Papierredders maken van papierafval nieuwe circulaire producten

Schoonheid in afval 

Tille Lingier en Linde Luyten werken als grafisch ontwerpers regelmatig samen met drukkerijen. Met lede ogen zagen ze aan hoeveel papierresten dagelijks in de afvalbak belanden. Zij merkten schoonheid in deze reststroom op en besloten er producten van te maken.  

Linde Luyten, cofounder Redopapers: “We redden papierafval en maken er papierwaren van die het leven handiger maken. Onze planners en schriften zijn voor 100% uit afval gemaakt. Een blocknote is bijvoorbeeld het resultaat van een samenraapsel van ongelooflijk veel verschillende soorten papier die op allerlei momenten in het productieproces van drukkerijen gered worden.”  

Om dit mogelijk te maken zette Redopapers een samenwerking op met drukkerij Zwartopwit. Linde: “Zwartopwit heeft een slim softwaresysteem dat meerdere opdrachten clustert en daarmee de meest optimale puzzel legt op één groot vel. Hierdoor duurt het iets langer dan bij een gemiddelde drukkerij voor je je prints ontvangt, maar het is wel veel duurzamer: er zijn minder drukplaten en instelvellen nodig. Wanneer hun puzzel niet perfect is vullen ze die op met een van onze ontwerpen. Zo herbestemmen we tijdens het standaard productieproces al meteen de resten.” 

“Daarnaast werken we ook samen met cultuurhuizen en verwerken we hun posters, banners en affiches. Bannermateriaal recupereren we bijvoorbeeld in hoezen voor schriften. Ook bedrijven kunnen hun oude banners bij ons binnenbrengen waarmee we gepersonaliseerde relatiegeschenken maken.” 

Oog voor ecologie én mens 

De samenwerking met Zwartopwit werd intussen geïntensifieerd waardoor ook de verwerking en de samenstelling van de producten bij hen plaatsvindt. Linde: “Zowel in huis als buitenshuis zoeken we naar manieren om mensen die hun weg naar de arbeidsmarkt moeilijker vinden, te betrekken in het productieproces. Ook dat is duurzaam ondernemen. Zwartopwit heeft hier veel aandacht voor en vind het belangrijk om hun personeel tot aan het pensioen tewerk te stellen. Werken in een drukkerij is intensief. Door opdrachten te geven waar in de plaats van kwantiteit kwaliteit centraal staat, zoals bij onze producten,  bieden we de werknemers de nodige afwisseling.”  

Groeien voor meer impact 

Dankzij de structurele samenwerking met Zwartopwit ontstonden er voor Redopapers nieuwe groeimogelijkheden. Linde: “We hebben meer materialen beschikbaar en kunnen dus meer producten op de markt brengen. Elk product dat we verkopen heeft een positieve impact en dus willen we ook buitenlandse markten met onze visie laten kennismaken. In eerste instantie kijken we naar onze buurlanden en Scandinavië.” 

“We zijn al ver geraakt met onze eigen creatieve en innovatieve acties, maar het benaderen van nieuwe markten is nieuw voor ons. Daarom besloten we externe expertise in huis te halen via de kmo-groeisubsidie. VLAIO bedrijfsadviseur Kristine Debruyne loodste ons doorheen het aanvraagformulier en gaf achteraf feedback om de puntjes op de i te zetten, dat werd sterk gewaardeerd. Het gaf ons ook inzicht in waar we allemaal rekening mee dienen te houden, ook op langere termijn. Als volgende stap willen we ook kijken om in het buitenland korte ketens op te zetten met lokale reststromen.”

Doordrongen van circulariteit 

Zo’n internationalisering gaat gepaard met meer e-commerce, maar ook daar denken en werken Tille en Linde circulair. Linde: “Om onze pakketjes te versturen, hergebruiken we karton. De toenemende e-commerce heeft er wereldwijd voor gezorgd dat hoogwaardig pulp meteen wordt gedegradeerd tot de laatste fase, karton. Daardoor is een groot papiertekort ontstaan en zijn de prijzen enorm gestegen. Wij werken samen met andere bedrijven en recupereren hun kartonnen dozen. Zo zijn de dozen van de bakkerij van Aldi perfect voor onze maandplanners. En Aldi moet geen tijd en energie meer steken in het vermalen van die dozen. Een win-win dus.” 

Dat Redopapers duurzaamheid en circulariteit centraal stelt, voelt voor hen heel logisch aan. Linde: “Het is een buikgevoel, een aanpak die we van in het begin voorop stelden. Pas achteraf beseften we hoe circulair we wel niet zijn. Op een bepaald moment botsten we ook op het circulaire garen van HNST Jeans. Via Vlaanderen Circulair zijn we in contact gekomen met de producent van dit garen en nu gebruiken we dit om onze notebookhoezen te stikken.”  

Bouwen aan waardeketens 

Het vinden van goede partners en het bouwen van duurzame samenwerkingen is belangrijk in een circulair businessmodel. Linde: “Het vraagt veel tijd en motivatie van een partij om hun systemen aan te passen. Zwartopwit is een van de weinige drukkerijen die meteen mee was met ons verhaal. We voelen wel dat de sector aan het veranderen is – zeker sinds de stijging van de grondstofprijzen – maar de focus blijft toch vooral op recyclage liggen en dat vraagt nog steeds veel energie en water.”  

“In een circulair businessmodel heb je een veel langer voortraject voor je werkelijk iets kan maken. Je moet eerst goede contacten opbouwen om zeker te zijn dat je reststromen constant zijn. Je bent afhankelijk van je partners en je hebt er dus genoeg nodig. Tijdens corona draaiden veel drukkerijen op halve kracht. Dat voelden wij ook. Gelukkig hadden we al een hele grote stock van restpapier verzameld waar we de hele coronaperiode op konden teren. Daaruit hebben we vooral geleerd dat we dit moeten blijven doen. En hebben we teveel papier in huis? Dan zoeken we wel een plekje om het te stockeren.” 

“Onze droom is om in de toekomst niet alleen met papier maar ook met andere reststromen aan de slag te gaan en nieuwe designproducten te maken. Van Redopapers naar Redodesign. Zo kunnen we verschillende collecties opzetten, zolang het maar met afval is. We zijn hier al mee bezig, maar ook dat vraagt uiteraard weer tijd en nieuwe samenwerkingen.”