City of Things: minder nachtlawaai dankzij slimme technologie
Het Leuvense stadsbestuur roept geluidsoverlast een halt toe. Onder de paraplu van de oproep City of Things kregen ze de kans om via open data en het Internet of Things deze maatschappelijke uitdaging lokaal aan te pakken. Bo Peeters en Tim Guily van Smart City Leuven vertellen hoe ze lawaaimakers met slimme nudgingtechnieken bewust maken dat het tijd is om ‘in stilte’ huiswaarts te keren.
Technologie als nieuwe nachtwaker
In een stad is geluidshinder geen rariteit. Ook de omwonenden van de Leuvense studentenbuurt kunnen er een behoorlijk boekje over opendoen. In Leuven is nachtlawaai vooral een probleem in de zogenaamde ‘doortrekkersstraten’. “De Naamsestraat is er daar één van”, vertelt Bo Peeters, projectcoördinator Smart City bij stad Leuven. “Dat zorgt ook ‘s nachts voor problemen zoals rondslingerend afval, vandalisme en nachtlawaai. Ons doel was om via die slimme technologie en technieken te zorgen dat mensen zich rustiger en stiller gaan gedragen op straat. Het blijft uiteraard de bedoeling dat als er meldingen van nachtlawaai zijn, de politie polshoogte gaat nemen, maar zo kunnen we dat wel verminderen.”
We willen dat mensen zich rustiger en stiller gaan gedragen op straat, zonder dat we daar permanent politie voor moeten inzetten.
Geluidsmeters en nudging
De stad combineerde nudgingtechnieken: slimme geluidsmeters analyseren en classificeren de nachtelijke geluiden, terwijl de bewoners via een app ook zelf kunnen aangeven wanneer en hoe ze nachtlawaai ervaren. Belangrijk: de geluidsmeters nemen daarbij geen gesprekken op. Door al die data te linken aan preventieve beïnvloedingstechnieken (nudgingtechnieken) testte de stad of ze het nachtlawaai zo kunnen verminderen.
“Wanneer de geluidsmeters nachtlawaai opmerken, dimmen of intensifiëren we de straatverlichting. Daarnaast projecteren we een bewegende boodschap op de straat om het gedrag van de mensen bij te sturen. Stickers op de voetpaden en verschillende raamborden herinneren mensen aan die boodschap”, vertelt Bo. “We ambiëren zelfs om na te gaan wat het effect is van de weersomstandigheden of van evenementen.”
Resultaten en toekomstplannen
Leuven richtte een langere meetperiode in om het effect van de nudges op nachtlawaai verder te onderzoeken. Vooral de bewegende lichtprojectie leverde mooie resultaten op. In de testperiode daalde het aantal geluidspieken met 30%! “Daarbij moeten we vermelden dat het effect van de projectie na 2 uur ’s nachts en ook tegen het laatste meetpunt wel afnam. De vloerstickers en raamborden werken dus minder goed als herinnering aan de stilteboodschap. De analyse van het aansturen van de verlichting toont een licht positief effect, maar helaas hebben we te weinig data om daar verder uitspraken over te doen, bijvoorbeeld of dimmen dan wel intensifiëren beter werkt. Daar is meer onderzoek voor nodig.”
“Eind 2022 is gebleken dat het project opschaalbaar is, want veel andere doortrekstraten zijn vragende partij. We kijken al uit naar de VLAIO-oproep van 2023”, lacht Bo.
Slimme steden en gemeenten dankzij VLAIO
Dankzij de oproep ‘City of Things’ kon Leuven buiten hun eigen ecosysteem ook heel wat externe ondersteuning en expertise inkopen, zoals een proof of concept (PoC), marktverkenningen en andere aanbestedingen om expertise in te winnen.
Dankzij VLAIO beschikken we nu over een aantal cruciale bouwstenen om ons smart-city-beleid doordacht te ontwikkelen.
“VLAIO heeft een ecosysteem gecreëerd van verschillende steden en gemeenten”, vertelt Tim Guily, beleidsadviseur bij Smart City Leuven. “Dankzij VLAIO hebben we als lokale besturen heel wat kansen gekregen om innovatieve projecten aan te vatten. Dat heeft ons een aantal cruciale bouwstenen gegeven om ons smart-city-beleid doordacht te ontwikkelen.”
Aansluitend bij dit verhaal over het project van Leuven, organiseerde de VVSG in samenwerking met VLAIO, Stad Gent en Stad Leuven een webinar over technologie en nudging. Tijdens dit webinar werd de impact van slimme technologieën en nudging op de leefbaarheid van buurten toegelicht.
VLAIO-collega Nils Walravens gaf een inleiding en had het over de oproepen City of Things en de werking van de Smart Region Office.
Daarna nam Reinout Van Zandycke het over. Hij is CEO van Exposure dat zich bezig houdt met nudging. Zij geven advies over nudging en gebruiken daarbij een op onderzoek gebaseerde aanpak in combinatie met psychologie, communicatie en digitale marketing. De presentatie van Reinout bracht voor de deelnemers inzicht in de verschillende soorten nudging.
Vervolgens kon Stad Gent hun City of Things project Sensoc voorstellen. In dat project werden een aantal interventies op basis van nudging gerealiseerd om het veiligheidsgevoel in het publiek domein te vergroten. De medewerkers van de stad deelden heel wat leerlessen over de uitdagingen om dergelijke pilootopstellingen op het openbaar domein mogelijk te maken.
Tot slot presenteerde ook Stad Leuven hun City of Things project Nachtlawaai.
City of Things
Al sinds 2018 voorziet VLAIO middelen voor de transformatie naar slimme steden en gemeenten. Wil je graag meer weten?
