Maak kennis met vijf nieuwe PIO-projecten

Publicatiedatum
Hoe kunnen we centrifuges voor slibontwatering verduurzamen? Hoe laden we een elektrisch vaartuig op bij hevige deining? Wat doe je met de venige specie die vrijkomt bij het uitgraven van een dok? Kunnen we groene waterstof als noodstroomvoorziening inzetten? Welke inzichten kunnen we halen uit open ticketing data? Op deze uitdagingen worden via vijf nieuwe ‘innovatieve overheidsopdrachten’ een oplossing gezocht.

De vijf projecten

  • 1

    Aquafin exploiteert over heel Vlaanderen meer dan 300 installaties voor de zuivering van huishoudelijk afvalwater. Op die manier dragen ze bij tot een goede waterkwaliteit in de Vlaamse waterlopen. Aquafin engageert zich ook om zijn kernactiviteiten zo duurzaam mogelijk uit te voeren. In het zuiveringsproces van huishoudelijk afvalwater wordt biologisch slib als restproduct geproduceerd. Via een ontwateringsinstallatie wordt dit slib ontwaterd waarna het slib extern verwerkt wordt.

    Aquafin wil zijn slibontwateringen met centrifuge optimaliseren via sensoren op de in- en uitgangen en een slimme sturing. Deze automatisatie zal leiden tot minder wegtransporten van ontwaterd slib, een lager verbruik van chemische hulpstoffen en een verminderde werkbelasting voor de operatoren.

  • 2

    In juni 2021 bracht Vloot (Maritieme Dienstverlening en Kust) een eerste volledig elektrische veerboot in de vaart. De 'Raveel ontmoet Ensor' heeft een autonomie van ongeveer drie uren varen aan cruisesnelheid. Dat betekent dat de boot gedurende drie uren enkel op batterijen kan varen. Dat is niet voldoende om een volledige dag te overbruggen. Daarom laadt de veerboot per drie tot vier vaarten bij tijdens het in- en uitstappen van de passagiers aan de Oosteroever. De laadtoren (pantograaf) bevindt zich op een drijvend ponton aan de Oosteroever van Oostende.

    Het tussentijds laden is niet mogelijk bij bepaalde waterdeining of slechte weersomstandigheden (forse wind), de dieselgenerator wordt in dit geval ingeschakeld. Samen met PIO gaat Vloot op zoek naar een innovatieve oplossing om het laden van de veerboot te verzekeren in alle omstandigheden (cf. waterdeining en forse wind).

  • 3

    Om de containercapaciteit van de haven van Antwerpen uit te breiden wordt onder andere een nieuw dok gebouwd, het Tweede Getijdendok. De bouw van een nieuw dok brengt een groot grondverzet met zich mee. Een deel van die grond bestaat uit venige specie die bij blootstelling op termijn zal oxideren tot CO2. Dit is niet wenselijk met het oog op het minimaliseren van de emissie van broeikasgassen en het maximaliseren van koolstofopslag.  

    Omwille van de geotechnische kenmerken is het niet mogelijk om alle venige specie te bergen binnen het projectgebied. Daarom zoekt de Afdeling Maritieme Toegang naar innovatieve methodes om de venige specie te verwerken en/of te hergebruiken op een duurzame manier.

  • 4

    Is het financieel rendabel en technisch haalbaar om met lokaal geproduceerde hernieuwbare energie (al dan niet drijvende zonnepanelen, windturbine(s), …) groene waterstof te produceren, te bufferen, en vervolgens opnieuw in brandstofcellen om te zetten voor (nood)stroomvoorziening aan lokale pompinstallaties? Dat is de vraag voor de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) in dit project. Met andere woorden: kan groene waterstof als (nood)stroomvoorziening ingezet worden voor het aandrijven van kritische kunstwerken met een hoog piek-energieverbruik?

    Op dit moment zijn er dieselgeneratoren voorzien als noodstroomvoorziening voor de pompgemalen onder beheer van VMM. Deze oplossing is niet duurzaam. Door over te schakelen op een groener systeem dat de nodige stroom kan leveren op kritische momenten, zou VMM haar CO2-uitstoot kunnen reduceren. VMM wenst deze vraag in eerste instantie te beantwoorden door een grondige haalbaarheidsstudie te laten uitvoeren. Eens de haalbaarheid is aangetoond zal VMM overgaan tot implementatie en validatie.

    Als piloot of proefsetting schuift VMM pompgemaal De Rode Weel in Antwerpen naar voor. Door o.a. zijn ligging in de haven, beschikbare ruimte en hoog energieverbruik heeft De Rode Weel het grootste potentieel en kan de site dienen als een voorbeeld voor andere kritische installaties van VMM of kritische ‘kunstwerken’ van andere overheden die uitgerust zijn met een noodstroomvoorziening.

  • 5

    Een van de belangrijkste doelstellingen van het Departement Cultuur, Jeugd en Media is het stimuleren en ondersteunen van cultuurparticipatie. Het ontsluiten van cultuurparticipatiedata kan daartoe bijdragen, zowel wat betreft het verhogen van het totale bereik als het verruimen van het bereik naar nieuwe doelgroepen. Door digitalisering kunnen procesefficiënties worden gerealiseerd, kunnen nieuwe producten worden ontwikkeld en kunnen betere inzichten worden verworven op vlak van cultuurparticipatie. De beschikbaarheid van open en vrije data is daarvoor cruciaal.

    Via het relanceprogramma werkt CJM reeds aan de ontwikkeling van een basisinfrastructuur voor data-integratie.

    In dit PIO-project wil CJM een vlotte ontsluiting mogelijk maken van cultuurparticipatiedata die vervat zitten in de diverse ticketing- en planningsoftwaresystemen.

Wat is PIO?

In Vlaanderen loopt momenteel het Programma Innovatieve Overheidsopdrachten (PIO). Daarmee willen we de enorme koopkracht van de Vlaamse overheid en de publieke sector meer strategisch inzetten voor innovatie. PIO creëert via innovatieve overheidsopdrachten extra mogelijkheden om, samen met ondernemingen en onderzoekscentra, de werking van de Vlaamse publieke sector te vernieuwen en innovatieve antwoorden te bieden op tal van maatschappelijke uitdagingen.

Alle overheidsorganisaties in Vlaanderen en organisaties uit de publieke sector die vallen onder de Wet op de Overheidsopdrachten kunnen bij PIO terecht voor informatie, advies, begeleiding en cofinanciering bij innovatieve aankoopprojecten. 

 

Nieuwe oproep: Ben je een overheid met een innovatief idee?

Ben je op zoek naar een oplossing voor een uitdaging die zich in jouw domein stelt? En kan innovatie hiervoor een antwoord bieden? Dan kan je bij het Programma Innovatieve Overheidsdopdrachten (PIO) terecht. De projecten worden jaarlijks via open oproepen geselecteerd. Deze oproepen staan open voor alle thema's en domeinen. De volgende indiendatum is donderdag 13 oktober 2022, 14u.

 

Delen: