Werkbezoek samengevat: ‘Wie wil nu geen digitale stad zijn?’

Dag 1: Roeselare

Na de verwelkoming door Matthijs Samyn, schepen van Smart City & IT van de stad Roeselare startte het werkbezoek onmiddellijk met 4 zeer interessante toelichtingen.

De digitale strategie van stad Roeselare

Geert Sinnaeve vertelde open en enthousiast over de digitale strategie van stad Roeselare. De stad heeft sinds 2015 grote stappen vooruit gezet – ook dankzij een aantal City of Things projecten - waarbij het al lang niet meer gaat over infrastructuur en hardware maar vooral ook over visie en strategie. In Roeselare is er ruimte voor wilde ideeën en intrapreneurship en de stad is eigenlijk één grote service organisatie ten dienste van de burger en de lokale ondernemers.

Als we Geert mogen geloven is ICT binnen een stad de meest boeiende maar ook de meest complexe omgeving. In tegenstelling tot een bedrijf heeft een lokaal bestuur niet 1 maar 100 core producten én de meest diverse doelgroep. Daarom werkt Roeselare met een Project Portfolio Board waarop alle projecten van de stad nauwgezet opgevolgd worden. Geert geeft ook nog volgende tip mee:

Website van de toekomst

Vervolgens presenteerde Bieke Blauwblomme van intercommunale Leiedal de Digitale Regio Kortrijk. Dit initiatief zag het levenslicht al in 1996 waarbij 13 steden en gemeenten uit Zuid-West-Vlaanderen de handen in elkaar sloegen om samen te werken. Ondertussen hebben Izegem en Wielsbeke zich ook aangesloten en hoeft het niet te verbazen dat er sinds 1996 heel wat veranderd is op het digitale vlak. Om nog meer vorderingen te maken, diende de groep een project in binnen de oproep Gemeente Zonder Gemeentehuis van de collega’s van Binnenlands Bestuur, ‘Website van de Toekomst’. Het belooft een kostenefficiënt model te worden door het voor 15 gemeenten tegelijk te doen in plaats van voor 1 enkele gemeente. De 4 principes die gehanteerd worden zijn: datagedreven, verbonden (link met Vlaanderen), toegankelijk en op maat.

Goed nieuws: aangezien heel veel zaken perfect overdraagbaar zijn naar andere steden en regio’s, zullen de resultaten zoveel mogelijk gedeeld worden. Binnenkort wordt websitevandetoekomst.be gelanceerd en kan je daar alles terugvinden.

Digitale transformatie in Zuid-West-Vlaanderen

De 3e toelichting was van Luc Velghe van stad Kortrijk en ging over het SHIFT-project. Dit is ook een project binnen Gemeente Zonder Gemeentehuis en heeft als doel een betere dienstverlening op te zetten met digitale transformatie als hefboom. Dat kan dan heel praktisch gaan over hoe een melding bij stad Kortrijk op een gestandaardiseerde manier naar bijvoorbeeld Fluvius gestuurd wordt.

Ook hier horen we het verhaal dat de krachten bundelen echt wel een meerwaarde heeft en dat je daardoor een veel betere prijs bij de leverancier kan bekomen. Maar ook het delen van IT-, CISO- en DPO-profielen met andere gemeenten is een vorm van samenwerking die loont.

Luc concludeert – en dit vat wellicht goed samen wat de meeste grotere steden soms ondervinden – dat je als ‘grote broer’ soms last hebt van de wet op de remmende voorsprong. Steden delen veel dingen waar ze mee bezig zijn met buurgemeenten maar soms is het niet evident om eigen zaken bij te sturen zonder daarbij het grotere geheel uit het oog te verliezen.

Strategie digitale transformatie in beleidsplannen

Ellen Vandeputte van stad Harelbeke mocht de voormiddag afsluiten met een toelichting over FutureForge – Harelbeke 2040. Het is volgens Ellen belangrijk om de digitale strategie in het beleidsplan te krijgen en Harelbeke kiest er bewust voor om de SDG’s (Sustainable Development Goals) als rode draad door de beslissingen van de stad te laten lopen. Stad Harelbeke werkt volop aan een digitale versnelling maar ook hier is het heel belangrijk om de juiste keuzes te maken.

Vlaamse digitale strategie

In de namiddag lichtte Mathias Van Compernolle van Digitaal Vlaanderen de digitale strategie voor Vlaanderen toe. Het doel is om een vooruitstrevende regio in Europa te blijven.

De strategie is gebaseerd op volgende 4 deelstrategieën:

1. Digitale dienstverleningsstrategie
2. Datastrategie
3. Cloudstrategie
4. Informatieveiligheidsstrategie

Het is de bedoeling van deze 4 substrategieën een coherent verhaal te maken waarbij Vlaanderen zich zowel richt op de entiteiten van de Vlaamse overheid als op de lokale besturen.

Missie en strategie van de Smart Region werking

Daarna stelde VLAIO-collega Nils Walravens de Smart Region Office voor aan de deelnemers. In het nieuwsbericht dat we eerder dit jaar publiceerden kan je meer lezen over dit virtueel team en hun opdracht.

Programma Innovatieve Overheidsopdrachten

Collega Louise Vandenberghe van het PIO-team, kwam het Programma Innovatieve Overheidsopdrachten voorstellen aan de hand van 2 concrete voorbeelden:

1. Lokaal Signaal van VVSG waarbij het doel is een tool te ontwikkelen om ervaringen en signalen van veldwerkers uit de eerste lijn te capteren.
2. DigitAALST voor Beter Wonen dat mikt op een tool om de administratieve rompslomp voor verhuurders van woningen of appartementen te verlichten.

We sloten het actieve gedeelte van dag 1 af met een brainstormsessie ‘je digitale technologie uitdaging: vind samen oplossingen’.

Dag 2: Kortrijk

In Kortrijk verwelkomde Ruth Vandenberghe, 1e schepen bevoegd voor IT in Kortrijk, ons.

AI Expertisecentrum

Tessa Acar van Digitaal Vlaanderen mocht als 1e spreker aantreden en vertellen over de ondersteuning en het aanbod vanuit het AI Expertisecentrum. De taken van het AI Expertisecentrum zijn als volgt samen te vatten:

1. Langetermijnvisie en -strategie
2. Innovatie stimuleren
3. Herbruikbare AI-bouwstenen
4. Omgaan met risico’s en beperkingen
5. Mens en organisatie voorbereiden

Nog interessant om mee te geven is het centrum 6 leidende principes hanteert:

1. Democratisch
2. Betrouwbaar
3. Mensgericht
4. AI-bewustwording
5. Correct datagebruik en -beheer
6. Duurzaam

Energie Management Systeem

Vervolgens presenteerde Ruben Vanneste het City of Things-project EMS DOE of languit ‘Energie Management Systeem – datagedreven optimalisering energieverbruik in steden’. De belangrijkste take away is dat een database met energiedata opengesteld wordt voor een aantal leveranciers, omdat gemeenten niet zo gemakkelijk kunnen inschatten met wie ze in zee moeten gaan. Wie interesse heeft in dit project kan de fiche bekijken in onze projectendatabank of surfen naar de projectpagina van howest.

Data for All

Daarna kwamen Thomas Folens (Vives) en Simon Stock (stad Kortrijk) aan het woord over het Interreg-project Data for All (D4A). De Vlaamse partners binnen dit Europese project – Vives, Leiedal en stad Kortrijk – houden zich bezig met mobiliteitsdata. Daarbij wordt regionale data opengesteld voor lokale besturen om zo de flow te verbeteren, nieuwe bronnen te verzamelen, te visualiseren, enz. Verder is er ook sprake van een proof of concept (PoC) ‘Fietstrends in beeld’ waar ze zich richten op zowel technische, ethische als organisatorische leerpunten. De PoC helpt om problemen in de data te identificeren en benadrukt nog eens het belang van datahygiëne. De technische leerpunten draaien voornamelijk rond de problematiek van een tekort aan bepaalde authentieke bronnen. Een oplossing zou kunnen zijn om LDES als voorwaarde in bestekken op te nemen. De vraag is ook hoe je alle dataplatformen met leuke visualisaties kan samenbrengen; in de 1e plaats nog maar om gewoon een overzicht van al die data te krijgen.

Roblox participatietraject

Tot slot werd het Roblox participatietraject van Roeselare nog kort toegelicht. Daarbij mochten kinderen het Pastoorsbos een nieuwe look met virtual reality. Op het gameplatform Roblox werd de omgeving van het Pastoorsbos gecreëerd en konden kinderen hun ideale speelplein ontwerpen.

Boeiende namiddagsessies

In de namiddag passeerde nog een aantal interessante thema’s de revue:

1. Jesse Vrielynck legde uit hoe je kinderen en jongeren op een digitale, gamified manier kan bevragen zonder dat het saai wordt zoals ze bij Bruggebaas gedaan hebben.
2. Stefaan Haspeslagh vertelde gepassioneerd hoe je AI kan gebruiken in de planning.
3. Thomas Folens van Vives vervoegde ons nogmaals om het te hebben over het spanningsveld tussen data, AI, ethiek en governance.
4. Sofie Hatse en Maka De Lameillieure gingen nog eens dieper in op bepaalde aspecten van het SHIFT-project (Gemeente zonder Gemeentehuis).

Om deze schitterende 2-daagse in stijl af te sluiten, kregen de deelnemers nog een rondleiding in het House of AI ‘The Flax’.

Activiteiten door de VVSG

Een werkbezoek is niet het enige wat de VVSG met steun van VLAIO organiseert om lokale besturen op de hoogte te houden, te informeren en te inspireren rond alles wat bij digitalisering en de transitie naar een slimme regio komt kijken. Wil je ook eens deelnemen aan een event, ronde tafel of webinar? Hou dan de kalender van de VVSG of de kalender voor lokale besturen op de VLAIO-website in de gaten.