REACT EU steun voor 9 projecten die inzetten op de transitie naar een groene, veerkrachtige en digitale economie

Vanuit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) werd ervoor geopteerd om de middelen onder meer in te zetten voor innovatieve transitie. De oproep ‘innovatieve transitie’ beoogde daarbij projecten die via gerichte investeringen de kennisdeling van innovatieve toepassingen stimuleren. Het is daarbij de bedoeling dat deze projecten de Vlaamse kmo’s maximaal kunnen bereiken. Dit geeft een boost aan de duurzame ontwikkeling van deze sectoren. Deze duurzame ontwikkeling wordt nog extra benadrukt door de keuze van de projecten en de domeinen waarbinnen deze actief zijn. De REACT EU middelen voorzien immers in concrete investeringen in uiteenlopende sectoren die voor Vlaanderen innovatief en veelbelovend zijn: de biotechnologie, aquacultuur, medtech, bouwsector, energie en de maritieme sector.

Gedurende de coronacrisis werd de veerkracht van de Vlaamse ondernemingen op de proef gesteld. Via deze middelen krijgen Vlaamse kmo’s die actief zijn in innovatieve domeinen met een hoog valorisatiepotentieel een extra duw in de rug.

Concreet wordt via deze REACT projectoproep steun gegeven aan volgende 9 projecten: 

MISSIM (Hogere Zeevaartschool)
Maritiem onderwijs steunt sterk op het gebruik van simulatoren om professionele en toekomstige zeevarenden te trainen voor alle mogelijke situaties aan boord. Via dit project zullen de verschillende functionele onderdelen van een schip zo realistisch mogelijk worden nagebouwd in het nieuwe gebouw dat voorzien wordt op de campus van de Hogere Zeevaartschool te Antwerpen. Het simulatorpark zal uitgebreid worden met twee brugsimulatoren, een machinekamersimulator en een ruimte waarin het gebruik van elektronische kaarten en communicatie tussen schepen en de wal kan ingeoefend worden, alle met realistische hardware. Al deze apparatuur wordt onderling geconnecteerd, wat het geheel een uniek opstelling maakt voor West-Europa. 

Scheepvaart speelt een onmisbare rol in de logistieke keten van ons dagelijkse leven. Transport over water is de slagader van wereldwijde economie. Simulatortraining is essentieel voor de opleiding van de moderne zeevarende, en ondersteunt training in verschillende aspecten van het maritieme beroep. De investering in simulatoren bij de Hogere Zeevaartschool, toonaangevend op vlak van onderzoek en innovatie binnen de maritieme sector, maakt het mogelijk om complexe, real-life situaties in te oefenen.  Zeevarenden worden op die manier getraind op situaties die zij in de praktijk hopelijk nooit meemaken, maar waar ze wel klaar voor moeten zijn.

Dit project heeft een totale kostprijs van 7.990.240,00 euro. Daarvan is 3.995.120,00 euro (50%) afkomstig vanuit REACT EU / EFRO. 

MariFish Inc.: Incubator voor aquacultuur startups – Vismijnsite Oostende (EFC, UGent en ILVO)
Dit project zal de vismijnsite in Oostende gedeeltelijk omvormen tot een incubator / living lab die ter beschikking staat voor starters en groeiers in aquacultuur en aanverwante domeinen in de Blauwe Economie. Op de site zal een piloot-testomgeving / living lab uitgebouwd worden met toegang tot voldoende volumes zeewater van goede kwaliteit. Daarbij zal onder meer aandacht uitgaan naar de kweek van zeewier, vis, schaal- en schelpdieren. Voor de deelnemende bedrijven wordt gespecialiseerd advies voorzien voor kmo’s in technologische en bedrijfsgerelateerde domeinen. Het project wordt uitgevoerd door het European Food Center (EFC). Het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) en Universiteit Gent staan in voor de technologische expertise en ondersteuning. 

De blauwe economie en meer specifiek de aquacultuur in Vlaanderen is in volle ontwikkeling. Met dit project wensen we aan deze ontwikkeling een verdere stimulans te geven. De expertise van de partners EFC, ILVO en UGent moet toelaten om deze sector op een gestructureerde manier verder uit te bouwen. De uitbouw van de aquacultuur in Vlaanderen is inherent duurzaam, vandaag is de consument immers vaak aangewezen op productie vanuit Azië.

