van meer dan 232 miljoen euro. Het zijn allemaal projecten die een bijdrage leveren aan de ambitie van SALKturbo om de Limburgse economie competitiever, digitaler, duurzamer en inclusiever te maken.
In september 2023 werden binnen de GTI Limburg 4 oproepen gelanceerd die zich richtten op versterken van innovatiecapaciteit, ontwikkelen van vaardigheden, hernieuwbare energie en duurzame mobiliteit. Na beoordeling van de verschillende projectvoorstellen werd beslist om steun te verlenen aan 8 projecten, goed voor een steunbedrag van 18.605.531 euro Europese steun via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling.
Versterken Limburgse innovatiecapaciteit
Onder de naam Limburg DC wordt de voormalige Campus Diepenbeek uitgebouwd tot een sterke ecocampus die plaats biedt aan onderwijs, onderzoek en bedrijvigheid in de zorg- en bouwsector. Op deze site verrijst ook de Bouwcampus 2.0, die toonaangevend moet worden voor nieuwe innovaties in de bouw, zowel op vlak van digitalisering als duurzaamheid. Zo worden onderzoekslabo’s voor circulaire bouwmaterialen en innovatieve demonstratie- en experimenteerruimten voorzien waar o.a. via klimaatkamers het verouderingsproces van bouwmaterialen gesimuleerd kan worden. Limburg DC ontvang ruim 9,4 miljoen euro EFRO-steun voor de realisatie van de Bouwcampus 2.0.
De land- en tuinbouwsector en aanverwante bedrijven willen hun impact op het milieu aanzienlijk beperken. Methoden en producten aanpassen aan de veranderende omstandigheden vereist onderzoek waarbij de impact op het klimaat op een zeer realistische schaal gesimuleerd kan worden. Universiteit Hasselt investeert daarom in de installatie van Rapid Assessment Units (RAUs). Dit zijn experimentele kamers waar landbouwecosystemen gedurende enkele weken of maanden onderworpen worden aan experimentele behandelingen zoals stikstofdepositie en klimaatverandering om zo te bestuderen hoe het ecosyteem hierop reageert. Voor de installatie hiervan ontvangt Universiteit Hasselt een Europese steun van 250.000 euro.
Wereldwijd is de bevolking aan het vergrijzen. Dit zorgt jammer genoeg voor een drastische toename van leeftijdsgebonden chronische aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten, kanker, Alzheimer, osteoporose en reumatoïde artritis. Onderzoek en ontwikkeling in de gerontologie, de wetenschap die het ouder worden bestudeert, is dan ook belangrijker dan ooit. Op de Limburgse Health Campus ontwikkelt Universiteit Hasselt met de steun van Europa een farmacologisch screeningsplatform, AGING SCREEN genaamd, waarmee ze veroudering in weefsels en cellen in kaart kan brengen.
Aging Screen maakt deel uit van het SALKturbo initiatief ‘Ouder en Wijzer: Limburg als kennishub voor innovatie in veroudering’. Dankzij investeringen als deze zorgen we ervoor dat Limburg top of mind is wanneer men aan onderzoek rond veroudering denkt.
De huidige land- en tuinbouwsector focust vooral op het verhogen van gewasopbrengsten en gelijktijdig verminderen van pesticiden gebruik. Binnen het Centrum voor Milieukunde van de UHasselt werd het technologieplatform SAFETY96 opgericht. Het platform wordt ingezet in het onderzoek naar de effecten van de omgeving zoals bodemvervuiling en klimaatverandering op planten, alsook de impact van groei-promoverende behandelingen op plantproductie. Met het project INNOPGPLAN concentreren ze zich op de optimalisatie en uitbreiding van het SAFETY96 screeningsplatform met nieuwe klimaatkamers en een innovatief, camera-gebaseerd systeem dat het dynamisch opvolgen van plantengroei en -gezondheid mogelijk maakt. UHASSELT ontvangt hiervoor 85.000 euro EFRO-steun.
Vaardigheden voor de toekomst
Bedrijven in Limburg kampen met een drastisch tekort aan technische profielen. Ook anno 2023 bleven bedrijven aangeven dat er te veel wordt neergekeken op STEM-beroepen en de afstemming van het onderwijs niet voldoet aan de noden van de arbeidsmarkt. Dat leidt ertoe dat de talenten die de arbeidsmarkt betreden niet inzetbaar zijn. Met de Talent Campus bouwen SyntraPxl en de gemeente Pelt een campus gericht op de stad van de toekomst en het leven, leren en werken in 2050. Hiervoor ontvangen ze 4,3 miljoen euro Europese steun. Deze nieuwe campus vormt een onderdeel van de verdere ontwikkeling van de economische site ‘Educatiefcentrum Hoekstraat’. De Talent Campus legt de focus op techniekopleidingen en repairtechnieken. Het project voorziet daarom o.a. in een state-of-the-art technieklabo met flexibele techniekopstellingen binnen de domeinen elektro, mechanica, textiel, metaal en mobiliteit. Door het aanbieden van vraaggerichte opleidingen worden de arbeidsnoden van de ondernemingen in de regio vertaald in opleidingen op de Talent Campus. Knelpuntberoepen zullen prioritair worden opgenomen in het opleidingsaanbod.
