Europese Structuur- en investeringsfondsen (ESIF)

Laatst gewijzigd op 7 okt 2024 (Alle wijzigingen)

Samengevat

Voor wie
ondernemingen & organisaties
Voor wat
investeringen, opleiding, tewerkstelling, enz
Subsidies
steun varieert per fonds en projectoproep

Wat houdt de maatregel in

Via de Europese Structuur- en investeringsfondsen (ESI-fondsen) stelt de Europese overheid financiële middelen ter beschikking aan de lidstaten om hun economie te versterken. 

In Vlaanderen zijn er 4 fondsen actief: Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (EFRO), Europees Sociaal Fonds (ESF), Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO) en het Europees Fonds voor maritieme zaken en visserij (EFMZV).

De begunstigden van deze Europese steun zijn vaak overheidsinstanties of andere organisaties. Soms zijn er echter ook subsidiemogelijkheden voor ondernemingen. Dit varieert sterk per fonds.

Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (EFRO)

Wat komt in aanmerking

Het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (EFRO) heeft als doel de economische en sociale cohesie in de Europese Unie te versterken door te zorgen voor evenwicht tussen de regio's. De investeringen van EFRO zijn steeds gericht op enkele belangrijke prioriteitsgebieden. Afhankelijk van de regio wordt bepaald welke EFRO-middelen aan deze prioriteiten moeten worden toegewezen.

Binnen EFRO wordt er ook steun toegekend in het kader van de programma's voor Europese Territoriale Samenwerking, beter gekend onder de benaming Interreg.

Hoe verloopt de financiering

Elke nationale of regionale overheid stelt een operationeel programma op voor de lopende financieringsperiode, waarin staat hoe het geld zal worden uitgegeven binnen de vooropgestelde doelstellingen. Als de Commissie dit plan goedkeurt, mag de nationale of regionale overheid bepalen welke projecten hoeveel geld krijgen. 

Het Vlaamse EFRO-programma wordt beheerd door de Afdeling Europese programma's van VLAIO (Managementautoriteit).

Meer informatie over EFRO Vlaanderen 2021-2027 kan je vinden op de website van VLAIO Nieuwe EFRO programma's voor 2021-2027.  

Wie komt in aanmerking

Het EFRO-programma financiert vooral publieke investeringsprojecten die onrechtstreeks ten goede komen aan de Vlaamse economie. Soms kunnen ook private rechtspersonen eigen investeringsprojecten indienen. Ook is het mogelijk dat de projecten die worden gefinancierd door EFRO een subsidie aanbieden aan bedrijven. Een voorbeeld hiervan in Vlaanderen bij EFRO-Interreg is CrossRoads.

Omvang steun

Projectvoorstellen worden ingediend op basis van projectoproepen, bekend gemaakt via de website vlaio.be//europees-fonds-voor-regionale-ontwikkeling. De steunpercentages en bedragen variëren per projectoproep. 

Meer informatie

Meer informatie kan je terugvinden in de Subsidiedatabank bij EFRO Vlaanderen-Interreg

Meer uitgebreide informatie over EFRO Vlaanderen-Interreg vind je hier

Hier vind je EFRO-informatie in andere lidstaten.

Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+)

Wat komt in aanmerking

Het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+) is voor de EU het belangrijkste instrument voor het investeren in mensen. In de periode 2021-2027 zal het ESF+ een zeer belangrijke bijdrage leveren aan het EU-beleid en structurele hervormingen op de gebieden werkgelegenheid, sociale zaken, onderwijs en vaardigheden.

Het ESF+ bundelt vier, in de programmeringsperiode 2014-2020 nog onafhankelijke financieringsinstrumenten: het Europees Sociaal Fonds (ESF), het Fonds voor Europese hulp aan de meest behoeftigen (FEAD), het jongerenwerkgelegenheidsinitiatief en het Europees programma voor werkgelegenheid en sociale innovatie (EaSI).