Het project heeft een totale kostprijs van 6.940.000,00 euro. Vanuit REACT EU / EFRO wordt een steun van 3.470.000,00 euro (50%) voorzien. 

Vitalent: compentiecentrum Life Sciences (Vitalent)
De hoogtechnologische en kennisintensieve Life Sciences en Biotech sector is één van de sleutelsectoren van de Vlaamse economie. Deze sector is in Vlaanderen zowel op vlak van onderzoek en ontwikkeling, productie, tewerkstelling als export toonaangevend in Europa en zelfs in de wereld. De beschikbaarheid van hooggekwalificeerde en goed opgeleide medewerkers is een cruciale factor om de internationale concurrentiekracht van de farma- en biotechbedrijven op lange termijn te garanderen en deze belangrijke industrie langdurig in Vlaanderen te verankeren. Binnen dit project zal geïnvesteerd worden in de (technische) inrichting van een state-of-the-art competentiecentrum in Niel, ViTalent genaamd, met als kern de GMP-jobsimulator. ViTalent biedt in eerste instantie trainingsmodules aan voor operationele functies in labo, productie, kwaliteit en verpakking, zowel voor farma als biotech. 

De hoogtechnologische en kennisintensieve Life Sciences en Biotech sector is één van de
sleutelsectoren van de Vlaamse economie. Een feit dat de coronacrisis nog eens onderstreept heeft. De beschikbaarheid van hooggekwalificeerde en goed opgeleide medewerkers is een cruciale factor om de internationale concurrentiekracht van de farma- en biotechbedrijven op lange termijn te garanderen en deze belangrijke industrie langdurig in Vlaanderen te verankeren. Dankzij dit project, dat voorziet in de uitbreiding en differentiering van het vormingsaanbod en de inrichting van een state-of-the-art jobsimulator, zal ViTalent een belangrijke troef zijn voor deze sector in Vlaanderen.

Dit project heeft een totale kostprijs van 2.918.865,00 euro. Daarvan is 1.459.432,50 euro (50%) afkomstig vanuit REACT EU / EFRO. 

Beeldgestuurde robotchirurgie (ORSI Services)
Voor de verdere uitbouw van de werking zal ORSI Academy investeren in state of the art medische beeldvormingsinfrastructuur, zoals opslag- en analysemateriaal (artificiële intelligentie en augmented reality), opnamemateriaal en bewerkingssoftware. De bedoeling om nog een breder trainingsaanbod te kunnen aanbieden en medtech research verder te ondersteunen. 

ORSI Academy is uitgegroeid tot één van de grootste en meest vooraanstaande centra op het vlak van robotchirurgie. Om deze positie te kunnen bestendigen en verder uit te bouwen, zijn bijkomende investeringen noodzakelijk. Deze investering, die voornamelijk focust op een verdere digitalisering met de nieuwste technieken, is een logische, verdere stap in de ontwikkeling van een organisatie die wereldwijd toonaangevend is.

Dit project heeft een totale kostprijs van 3.873.000,00 euro. Daarvan is 1.936.500,00 euro (50%) afkomstig vanuit REACT EU / EFRO. 

VIB Bio Incubator (VIB Bio Incubator)
Met dit project wordt een nieuwe biotech incubator gerealiseerd op Techlane Ghent Campus Eiland Zwijnaarde. Deze incubator moet het reeds aanwezige biotech ecosysteem verder versterken met extra ruimte voor ‘early stage’ biotech bedrijven uit binnen- en buitenland. De corona pandemie heeft het belang van biotechnologie nogmaals onderstreept. Deze sector speelde immers een belangrijke rol bij de ontwikkeling van vaccins en medicatie.

Vlaanderen speelt al langer een toonaangevende rol binnen dit domein en beschikt reeds over enkele centra waarbij nieuwe technologieën worden ontwikkeld en doorstromen van de wetenschappelijke wereld naar de bedrijfswereld. Het succes van deze activiteiten leidde tot een grote bezetting van deze centra. Verder uitbouw van bijkomende centra met de meest innovatieve apparatuur is daarom noodzakelijk. Dit project voorziet in de realisatie van een nieuwe biotech incubator.

Dit project heeft een totale kost van 9.436.966,31 euro. De steun vanuit REACT EU / EFRO bedraagt 4.000.000,00 euro (42,39%). 

