Europese en Vlaamse steun voor het verbeteren van de waterveiligheid in de Westhoek
In november vorig jaar werd de Westhoek geconfronteerd met een combinatie van uitzonderlijke regenval, en een verhoogde afvoer van water uit Frankrijk. Waterlopen traden uit hun oevers en veroorzaakten veel menselijk leed en materiële schade. Vlaanderen en Europa voorzien nu samen 15 miljoen euro om dergelijke rampen in de toekomst te voorkomen. Het licht werd daarvoor vorige week vrijdag, op initiatief van Vlaams minister van Economie en Landbouw Jo Brouns, door de Vlaamse Regering op groen gezet.
Water is een kostbaar goed waar we zuinig mee moeten omgaan. Zeker in tijden van klimaatverandering is het essentieel om ons watersysteem weerbaar te maken tegen droogte en overstromingen. Met het project “Weerbare Westhoek” willen we projecten stimuleren die bijdragen aan een duurzaam en klimaatbestendig waterbeheer in de Westhoek. We maken hiervoor 5 miljoen euro Europese middelen vrij, maar ik leg daar vanuit mijn beleidsmiddelen nog eens 10 miljoen euro naast.
Tijdens de eerste helft van november 2023 werd de Westhoek getroffen door uitzonderlijk veel regenval en een verhoogde afvoer van water uit Frankrijk. Het resultaat was enorm veel materiële schade en menselijk leed. De Vlaamse Regering is onmiddellijk na deze ramp in actie geschoten en richtte een taskforce op samengesteld uit experten van de Vlaamse Waterweg, de Vlaamse Milieumaatschappij, de Vlaamse Landmaatschappij, de provincie West-Vlaanderen, de waterloopbeheerders, academische experten en vertegenwoordigers van de Vlaamse Regering. Zij kregen de opdracht om een advies uit te brengen om de waterveiligheid in de Westhoek te verbeteren. Dit resulteerde in een 70-tal voorstellen die rekening houdend met verschillende klimaatscenario’s en op korte termijn realiseerbaar zijn.
Weerbare Westhoek in Werkelijkheid
Om de voorstellen om te zetten in concrete acties sloegen alle waterbeheerders uit het Ijzerbekken op initiatief van de provincie West-Vlaanderen de handen in elkaar. Dit vertaalde zich in het EFRO-project (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling): “Weerbare Westhoek in Werkelijkheid”.
Het project richt zich op klimaatadaptatie en innovatie om steden en dorpen in de IJzervallei te beschermen, ruimte te creëren voor water door middel van overstromingsgebieden, en de waterveiligheid te waarborgen met toekomstbestendige uitlaatconstructies. Er zal gefocust worden op specifieke acties zoals innovatieve bescherming in Diksmuide, leefbaarheid van de valleidorpen (Stavele, Roesbrugge, Leisele en Hoogstade), optimaal waterbeheer, ruimte voor water - oevers en overstromingsgebieden, en sluis- en schuifconstructies. Ook de lokale gemeenschap wordt nauw betrokken zodat het project aansluit bij de noden en belangen van de lokale bevolking.
Het project dat een model vorm voor andere kwetsbare gebieden in Vlaanderen krijgt op initiatief van minister Brouns 15 miljoen euro steun vanuit Europa en Vlaanderen. De verschillende projectpartners zorgen voor de overige financiering, goed voor een bedrag van zo’n 4,15 miljoen euro. In totaal wordt er via het project “Weerbare Westhoek in Werkelijkheid” 19 miljoen euro geïnvesteerd.