Hoe verloopt de financiering

De ESF+-steun zal voornamelijk via de lidstaten lopen, waarbij de Commissie niet meer dan een toezichthoudende rol speelt. De steun kan op twee manieren worden verleend:

De lidstaten kunnen in grote mate beslissen hoe zij de uitvoering van ESF+ wensen te organiseren. In samenspraak met de Commissie kunnen de lidstaten ervoor kiezen slechts één nationaal ESF+-programma te hebben, ESF+ uit te voeren via een reeks regionale programma’s of beide benaderingen te combineren. Vervolgens zullen de beheersautoriteiten van ESF+ projecten selecteren op basis van hun relevantie voor nationale en/of regionale programma’s.

In het Vlaams Gewest is Europa WSE van het Departement Werk en Sociale Economie (Vlaamse overheid) de beheersautoriteit van ESF+.

Het programma Europees Sociaal Fonds (ESF+) 2021-2027 voor Vlaanderen werd gelanceerd in september 2022. Meer details kan je vinden op de website www.europawse.be.

Wie komt in aanmerking

Afhankelijk van de projectoproepen kunnen soms publieke of soms privaatrechtelijke organisaties en ondernemingen projecten indienen.  

Omvang steun 

Op basis van projectoproepen kan je bij Europa WSE projectvoorstellen indienen. De steunpercentages en bedragen verschillen per oproep. Informatie over de lopende programma's kan je terugvinden op www.europawse.be/praktische-info/openstaande-oproepen. Europa WSE organiseert per oproep doorgaans verscheidene infosessies, terug te vinden op dezelfde pagina.

Meer informatie

Meer informatie kan je terugvinden in de Subsidiedatabank bij Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+).

Meer uitgebreide informatie over Europa WSE.

Hier vind je meer informatie over ESF+ in de andere regio's en lidstaten.

Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO)

Wat komt in aanmerking

Het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) start op 1 januari 2023 (in 2021 en 2022 waren er overgangsmaatregelen). Het ondersteunt de vitaliteit en economische levensvatbaarheid van het platteland met financiering en maatregelen voor plattelandsontwikkeling. Het bestaat uit 2 pijlers:

  • Pijler 1 (gefinancierd uit het Europees Landbouwgarantiefonds) omvat directe steun en gemeenschappelijke marktordening (met hierin de sectorale steun voor groenten en fruit en voor bijenteelt)
  • Pijler 2 (gefinancierd door het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling) ondersteunt pijler 1 door de sociale, ecologische en economische duurzaamheid van het platteland te verbeteren. 

Daarnaast bestaan er nog aanvullende programma's zoals LEADER.

Hoe verloopt de financiering

Voor de periode (2023-2027) stelden de lidstaten en de regio's zelf een GLB Strategisch Plan op basis van de 9 specifieke doelstellingen waar het nieuwe GLB moet op inspelen (zie lv.vlaanderen.be > Beleid > Wat is het Vlaams-GLB Strategisch plan?). Daarnaast is er ook een horizontale doelstelling: landbouw en plattelandsgebieden moderniseren door kennisstimulering en -deling, innovatie en digitalisering en door betere toegang tot onderzoek, innovatie, kennisuitwisseling en scholing.
Voor de realisatie van pijler 2 krijgt Vlaanderen jaarlijks Europese middelen die worden aangevuld met Vlaamse cofinanciering.

In Vlaanderen treedt de Departement Landbouw en Visserij op als beheerautoriteit voor het programma. 

Wie komt in aanmerking

Afhankelijk van de maatregelen kunnen zowel publieke als privaatrechtelijke organisatie en ondernemingen projecten indienen. 

Omvang steun 

De meeste maatregelen zijn gericht op de land- en tuinbouw sector. Daarnaast verstrekt ELFPO ook steun aan natuurprojecten en plattelandsprojecten.

Meer informatie

Meer informatie kan je terugvinden in de Subsidiedatabank bij Landbouw en tuinbouw: investerings- en innovatiesteunLand- en tuinbouwsector: bedrijfssubsidiesLEADER: steunmogelijkheden voor plattelandsontwikkelingDuurzame bedrijfshuisvesting en -omgeving: steun

Het Departement Land- en tuinbouw (Vlaamse overheid) beschikt over een GLB -subsidiewijzer waar je al de GLB-subsidies kan terugvinden.

Meer informatie over ELFPO in de andere regio's en lidstaten.