Hernieuwbare energie
In een tijd waarin klimaatverandering en duurzaamheid steeds belangrijkere thema’s worden, is het voor universiteiten, hogescholen en bedrijven cruciaal om hun verantwoordelijkheid te nemen en maximaal in te zetten op hernieuwbare energie. Hoewel de overstap naar hernieuwbare energiebronnen momenteel gepaard gaat met een aanzienlijke meerkost, is het een essentiële stap die gezet moet worden. Dit niet enkel voor deze actoren, maar ook voor de Vlaamse economie en samenleving en voor de toekomst van de volgende generaties.
Zowel Universiteit Hasselt als De Elfde Linie NV hebben een grootschalige behoefte aan verwarming, koeling en elektriciteit voor hun gebouwen. Met het project Hernieuwbare energie Hoebanxsite realiseren ze een KWO-installatie waarbij warmte en koude uit de grond via een stadsnetwerk aangewend zal worden voor gebruik in verschillende gebouwen. Daarnaast voorziet het project ook in de installatie van hooginnovatieve, building-integrated zonnepanelen in een nieuw gebouw voor de faculteit Bedrijfseconomische Wetenschappen en een nieuw gebouw voor studentenhuisvesting op de Hasseltse Hoebanxsite. Dit project kan gelden als een innovatief voorbeeld van hoe de opwekking en het delen van hernieuwbare energie in een stadskern gerealiseerd kan worden en gedurende een lange periode optimaal kan functioneren. UHasselt ontvangt hiervoor een Europese steun van zo’n 2 miljoen euro.
In lijn met het project van UHasselt voorziet Hogeschool PXL met het project PXL EnergieHUB ook in een geothermiecentrale voor de verwarming van de nieuw te bouwen BusinessHub, 5 andere gebouwen van PXL op de Elfde linie site een aantal andere, externe actoren rond de campus, zoals de studentenhuisvesting van Xior, de Provinciale Handelsschool PHH, de Provinciale Kunsthumaniora Hasselt PIKOH en het commercieel project LAUD aan de andere kant van de Grote Ring. Verder zal de BusinessHUB op het dak een demonstrator realiseren inzake dunne filmtoepassingen op zonnepanelen, nieuwe technologieën die nog niet op de markt beschikbaar zijn maar waarbij qua elektriciteitsgeneratie hogere rendementen bereikt kunnen worden. PXL ontvangt bijna 1,4 miljoen euro voor de uitvoering van PXL EnergieHub.
Met de PXL Energiehub en de Hoebanxsite worden twee sites in Hasselt gecreëerd die een toonbeeld zijn van duurzame energievoorziening in een stedelijke context. Dergelijke projecten passen volledig in de transitie naar een duurzame economie en samenleving. De economie van morgen zal duurzaam zijn of niet zijn
Duurzame stedelijke mobiliteit
Het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) is gestart met voorbereidingen van de realisatie van een fiets- en voetgangersbrug over de Grote Ring rond Hasselt, aan de Elfde Liniecampus van PXL. Deze brug voor actieve weggebruikers moet als koppeling van fietssnelwegen in de buurt en aansluiting op het stedelijk weefsel dienen, maar ook om randparkeren en duurzame last mile-verplaatsingen te stimuleren. De bouw van deze nieuwe fietsbrug biedt een mooie opportuniteit voor Hogeschool PXL om de koppeling te maken met hun campus op de Elfde linie site, en in het bijzonder met de nieuwe PXL Business Hub die op de site zal verrijzen. Met het Boost2bike project voorziet PXL in de aftakking van de nieuwe fietsbrug naar de campus. Dit past binnen de plannen van PXL om de duurzame mobiliteit op de campus te verhogen en meer campus bezoekers aan te zetten om de auto thuis te laten en op de fiets te krijgen. PXL ontvangt 825.000 euro Europese steun voor de bouw van een aftakking van de fiets- en voetgangersbrug over de Grote Ring rond Hasselt om zo te zorgen voor een duurzame ontsluiting van de Elfde linie site.