Wat is het belang van interdisciplinair (leren) leren in het onderwijs en in de bredere ontwikkeling van toekomstbestendige competenties van jongeren?

Voor de eerste sessie op 11 oktober laten we twee actoren met expertise én een straffe mening betreffende het topic aan het woord.

Onderwijsexpert Dirk Van Damme zal in een korte key-note zijn visie betreffende interdisciplinair onderwijs duiden waarin onder meer volgende elementen aan bod komen:
•    Wat is multi-, inter-, transdisciplinair onderwijs? Wat is het niet?
•    Wat zijn geslaagde/goede praktijken waarbij disciplines elkaar bevruchten tot nieuwe kennis?
•    Hoe verhoudt interdisciplinair onderwijs zich tot de 21ste eeuwse vaardigheden?

Arbeidsmarktexpert Fons Leroy neemt je vervolgens mee in hoe hij het belang ziet van (leren) leren en samenwerken over disciplines heen in de persoonlijke en professionele ontwikkeling van jongeren en de verwerving van toekomstgerichte competenties vanuit het perspectief van de arbeidsmarkt en de bredere wereld van innoveren en ondernemen. 

Inleider en moderator is Filip Burgelman (docent Thomas More hogeschool, lid Forum Ondernemend Hoger Onderwijs).
 

Wat zijn goede praktijken uit het Vlaamse hoger onderwijs op het vlak van ondernemend leren over disciplines heen? Wat kunnen we hieruit leren?

Op 8 november stellen 5 goede praktijken uit het hoger onderwijs hun werking voor:

Keuzevak Ondernemen – HoGent, door Bart Derre: Dit praktijkgerichte keuzevak staat open voor alle HoGent-studenten uit richtingen die niet op economie en management gericht zijn (muziek, sociaal werk, technologie, …).  Bij de start van zo’n concreet project brengen wij teams van studenten uit de verschillende opleidingen samen in multidisciplinaire teams. Ze werken onder coaching van docenten en ondernemers een innovatief idee uit tot een realistisch businessplan. De Lean Startup Methodiek en het Business Model Canvas worden als methodologie gehanteerd. Het keuzevak heeft een track record van 10 jaar.

ICE Honours – Thomas More, door Hilde Vandenhoudt: ICE Honours is een programma voor gedreven studenten die meer willen en kunnen. Ze engageren zich naast hun studies en werken samen met studenten van andere opleidingen aan pittige, real-life uitdagingen die sociale en ecologische impact hebben. 

IPSIE Interprofessioneel Samenwerken in Educatie – KdG, door Liesbeth Janssens en Siene Van Hoorick: De toenemende noden van kinderen en jongeren, de veranderingen in het onderwijs en de toenemende complexiteit in onze maatschappij, verhogen de druk op leerkrachten en op andere professionals betrokken bij opvoeding en onderwijs. Ongeveer 400 laatstejaarsstudenten uit 6 verschillende professionele bacheloropleidingen (kleuter onderwijs, lager onderwijs, secundair onderwijs, pedagogie van het jonge kind, sociaal werk en orthopedagogie) werken gedurende een intensieve trainingsweek interprofessioneel samen rond casussen uit het werkveld. Doorheen dit traject maken we gebruik van diverse methodieken. Op die manier komen de verschillende componenten die cruciaal zijn om van interdisciplinair samenwerken een succes te maken aan bod. 

TACO TrAnsdisciplinair Cocreatief Opleidingsonderdeel – UCLL, door Els Castelein en Lieven Faes: TACOs zijn 12 transdisciplinaire cocreatieve opleidingsonderdelen van waarin studenten, lectoren en onderzoekers van verschillende opleidingen samenwerken aan het beantwoorden van een maatschappelijke case.  
Een maatschappelijke case is een reële uitdaging of vraag vanuit de maatschappij en/of het werkveld. Studenten, lectoren en onderzoekers vanuit heel verschillende disciplines worden samengebracht, van lerarenopleiding over management- en gezondheidsopleidingen tot meer technologisch gerichte opleidingen als chemie en toegepaste informatica. Deze manier van werken komt tegemoet aan de onderwijsvisie van de hogeschool waarin multi-, inter- en transdisciplinair (leren) werken belangrijk wordt gevonden.
Online getuigenissen: Docent Melanie droomt met studenten over de 21e eeuw en Superdiversiteit aan het werk 

