Initiatieven om e-bikes te repareren
Steeds meer e-bikes, en dus ook steeds meer batterijen, moeten gerepareerd worden. Zowel steden en gemeenten als retailers spelen hierop in.
Fietshubs in Mechelen
In Mechelen kunnen fietsers binnenkort hun fiets herstellen in acht fietshubs die permanent toegankelijk zijn. Naast herstellingen kunnen fietsers hier ook terecht om fietsbatterijen op te laden, lockers te gebruiken of fietsinfo te krijgen. Het stadsbestuur investeert 100.000 euro in het project.
Aan de basis van het initiatief lag een bevraging en brainstorm met ondernemers die een link hebben met de fiets. Hieruit bleek dat er vooral nood was aan een decentralisatie van het concept. Niet één maar meerdere punten dus om de fietsers te bedienen.
Op alle locaties is een herstelzuil voorzien die fietsers in staat stelt kleine herstellingen aan hun fiets uit te voeren en de banden op te pompen. De zuilen krijgen een opvallende look mee zodat ze snel te herkennen zijn. Ze zijn bovendien voorzien van verschillende functionaliteiten zoals een oriëntatiekaartje en een QR-code die linkt naar de website van de stad met info over onder andere fietsroutes en grotere herstelpunten. In drie van de acht hubs hebben de zuilen ook lockers om de batterijen op te laden.
De locaties van de fietshubs werden strategisch gekozen. Er werd bijvoorbeeld ook rekening gehouden met verpoosmogelijkheden in de directe nabijheid.
Circulariteit bij e-bikes
Bikebat
Bij de Vlaamse onderneming Bikebat zetten ze vol in op de circulariteit van batterijen. Het businessmodel ademt een hoog servicegehalte uit. Via de webshop kan je op zoek naar jouw fietsbatterij. Eens gevonden koop je een revisie aan. Een herstel van een kapotte batterij, een optimalisatie of beide zitten standaard in het pakket. De batterij wordt vervolgens gratis opgehaald en teruggebracht. Breng je de batterij liever zelf binnen, kan je terecht in een flink uitgebouwd netwerk van herstelpunten. Vervolgens breng je de batterij binnen bij een flink uitgebouwd netwerk aan herstelpunten. De batterij wordt er gratis opgehaald door Bikebat. Na de revisie wordt de batterij terug aan huis geleverd.
Heskon
In het Nederlandse Tilburg ontdekte ondernemer Hannes de Jong eind 2016 via een online platform de markt van fietsbatterijrevisies. Hij zag al vrij snel in dat het een interessante markt betrof, maar ook dat verschillende bestaande initiatieven niet van de grond kwamen of slechts een kort leven waren beschoren. In 2019 besloot de Jong dan maar om de uitdaging zelf aan te gaan. Hij bouwde aan een concept dat zowel efficiënt als schaalbaar was. Zijn reparatiecentrum Heskon is afgerond 2.000 m² groot en telt ondertussen meer dan 50 werknemers die tot 100 batterijen per dag kunnen reviseren.
Kanban
De efficiëntie en schaalbaarheid implementeerde de Jong volgens het van oorsprong Japanse Kanban-systeem. Alle medewerkers beschikken over een eigen computersysteem en zien na het scannen van een product meteen wat er mee gedaan moet worden.
Die handelingen zijn talrijk en dat is te zien in het reparatiecentrum. Fietsbatterijen worden uit elkaar gehaald, in de juiste samenstelling daarna weer aan elkaar gesoldeerd en vervolgens gecontroleerd. Alles opgedeeld in hapklare brokken en dat voor meer dan 300 soorten batterijen.
Bekroonde visie
Onlangs won Heskon ook de Junior BOV (Beste Ondernemers Visie)-trofee omwille van de duurzame bedrijfsfilosofie, het HR-beleid en de circulaire aanpak. Zo worden op iedere afdeling mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt tewerkgesteld. Ze worden op een geïntegreerde manier ingezet en niet in een hoekje geduwd.
Bilmo
De Brusselse startup Bilmo geeft dan weer oude batterijen een tweede leven. Het bedrijf ontstond nadat Bebat en Leefmilieu Brussel samen een projectoproep lanceerden rond het duurzame hergebruik van batterijen. De hergebruikte fietsbatterijen van Bilmo krijgen vooral in elektrische bakfietsen een doorstart. Het jonge bedrijf werkte zelfs een prototype van een bakfiets uit, aangedreven door een batterij die samengesteld werd uit reeds gebruikte batterijen. Voor de productie van de batterijen werkt Bilmo samen met Daurema, een andere Brusselse startup.
Mocyclette
Deze Vlaams-Franse samenwerking biedt circulaire e-bikes aan van Mocyclette met repareerbare batterijen van Gouach. Samen willen ze de toekomst van e-bikes vormgeven. De fietsen van Mocyclette zijn minimaal voor 50 % gebouwd uit circulair materiaal. De fietsen worden bovendien opgebouwd door doelgroepwerknemers, waarbij ook de sociale impact van de onderneming hoog is. Je kan er kopen of leasen, met of zonder branding.
Zowel Mocyclette als Bikebat (zoals in dit ondernemersverhaal toegelicht) krijgen ondersteuning van VLAIO in het kader van circulaire economie.