Landbouwtraject HappyCliMi onderzoekt welke voedersamenstelling minder methaan oplevert

Landbouwtraject

HappyCliMi is een samenwerking tussen Flanders’ FOOD, ILVO, Universiteit Gent en Boerenbond Projecten. De doelstelling van het landbouwtraject is om een innovatieve oplossing te bieden voor de methaanuitstoot in de melkveehouderij. 

Emissies verlagen

Tim Van De Gucht (ILVO) doet onderzoek naar emissies bij rundvee. Hij legt uit: “Vlaanderen moet de enterische emissies tegen 2030 met 14 % verlagen ten opzichte van 2005. Enterische emissies zijn de emissies die tot stand komen tijdens het verteren van voor ons niet-eetbare vezels zoals gras.” Dit werd zo vastgelegd in het Convenant Enterische Emissies, een afspraak tussen actoren binnen de sector om samen de schouders te zetten onder dit doel. 

Dat convenant is de basis voor het landbouwtraject HappyCliMi. Tim: “In HappyCliMi onderzoeken we welke rantsoensamenstelling minder methaan oplevert. Enerzijds testen we het gebruik van bierdraf en koolzaadschroot in verschillende rantsoenen, zodat dit op meer Vlaamse melkveebedrijven toegepast kan worden. Anderzijds doen we onderzoek naar nieuwe producten en reststromen die potentieel methaanreducerend kunnen werken in een rundveerantsoen. We gaan daarbij in dialoog met melkveehouders, landbouworganisaties, voederproducenten en bedrijven uit de voedingsindustrie.”

Eiwitrijke restproducten

“Bierdraf is een restproduct afkomstig van het brouwproces van bier. Koolzaadschroot is het restproduct dat overblijft nadat de olie uit koolzaad wordt gehaald. Beide producten zijn eiwitrijk en hebben een lage koolstofvoetafdruk”, vertelt Tim. De restproducten worden in het melkveerantsoen verwerkt en zorgen zo voor methaanreductie. Om te testen hoe goed dit werkt in variërende rantsoenen, doet ILVO praktijkproeven bij melkveebedrijven. Tim: “Tijdens de proef delen we de kudde op in twee groepen die een verschillend rantsoen krijgen. We meten de methaanuitstoot van individuele koeien bij elk rantsoen, en krijgen zo een idee van het methaanreducerend potentieel van het aangepaste rantsoen ten opzichte van het basisrantsoen.” 

Testen in melkveebedrijf

Die praktijkproeven gaan onder meer door bij het Penitentiair Landbouwcentrum in Ruiselede (PLC). “Vanuit de maatschappelijke functie van ons bedrijf hebben we ruimte om onze samenwerking te verlenen aan wetenschappelijk onderzoek”, vertelt Laurens Van de Velde van het PLC. “De laatste jaren heb ik de discussie rond de emissies van de rundveehouderij zien groeien. Ons rantsoen lag al in de buurt van de behandelingsrantsoenen en onze melkveestal is gemakkelijk in twee te splitsen. Ik was overtuigd van de slaagkansen.” 

De eerste testen vonden plaats in de zomer van 2022. Laurens: “We deelden de groep melkkoeien op in twee groepen en gaven ze twee aparte rantsoenen. Vervolgens gaven we de signalen die we opvingen uit de stal tijdig door aan de onderzoekers zodat ze de juiste aanpassingen konden doen. Ik kreeg bij de testen veel hulp van mijn collega’s en de gedetineerden. Het leefde echt in de groep. Ik ben erg tevreden over de resultaten. De resultaten van ILVO bieden wetenschappelijke zekerheid. Dat een bepaalde bedrijfsstrategie in jouw situatie, met jouw dieren en jouw stal effect heeft zonder invloed van factoren die je misschien niet doorhebt, kan vaak het gezonde boerenverstand nog overtreffen."

Project loopt tot 2025

HappyCliMi is gestart in 2021 en loopt nog tot maart 2025. Tim: “We willen dit jaar de vierde en laatst lopende praktijkproef afwerken, en daarna de verdere dataverwerking voltooien zodat we besluiten kunnen trekken uit de vier proeven die we gedaan hebben. Ondertussen loopt ook het in vitro onderzoek op UGent verder en daar hopen we enkele interessante potentieel methaanreducerende producten te kunnen identificeren. Daarnaast worden ook nog een aantal klimaatscans door Boerenbond en de Belgische Confederatie van de Zuivelindustrie (BCZ) uitgevoerd om na te gaan wat de impact op bedrijfsniveau kan zijn.”