PiP Product Innovation Project – KU Leuven KICK, door Tine Van Lommel en Gaël Janssens: PiP is een Engelstalig opleidingsonderdeel waar een interdisciplinair team van studenten gedurende een volledig academiejaar samenwerkt om een oplossing te vinden voor een project dat aangereikt wordt door een projectsponsor (bedrijf, NGO, lokale overheid, etc.). Studenten van alle verschillende faculteiten worden in teams aan een bedrijf gekoppeld met een zeer open probleemstelling met als doel aan het einde van het academiejaar een oplossing met prototype en business plan op te leveren.
PiP zit ook op Facebook
 

Hoe pak je dat aan, interdisciplinair leren; wat zijn de onderwijskundige randvoorwaarden? Ondersteunende methoden?

In het eerste webinar gingen we samen met Dirk Van Damme en Fons Leroy op zoek naar het ‘waarom?’ van interdisciplinair leren. Tijdens webinar 2 kregen we vijf diverse illustraties van interdisciplinair leren aan de hand van vijf praktijken uit het hoger onderwijs. In dit laatste webinar gaan we meer in de diepte door op de didactische aspecten van ondernemend leren over disciplines heen.

Inleider/gespreksbegeleider:

Filip Burgelman, docent Thomas More, lid van het forum Ondernemend Hoger Onderwijs

Onze gastsprekers:

Bart Derre is een gepassioneerde ervaren professional met een bewezen track record van 25+ jaar in het leiden van strategische initiatieven, het ontwerpen van ondernemende organisaties en het begeleiden van ondernemende startups. Hij combineert praktijk en academisch werk op het gebied van ondernemerschapsonderwijs en is tevens directeur van het HOGENT E-LAB (Centrum voor Ondernemerschap). In Gent ontwierp, startte en beheerde hij verschillende programma's voor ondernemerschapsonderwijs. Bart combineert het lesgeven met een PhD onderzoeksproject aan de Technische Universiteit Eindhoven dat zich richt op het ontwerpen van effectief ondernemerschapsonderwijs. Tijdens dit webinar deelt Bart met ons zijn belangrijkste onderzoeksbevindingen wat betreft het ontwerpen, inrichten en begeleiden van leerprocessen gericht op de ontwikkeling van het ondernemende vermogen van studenten. Hij gaat hierbij dieper in op de rol van lectoren ondernemerschapsonderwijs als ‘intentional designer’.

VIVES trio Ele Holvoet, Elien Sabbe en Bram Pynoo

Ele Holvoet is coördinator van het team onderwijsontwikkeling en -professionalisering binnen de dienst onderwijsbeleid van VIVES.

Elien Sabbe maakt deel uit van het kernteam onderwijsontwikkeling en -professionalisering binnen de dienst Onderwijsbeleid. Ze werkt rond toetsing en praktijkleren op afstand. Ze ontwikkelde het VIVES kader interdisciplinair samenwerken. 

Bram Pynoo maakt deel uit van het kernteam onderwijsontwikkeling en -professionalisering binnen de dienst Onderwijsbeleid. Hij is coördinator van het Honours Degree en werkt verder rond de thema’s Service-learning, praktijkleren op afstand en globaal engagement.

Voor VIVES is het zowel een must als een troef dat studenten niet alleen uitgerust worden met uitstekende vak- en beroepsspecifieke kennis en competenties, maar ook met bredere 21ste eeuw competenties waaronder interdisciplinair samenwerken. Het VIVES onderwijsbeleidsplan formuleert om die reden de noodzaak om voldoende ruimte voor interdisciplinaire samenwerking te creëren in de curricula en stelt voorop dat elke opleiding voor minimum één opleidingsonderdeel interdisciplinair samenwerkt met (een) andere opleiding(en). Studenten leren echter niet vanzelf interdisciplinair samenwerken. Het is cruciaal dat opleidingen doelgericht en uitdrukkelijk inzetten op welgekozen onderwijs-, leer- en toetsactiviteiten om studenten competenties voor interdisciplinair samenwerken bij te brengen. In deze presentatie stellen Ele, Elien en Bram het VIVES-kader rond interdisciplinair samenwerken voor en kleuren zij dit in met een aantal voorbeelden van interdisciplinaire opleidingsonderdelen (LiveLab, Honours Degree, Interdisciplinaire bachelorproef). Afsluitend gaan zij dieper in op het evalueren van interdisciplinair leren.