Energieverbruik beperken met de slimme oplossingen van Niko
Hoe kunnen we gebouwen beter laten werken voor jou? Die vraag stellen de medewerkers van Niko zich elke dag. Met de steun van VLAIO onderzochten ze het potentieel van slimme sensoren en AI-systemen om elektrische toestellen efficiënt te beheren, zonder in te boeten aan comfort.
Comfort, controle en efficiëntie
Niko levert meer dan vijfduizend producten en oplossingen voor schakelmateriaal, sensoren, huisautomatisering, deurcommunicatiesystemen en lichtsturing. “We geloven dat iedereen recht heeft op een moderne en gebruiksvriendelijke elektrische installatie die comfort, controle en efficiëntie biedt”, stelt Erik Van Mossevelde, director corporate technology. “Dat is de reden waarom we elektrische en elektronische oplossingen ontwerpen die gebouwen beter maken: gebouwen die minder energie verbruiken, waar je je veilig voelt, noem maar op. Gebruiksgemak en ontzorging staan centraal. We willen voldoen aan de noden van de mensen.”
Onderzoekproject brengt leefpatroon in kaart
Al meer dan honderd jaar speelt dit familiebedrijf in op nieuwe trends en behoeftes. Daar gaat telkens serieus wat onderzoek en ontwikkeling aan vooraf. Niko slaat geregeld de handen in elkaar met universiteiten en onderzoeksinstellingen in binnen- en buitenland. Dat gebeurde ook in het VLAIO-onderzoeksproject wATCHdOg, een samenwerking met de KU Leuven en imec die in september 2022 afliep. Het was het grootste onderzoeksproject van Niko tot nog toe.
Erik: “WATCHdOg staat voor ‘bringing in Artificial intelligence to conText aware systems to enable the Cognitive HOme’. Een mondvol, ik weet het. (lacht) Het komt erop neer dat we AI-toepassingen willen ontwikkelen die op basis van contextuele informatie slimme beslissingen nemen. Die informatie wordt opgepikt via sensoren, zoals schakelaars en bewegingsmelders, maar bijvoorbeeld ook door radar- en akoestische sensoren. Uit al die data kun je opmaken of iemand bijvoorbeeld aan het koken is, de vaat doet of aan tafel zit te eten.”
De ideale oplossing houdt zowel rekening met het verwachte piekverbruik en de kostprijs van de energie als met je leefpatroon, zodat je niet hoeft in te boeten aan comfort.
Hoge verbruikspieken voorkomen
Die informatie is handig om kosten voor de gebruikers te besparen. “Een voorbeeld: door de invoering van het capaciteitstarief is het voor huishoudens met een digitale meter belangrijker dan ooit om hun verbruik te spreiden in de loop van de dag. Het capaciteitstarief wordt namelijk berekend op basis van het piekvermogen. Voor dat piekverbruik kijkt je leverancier naar het kwartier met het hoogste verbruik per maand. Wellicht een kwartier waarin én de droogkast én de vaatwasser én de oven opstonden. Er bestaan nu al slimme systemen die je apparaten beheren om hoge pieken te voorkomen, zoals Niko Home Control. Als je een bepaald toestel inschakelt, kan Niko Home Control een ander apparaat even niet meer laten opladen of je ventilatieniveau verlagen om je verbruik onder een bepaald niveau te houden. Peak shaving noemen we dat.”
“De ideale oplossing houdt zowel rekening met het verwachte piekverbruik en de kostprijs van de energie als met je leefpatroon – wanneer doe je doorgaans de was, wanneer laad je liefst je auto op … Op die manier behoud je je comfortniveau. AI kan daar een rol in spelen.”
VLAIO steun geeft stevige duw
Zo’n AI-systeem heeft niet alleen het potentieel om je energieverbruik naar beneden te halen. Het kan ook de veiligheid en het comfort in een woning vergroten en de luchtkwaliteit bewaken. Het zal wel nog even duren voor zo’n toepassing op de markt komt. Erik: “Een tijd geleden zijn we gestart met de verzameling van data en met de opzet van een dataplatform. De verzamelde data zullen we gebruiken om de bevindingen uit het VLAIO-onderzoeksproject te valideren.”
De steun van VLAIO geeft je de mogelijkheid om bepaalde onderzoekthema’s breder te bekijken.
De steun van VLAIO gaf wATCHdOg een stevige duw in de rug. “We vroegen al meermaals subsidies aan bij VLAIO en raden het andere ondernemingen zeker aan. De procedures zijn echt niet ingewikkeld en het geeft de mogelijkheid om bepaalde onderzoekthema’s breder te bekijken.”
Een onderzoeksproject, ook iets voor jou?
Via een onderzoeksproject geeft VLAIO subsidies aan bedrijven voor de uitbouw of het versterken van hun onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten. Concreet gaat het om subsidies om individuele projecten door één of meerdere bedrijven uit te voeren. Het project vertrekt van een innovatief idee waarvoor nieuwe kennis nodig is en onderzoeks- en eventueel ook ontwikkelingsactiviteiten uitgevoerd moeten worden.