Circulaire pilootprojecten in Mechelen en Gent rond herbruikbare voedingsverpakkingen

Circulaire economie

De omslag naar een circulaire economie is 1 van de speerpunten van de Green Deal van de Europese Commissie. Vlaanderen ondersteunt deze transitie en wil de materialenvoetafdruk en broeikasgasuitstoot tegen 2030 drastisch verminderen. VLAIO lanceerde in 2022 reeds een 1e oproep voor projecten die een systeemdoorbraak ondersteunen naar een circulaire maak- of bouwindustrie. Toen waren de steden Hasselt, Genk, Brugge, Gent en Mechelen al partner in een project. In 2023 herhaalde VLAIO de oproep living labs voor de sector maakindustrie/machinebouw en de sector chemie en kunststoffen. In het project rePACE van trekker Thomas More is Stad Mechelen 1 van de partners.

VLAIO’s living labs

Living labs willen door een intense samenwerking tussen zoveel mogelijk partijen doorbraken realiseren op het niveau van waardeketens en ecosystemen. Dit vergt een systemische aanpak en verandering met verregaande impact op zowel organisatorisch, sociaal-cultureel en technologisch vlak. Inhoudelijk zetten de gesteunde projecten in op diverse strategieën rond onderhoud, herstel, hergebruik, remanufacturing, delen, repurposing maar ook op aanpassingen in het ontwerpproces, de materiaalkenmerken en de logistieke ketens.

Elke project wordt uitgevoerd door een breed partnerschap van bedrijven, kennisinstellingen, overheden, vzw’s, financiers en/of sectorfederaties. In de living labs werken de partners gedurende enkele jaren intensief samen. Na afloop van de projecten delen ze de oplossingen die hieruit voortkomen en de opgedane kennis en ervaring om andere organisaties de tools en kennis te geven om de circulaire omslag te maken.

Mechelen is partner in het project rePACE

Eind 2023 werd dus ook het project rePACE goedgekeurd. Thomas More Hogeschool trekt dit project met Stad Mechelen, Universiteit Gent, Veolia Underground Containers, Red-use On the Go en futuREproof als partner.

Het projectidee ontstond vanuit de vaststelling dat voedingsverpakkingen voor afhaalmaaltijden een groeiende afvalstroom zijn waarvoor momenteel in Vlaanderen nog geen gevestigde circulaire oplossing is. Het project rePACE – reusable PAckaging and Consumer Engagement – brengt verschillende partners binnen de waardeketen samen om oplossingen te zoeken om het gebruik van herbruikbare verpakkingen voor afhaalmaaltijden te bevorderen. Hierbij wordt het regionaal ecosysteem van Mechelen en Gent rond afhaalmaaltijdverpakkingen in kaart gebracht door in dialoog te gaan met het beleid, consumenten, lokale horecazaken en logistieke ketenspelers.

Het project heeft als doel om afvalstromen, lokale knelpunten en frictiepunten in het bestaande regionaal ecosysteem te identificeren. Via verschillende labs zullen de partners oplossingen ontwikkelen om verschillende uitdagingen aan te gaan:

• psychologische en praktische obstakels bij consumenten en horecazaken overwinnen
• gemak en toegankelijkheid verhogen voor consumenten door generische inzamelpunten
• kosten en eco-impact verlagen door opzetten van laatste mijl logistieke keten
• het gebrek van standaarden voor de reiniging aangaan
• de ketensamenwerking performanter te maken door middel van een open systeem

Met de inzichten en resultaten zullen vervolgens pilootprojecten opstarten in Mechelen en in Gent. De ontwikkelde oplossingen worden daarbij in de praktijk getest en geoptimaliseerd voor verdere opschaling. Daarnaast zal het project trachten het gebruikersgedrag positief te sturen door publieke interventies. Het gehele proces wordt uitvoerig gecommuniceerd en in een draaiboek gedocumenteerd. Het draaiboek dient als basis om kennis te delen met andere gemeenten en bijhorende horecazaken. De inzichten uit dit living lab zullen breed gedissemineerd worden via een roadshow met als doel om regionale herbruikbare verpakkingssystemen te bevorderen.

Het project ontvangt net geen 500.000 euro steun en duurt 24 maanden.

De samenvattingen van de overige 6 projecten uit deze oproep kan je binnenkort vinden in de projectendatabank.

Meer info?

Mail naar circulair@vlaio.be