Het unitair octrooi gaat in werking vanaf 1 juni 2023

Unitair octrooi

Het officiële startschot voor het unitair octrooi is gegeven en het treedt op 1 juni dan ook effectief in werking. Tot nu toe was octrooibescherming nog steeds nationaal geregeld, dat betekent dat je ook bij internationale bescherming nationale octrooien per land moet laten valideren of laten verlenen. Dit kan via verschillende eengemaakte procedures zoals de Europese procedure (centrale aanvraag, centrale verlening en nationale validatie) of internationale procedure (centrale aanvraag en nationale verlening).

Na jarenlang wachten bestaat er nu dus eindelijk ook één octrooiprocedure waar het Europees octrooi automatisch werking zal hebben in verschillende landen van de EU, zonder dat het uit elkaar valt in nationale octrooien waar aparte validatie vereist is. Deze extra beschermingsoptie noemt men het Europees octrooi met eenheidswerking, of korter: het unitair octrooi. Dit unitair octrooi zal in de toekomst geldig zijn in alle EU-lidstaten die aansluiten op het systeem, momenteel zijn dat 17 landen, met name België, Bulgarije, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Slovenië en Zweden. Het unitair octrooi is geen “nieuw” octrooi op zich, maar een Europees octrooi dat onmiddellijk van kracht is in alle deelnemende landen.

Wat verandert er niet?

De aanvraag zal nog steeds bij het Europees Octrooibureau (EOB) ingediend worden (geen EU-instelling), en door het EOB verleend worden zoals het geval is bij het Europees octrooi. De nationale, internationale en Europese octrooien blijven ook nog steeds bestaan.

Wat verandert er wel?

Er ontstaat een extra optie: wanneer het Europees octrooi verleend wordt, kan je nog steeds kiezen voor een 'klassiek' Europees octrooi met nationale validaties, of kan je kiezen om een unitair octrooi te verkrijgen met werking in de 17 EU lidstaten.

Ook is er een nieuwe rechtbank opgericht, waar enkel octrooien behandeld worden. Onder de bevoegdheid van dit Unified Patent Court (UPC) vallen zowel 'klassieke' Europese octrooien als unitaire octrooien. De uitspraken van het UPC zijn onmiddellijk geldig in bovenstaande 17 EU-lidstaten.

Ben je eigenaar van een 'klassiek' Europees octrooi en onderneem je geen actie, dan is deze nieuwe rechtbank dus ook automatisch bevoegd voor jouw bestaande Europese octrooien. Wens je niet onder de bevoegdheid van het UPC te vallen voor deze octrooien, dan moet je een zogenaamde opt out indienen. Unitaire octrooien vallen altijd onder de bevoegdheid van het UPC.

Wat zijn de voordelen van het unitair octrooi?

Het unitair octrooi zal een stuk goedkoper zijn dan nu het geval is. De octrooitaksen per land en de vereiste vertalingen worden namelijk vervangen door 1 octrooitaks en door veel beperktere vertalingsvereisten. Verder wordt de administratieve complexiteit verlaagd, en zal je onmiddellijk bescherming krijgen in een groot deel van de EU (17 lidstaten). Ook de procedures inzake inbreuken en de geldigheid van octrooien moeten niet meer land per land gevoerd worden. Er wordt namelijk een nieuwe rechtbank opgericht: het Unified Patent Court (UPC). De beschermingsomvang van het unitair octrooi zal ook dezelfde draagwijdte hebben in de verschillende deelnemende landen (wat vroeger niet altijd het geval was).

Wat zijn de nadelen van het unitair octrooi?

Een unitair octrooi blijft duur en wanneer het unitair octrooi succesvol aangevochten wordt, verdwijnt dit onmiddellijk overal. De instandhoudingskosten blijven ook vast, je kan deze niet verminderen door het octrooi te beperken in enkele landen (wat wel mogelijk is bij bv. het Europees octrooi wanneer je voor bepaalde landen geen taksen meer betaalt).

In welke landen geldt het unitair octrooi?

Het unitair octrooi heeft territoriale werking in alle lidstaten van de EU, met uitzondering van Spanje en Kroatië. Van deze 25 lidstaten zijn er voorlopig 17 lidstaten (waaronder België) die alle nodige overeenkomsten hebben geratificeerd en waar het eenheidsoctrooi van toepassing zal gaan vanaf de start van het eenheidsoctrooi. De overige 16 landen zijn Oostenrijk, Bulgarije, Denemarken, Estland, Finland, Frankrijk, Duitsland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Portugal, Slovenië en Zweden.