Europees Fonds voor maritieme zaken en visserij en aquacultuur (EFMZVA)

Wat komt in aanmerking

Het Europees Fonds voor maritieme zaken en visserij en aquacultuur (EFMZVA) is de opvolger van het EMFVZ voor de periode 2021-2027. Het EFMZVA zal inzetten op drie Europese prioriteiten, waarmee het een bijdrage zal leveren aan het bereiken van de doelstellingen van het Europees gemeenschappelijk visserij beleid (GVB) en de Europese Green Deal, rekening houdend met de specifieke regionale moeilijkheden en behoeften. Volgende Europese prioriteiten werden opgenomen in het Belgisch programma:

  • Europese prioriteit 1 zal inzetten op het bevorderen van een duurzame visserij en het herstel en de instandhouding van aquatische biologische rijkdommen; 
  • Europese prioriteit 2 zal inzetten op het bevorderen van duurzame aquacultuuractiviteiten en van verwerking en afzet; 
  • Europese prioriteit 3 zal inzetten op het versterken van de lokale visserij- en aquacultuurgemeenschappen in de Vlaamse kustzone: deze vernieuwing ten opzichte van de vorige programmeringsperiode 2014 – 2020 voorziet in de mogelijkheid voor de kust-gebonden gemeenschappen om een lokale actiegroep op te richten die een eigen strategie kan ontwikkelen en beheren om de lokale uitdagingen en opportuniteiten bottom-up aan te pakken. 
Hoe verloopt de financiering

Elk land krijgt een deel van de begroting van het fonds toegewezen, op basis van de omvang van de visserijsector in dat land. Elk land stelt dan een operationeel programma op, rekening houdend met bepaalde prioriteiten, waarin staat hoe het geld zal worden uitgegeven. Als de Commissie dit plan goedkeurt, mag de nationale overheid bepalen welke projecten geld krijgen. Ook hier voorzien de (regionale) overheden tot op bepaalde hoogte cofinanciering met Vlaamse overheidsmiddelen.

In Vlaanderen treedt de Departement Landbouw en Visserij op als beheerautoriteit voor het programma. 

Het EFMZVA (2021-2027) werd op 19 december 2022 goedgekeurd door Europa.

Wie komt in aanmerking

Het EFMZVA richt zich tot bedrijven alsook organisaties en onderzoeksinstellingen actief in de visserij- en aquacultuursector. 

Omvang steun 

De ondersteuning van het EFMZVA bedraagt meestal 50% van de aanvaardbare projectkosten. 

Meer informatie

Meer informatie kan je terugvinden in de Subsidiedatabank bij Visserij- en aquacultuursector steunmogelijkheden (FIVA en EFMZVA).

Hier vind je meer uitgebreide informatie over de maatregelen.

Meer informatie over EFMZ in de andere regio's en lidstaten vind je hier.

Blijf op de hoogte

Wil je op de hoogte blijven van wijzigingen van deze maatregel én andere maatregelen in de Subsidiedatabank van VLAIO? Dat kan via de gratis Nieuwsbrief van de Subsidiedatabank.

Contact

Op de website van VLAIO EU Funding Overview kan je ook korte informatie vinden over de verschillende fondsen: European Regional Development Fund/ERDF (EFRO), European Social Fund /ESF-ESF+ (ESF), European agricultural fund for rural development /EAFRD (ELFPO) en European Maritime and Fisheries Fund/EMFF (EFMZ).

Je vindt er ook informatie over het 5de ESIF fonds: Cohesiefonds Cohesion Fund (CF). Dit fonds richt zich tot lidstaten met een bruto binnenlands product per inwoner dat lager is dan 90% van het EU-gemiddelde.

Voor meer informatie kan je ook terecht bij de volgende Vlaamse overheidsinstanties.

Afdeling / Dienst
Afdeling Europese programma's
Adres
Koning Albert II-laan 35 bus 12 1030 Brussel België
Telefoon
Afdeling / Dienst
ESF
Adres
Koning Albert II-laan 35 bus 20 1030 Brussel België
Telefoon
Afdeling / Dienst
Communicatie Landbouw en Visserij
Adres
Koning Albert II-Laan 35, bus 40 1030 Brussel België
Telefoon
Afdeling / Dienst
Financieringinstrument voor de Vlaamse Visserij- en aquacultuursector (FIVA)
Adres
Koning Albert I-laan 1.2 bus 101 8200 Brugge België
Telefoon