PV4Industry4.0 (IMEC)
Vlaanderen heeft in het domein van geïntegreerde fotovoltaïsche panelen (PV) een breed en levendig industrieel ecosysteem dat gaat van materialen over toestelleveranciers tot productiebedrijven en installatiebedrijven. De analyse van de sterke en zwakke punten van dit ecosysteem geeft aan dat het van belang is om deze aanbieders van producten/diensten een technologie- en analyse-forum te bieden waar naast technologische ondersteuning ook een ecosysteem kan gecreëerd worden waar deze spelers mekaar vinden om alignatie en samenwerkingen op te zetten. In dit project zal geïnvesteerd worden in infrastructuur die cruciaal is voor de verhoging van het Technology Readiness Level en Manufacturing Readiness Level van nieuwe technologieën om de brede waaier van spelers in deze waardeketen van dienst te zijn en om de leidende positie van Vlaanderen in deze sector te versterken. Dit behelst zowel investeringen om de procestechnologie voor flexibele productie van PV-modules verder uit te bouwen als de verdere uitbouw van het geïntegreerde PV-innovatieplatform op de EnergyVille/Thor-site waar de materialen/producten van de vele spelers in deze waardeketen kunnen getest worden. 

De aangescherpte ambities voor CO2-reducties zullen een mobilisatie op alle fronten noodzakelijk maken waarbij, zeker voor gebieden met hoge bevolkingsdichtheid zoals Vlaanderen, geïntegreerde fotovoltaïsche panelen een aantrekkelijke manier van elektriciteitsopwekking vormt. Vlaanderen heeft in dit domein een breed en levendig industrieel ecosysteem en met de expertise van de partners imec, Universiteit Hasselt en Soltech, moet het mogelijk zijn om via de investeringen in dit project de implementatie van innovatieve technologieën te verhogen en de brede waaier aan spelers in deze waardeketen van dienst te zijn om zo de leidende positie van Vlaanderen in deze sector te versterken.

Het project wordt uitgevoerd door imec, Universiteit Hasselt en Soltech. 
Het project heeft een totale kostprijs van 890.000,00 euro. Vanuit REACT EU / EFRO wordt een steun van 445.000  euro (50%) voorzien. 

Innovatief Eiwit-Lab (ILVO)
De Food Pilot is momenteel goed uitgerust met zeer veelzijdige apparatuur voor het simuleren van de meeste voedingsbewerkingen op pilootschaal, ook voor de extractie van (nieuwe) eiwitten. Extracties leveren echter niet altijd grote hoeveelheden eiwit op, waardoor de volgende processingsstappen niet altijd op pilootschaal haalbaar zijn. Bovendien zijn van de alternatieve eiwitbronnen in de exploratieve fase van de primaire productie geen grote hoeveelheden voorradig om verder te verwerken. Om tegemoet te komen aan de vragen van de kmo’s om ook met kleine hoeveelheden eitwitrijke grondstoffen innovatieve technologieën te kunnen testen, is er een duidelijke nood om te investeren in een aparte ruimte met innovatieve kleinschalige commerciële apparatuur. Specifiek zal via dit project geïnvesteerd worden in kleinschalige apparatuur voor het wassen, versnijden, vermalen, scheiden, drogen en vormgeven van eiwitrijke grondstoffen. 

De Food Pilot is reeds jaren toonaangevend rond de ontwikkeling van innovatieve toepassingen in de voedingssector. De Agrofood industrie neemt een belangrijke plaats in binnen de Vlaamse economie. Het is dus onontbeerlijk dat de Vlaamse ondernemingen binnen deze sector een kenniscentrum / pilootsite tot hun beschikking hebben waar innovatieve toepassingen op pilootschaal toegepast kunnen worden. Op die manier blijven onze ondernemingen internationaal competitief.

Dit project wordt uitgevoerd door Flanders’ FOOD en ILVO, de beheerders van de Food Pilot. De totale kostprijs van dit project bedraagt 1.024.000,00 euro. Daarvan is 512.000,00 euro afkomstig vanuit REACT EU / EFRO. 

