Nieuwe meettechnologieën succesvol getest in de sluis van Viersel
Binnen het PIO-project 'Positiebepaling van schepen in binnenvaartsluizen' werden twee succesvolle proofs of concept afgerond. Het gaat om nieuwe contactloze en mobiele meetopstellingen die de krachten op een binnenvaartschip tijdens het verschutten zeer nauwkeurig kunnen meten. Dat blijkt uit de resultaten van de experimenten die het Waterbouwkundig Laboratorium van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken in de herfst van 2023 uitvoerde in de sluis van Viersel.
Wat is verschutten?
Wanneer een schip een kanaal- of rivierpand met een hoger of lager waterpeil wil binnenvaren, gebeurt dat door middel van een sluis. Dat wordt ook ‘verschutten’ genoemd. Tijdens het verschutten ondervindt een schip krachten door het in- of uitstromen van water of door het bewegen van water in de sluis. Daarom wordt het schip vastgelegd met trossen of dikke kabels. Het is belangrijk dat deze krachten binnen veilige grenzen blijven omdat de trossen anders kunnen breken. Daarom onderzocht het Waterbouwkundig Laboratorium, een NeXperta-afdeling van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken, of en op welke manier contactloze en mobiele meettechnologie de krachten op het schip tijdens het verschutten nauwkeurig kan meten.
Proofs of concept
Twee technologieën werden uitgetest door middel van een proof of concept: de eerste op basis van fotogrammetrie (de interpretatie van beeldmateriaal) en de tweede op basis van een opstelling met infraroodsignalen. Het experiment kwam tot stand in samenwerking met Apixa, Iv-Infra en De Vlaamse Waterweg nv (DVW), met steun van het Programma Innovatieve Overheidsopdrachten (PIO) van de Vlaamse overheid.
Het Waterbouwkundig Laboratorium ontwikkelde twee proofs of concept, samen met de uitvoerende partners Apixa en Iv-Infra, elk met een verschillende methodiek:
- Apixa maakte een fotogrammetrische opmeting van de boeg en het hek van het schip. Vier camera’s volgden verschillende punten op de boeg en het hek in de tijd, waardoor de verplaatsing van het schip nauwkeurig gemeten werd.
- Iv-Infra plaatste, met behulp van drones, prisma’s op het schip. Infraroodsignalen, uitgezonden door totaalstations op de kade, maten de exacte positie van deze prisma’s tijdens het verschutten. Deze totaalstations bleven dit signaal volgen in de tijd.
Telkens konden onderzoekers efficiënt en veilig, vanaf de kade, de verplaatsingen en hellingen van een schip in een sluiskolk tijdens het verschutten opmeten. Deze verplaatsingen en hellingen zijn goede indicatoren voor de krachten die een schip ondervindt.
Nauwkeurige resultaten
"Met het experiment onderzochten we hoe we innovatieve technologie kunnen inschakelen om de veiligheid en efficiëntie van de Vlaamse sluizen te optimaliseren en de doorstroming van de scheepvaart te verbeteren. Nu het rapport finaal is, zijn wij erg blij met de resultaten die gelijk tot zelfs nauwkeuriger zijn dan de referentiemetingen. Met De Vlaamse Waterweg bekijken we nu de mogelijkheden van een operationele meetopstelling", zegt Jeroen Vercruysse, projectleider bij het Waterbouwkundig Laboratorium.
Wij erg blij met de resultaten die gelijk tot zelfs nauwkeuriger zijn dan de referentiemetingen.
Meer informatie
Geïnteresseerd? Kom meer te weten over het PIO-project "Positiebepaling van schepen in binnenvaartsluizen" en bekijk de resultaten in het finale rapport.
Het Programma Innovatieve Overheidsopdrachten
Voor de ontwikkeling van deze meetinfrastructuur kon het Waterbouwkundig Laboratorium rekenen op de steun van het Programma Innovatieve Overheidsopdrachten (PIO) bij VLAIO. PIO creëert via innovatieve overheidsopdrachten extra mogelijkheden om, samen met ondernemingen en onderzoekscentra, de werking van de Vlaamse publieke sector te vernieuwen en innovatieve antwoorden te bieden op tal van maatschappelijke uitdagingen.