Anicells 2.0 (Anicells)
Celtherapie heeft het potentieel om ingezet te worden voor de behandeling van ernstige, ongeneeslijke ziekten waarvoor momenteel geen genezing mogelijk is. Daarom leveren onderzoekers grote inspanningen voor de ontwikkeling van celtherapie als alternatief voor conventionele behandelstrategieën. Echter, in de meeste gevallen hebben academici, start-ups en KMOs een gebrek aan middelen of toegang tot gespecialiseerde productiefaciliteiten, gekwalificeerde personen en kennis van regelgeving. Dit remt het potentieel van hun waardevolle wetenschappelijke bevindingen, wat resulteert in minder valorisatie. Anicells begeleidt en faciliteert de bedrijven in de valorisatie van hun celtherapeutisch onderzoek door het beschikbaar stellen van een GMP-gecertificeerde accelerator, bestaande uit GMP-gecertificeerde labfaciliteiten en hoog-gekwalificeerd personeel en expertise. In dit project zal Anicells een aantal specifieke uitdagingen aanpakken die verband houden met de productiebehoefte nodig om de schaal / uitrol van celtherapie onder bestaande regelgevingskaders mogelijk te maken. Met de steun van EFRO-Vlaanderen zullen verschillende nieuwe generatie, gesloten en geautomatiseerde platformen voor productie van celtherapie kunnen geimplementeerd worden in de reeds GMP-gecertificeerde cleanrooms van anicells. Dit zal nieuwe kansen ontsluiten voor de ontwikkelingswaardeketen van commercieel levensvatbare en veilige celtherapieproducten en de concurrentiepositie en de verankering van Vlaamse ondernemingen verstevigen.

Recente ontwikkelingen in therapeutische technologieën hebben een hoognodige verschuiving mogelijk gemaakt van een “one size fits all” aanpak naar gepersonaliseerde geneeskunde op basis van celgebaseerde producten. De grootste uitdaging bestaat er nu in om de brug van celtherapeutisch onderzoek naar commerciële productie mogelijk te maken. Dit project, getrokken door anicells, investeert in nieuwe generatie, gesloten en geautomatiseerde productieplatformen, die cruciaal zijn om nieuwe kansen te ontsluiten binnen de waardeketen van commercieel levensvatbare en veilige celtherapieproducten.

Het project heeft een totale kostprijs van 800.000,00 euro. Vanuit REACT EU / EFRO wordt een steun van 400.000  euro (50%) voorzien. 

THOREAQ (VITO)
Het doel van dit project is om permanente infrastructuur te ontwikkelen die innovaties op vlak van renovatietechnieken, verbetering van de binnenluchtkwaliteit en integratie van energiesystemen in de bebouwde omgeving kan testen, valideren en demonstreren. De complexiteit van nieuwe renovatieoplossingen, integrale energiesystemen en de mogelijke impact hiervan op het binnenmilieu, kan immers niet in een traditioneel labo worden nagebootst. Een testomgeving onder de vorm van drie testwoningen, met eigenschappen gelijkaardig aan bestaande woningen, maar met flexibele invulling, zal worden uitgebouwd. Deze infrastructuur zal toegankelijk zijn voor bedrijven om hun innovatieve producten en diensten full-scale en real-life te testen, optimaliseren en demonstreren in veilige en gecontroleerde omstandigheden. Er wordt beoogd diverse partners samen te laten werken om de interactie van meerdere innovaties te analyseren, hetgeen kan leiden tot geoptimaliseerde totaaloplossingen waar diverse diensten en technische systemen worden gecombineerd. Deze infrastructuur zal  de Vlaamse renovatiemarkt en energietransitie versnellen, belangrijke kostenreducties en kwaliteitsverbeteringen in gebouwen katalyseren, en het ecosysteem van betrokken bedrijven aanzienlijk versterken in innovatiekracht en exportpotentieel.

De conversie naar een klimaatneutrale samenleving en gesloten grondstoffenkringloop stelt de samenleving voor hele nieuwe uitdagingen en opportuniteiten, niet in het minst binnen de bouwsector. Zowel voor nieuwbouw als renovatie zijn er grote uitdagingen met betrekking tot hernieuwbare energie, betaalbaarheid en schaalbaarheid van renovaties en een gezond binnenklimaat. Er is een groot innovatiepotentieel dat tot op heden onvoldoende wordt benut. Dit project met VITO als trekker, biedt een antwoord aan deze uitdaging en vormt een onmisbare schakel om innovaties versneld te laten ontwikkelen van een labo-omgeving naar gevalideerde close-to-market, commercialiseerbare toepassingen.

Het project heeft een totale kostprijs van 2.000.000,00 euro. Vanuit REACT EU / EFRO wordt een steun van 630.850,50  euro (31,54%) voorzien.