Specifiek voor energie-intensieve bedrijven (ETS bedrijven)
Een ETS bedrijf is een bedrijf dat onder het EU-Emissiehandelssysteem (Emissions Trading System of ETS) valt. Installaties onder dit systeem moeten voor elke ton CO2 uitstoot één emissierecht indienen. Het totaal aantal beschikbare emissierechten is beperkt, maar installaties mogen deze rechten vrij uitwisselen onder elkaar. Doordat het aantal beschikbare emissierechten elk jaar daalt, ontstaat er schaarste op de markt. Installaties hebben dan de keuze: ofwel minder uit te stoten, ofwel emissierechten aankopen. Dit systeem leidt ertoe dat de bedrijven aangezet worden om hun emissies te reduceren.
Wat kan mijn ETS bedrijf doen?
Als je met je bedrijf stappen wilt zetten in de energietransitie, zijn er verschillende mogelijkheden. Ten eerste zijn er maatregelen om energie efficiëntie te verhogen, zoals isoleren. De overheid ondersteunt dit oa. via Energiebeleidsovereenkomsten (EBO’s). Daarover lees je hieronder meer bij het onderdeel Financiële Steun.
Verder zijn er maatregelen om energiedragers te vergroenen. Een voorbeeld is om als bedrijf over te schakelen van aardgas (een fossiele energiedrager) naar groene elektriciteit of de aanwending van restwarmte. Vaak wordt hier een (forse) uitstootvermindering mee gerealiseerd. Er zijn tal van beschikbare technologieën om dit te realiseren, waarrond een sluitende business case (inclusief subsidiesteun) kan gebouwd worden. Bij stijgende en/of volatiele prijzen van fossiele brandstoffen verdienen deze investeringen zichzelf des te sneller terug. Lees meer over steunmaatregelen hieronder bij het onderdeel Financiële Steun.
Tot slot werkt het programma Klimaatsprong een plan uit om complexe en grootschalige bedrijfsprojecten te ondersteunen met een rechtstreekse impact op de uitstoot van broeikasgassen. Lees meer over het programma Klimaatsprong.
Een eerste innovatieve testcase, de transitiecontracten klimaatsprong, richt zich specifiek op het financieel ondersteunen van grootschalige investeringen in energie- en CO2-besparende projecten. De toekenning van steun verloopt via een veilingprocedure. De testcase werd opgesteld op basis van de beste praktijken uit het buitenland en werkt op basis van Contracts for Difference.
Energiebeleidsovereenkomst (EBO)
Energiebeleidsovereenkomsten zijn er op gericht dat zoveel mogelijk industriële eindverbruikers van energie vooraanstaand worden en blijven op gebied van energie-efficiëntie. De toegetreden ondernemingen dragen daarmee bij aan de realisatie van de Vlaamse CO2- en energie-efficiëntiedoelstellingen.
Een EBO is een contract met de Vlaamse Overheid waarin je als bedrijf kan toetreden, waar concrete engagementen aan vasthangen. De categorie waarin je kan toetreden wordt bepaald aan de hand van criteria, en bepaalt de ruimere voorwaarden van de EBO. Het kan bijvoorbeeld gaan om een garantie van de Vlaamse Overheid dat er geen extra CO2-belasting komt voor het bedrijf, als het bedrijf garandeert om rendabele energie investeringen te doen. Deze rendabiliteit wordt in kaart gebracht door onafhankelijke auditors.
In 2023 wordt de groep bedrijven die kan toetreden tot een EBO verruimd.
Financiële steun voor ETS bedrijven
Ecologiesteun: ecologiepremie plus en strategische ecologiesteun
Kleine, middelgrote en grote ondernemingen die bepaalde ecologische investeringen uitvoeren in het Vlaamse Gewest kunnen genieten van ecologiesteun. Ecologische investeringen zijn investeringen in energiereductie, hernieuwbare energie, verbetering van het klimaat (CO2-reductie en tegen droogte) en het milieu en in circulaire economie.
Via de ecologiepremie plus kunnen ondernemingen investeringssteun verkrijgen voor investeringen die voorkomen op de limitatieve technologieënlijst (LTL). De technologieën die in aanmerking komen, houden verband met de thema’s koeling, transport, verlichting, warmte, water en diverse. De steun bedraagt 15 tot 55% op de ecologische meerkosten van de essentiële investeringscomponenten naargelang de technologie en de grootte van de onderneming.
Lees meer over de Ecologiepremie+.
Ondernemingsspecifieke strategische investeringsprojecten vanaf 3 miljoen euro kunnen genieten van de strategische ecologiesteun. De steun bedraagt 20 tot 40% op de ecologische meerkosten van de in de aanmerking komende investeringscomponenten naargelang de technologie en de grootte van de onderneming. De ecologiesteun geldt niet voor land- en tuinbouw, openbare besturen en vzw's. De steunaanvraag moet voor de start van de investeringen gebeuren.
Lees meer over de Strategische Ecologiesteun.
Transitiecontracten Klimaatsprong 2024
De huidige Transitiecontracten Klimaatsprong 2024 vormen een testcase om bedrijven met een omvangrijke CO₂-uitstoot te steunen bij investeringen in grootschalige elektrische boilers of warmtepompen. De toewijzing van de middelen verloopt via een veilingprocedure, waardoor de overheid kiest om de meest efficiënte projecten te steunen tegen de laagste kost voor de overheid. De pilootoproep test deze aanpak uit en zet de procedures en contracten op punt.
De pilootoproep kadert binnen het programma ‘Klimaatsprong’ dat de energietransitie naar klimaatneutraliteit tegen 2050 wil faciliteren.
Lees meer over de Transitiecontracten Klimaatsprong 2024.
Andere Vlaamse, Federale en Europese steunmaatregelen
Er zijn verschillende financiële steunmaatregelen beschikbaar voor de energietransitie, waaronder oa. subsidies via Europese programma’s of investeringen van oa. pmv. Voor informatie over Europese programma’s kan je contact opnemen met NCP Flanders.
Raadpleeg de meeste recente opportuniteiten via onze subsidiedatabank.
Advies & Begeleiding voor ETS bedrijven
Experten uit het VLAIO Netwerk
Weet je niet goed hoe te starten met je energieambities en/of wil je zelf meer te weten komen over dit onderwerp? Zoek je advies, coaching of een lerend netwerk van bedrijven die voor dezelfde uitdagingen staan? Wend je dan tot de partners uit het VLAIO Netwerk. Zij sensibiliseren, adviseren en informeren ondernemers over het belang van energietransitie. Ze voorzien coaching en begeleiding en je kan bij hen terecht voor infosessies, masterclasses, workshops, opleidingen, netwerking, begeleiding...
Duik in het aanbod rond energietransitie van het VLAIO Netwerk.
Energieclusters
Ben je actief in de energiesector, dan kan je via de clusterwerking kennis uitwisselen, samenwerkingen aangaan of subsidies aanvragen. Contacteer de VLAIO bedrijfsadviseurs om te kijken welke cluster of kennisinstelling best bij je past. Zij bespreken samen met jou je plannen en geven advies op maat.
Een cluster is een netwerk van bedrijven en andere partijen die openstaan voor samenwerking rond een bepaald thema of domein zoals energie. Via concepten van open innovatie, ketensamenwerking en cross-sectorale werking kunnen bedrijven in de cluster nieuwe producten en diensten met meerwaarde creëren en nieuwe (buitenlandse) markten ontginnen.
Energiegerelateerde gesteunde clusters zijn de speerpuntclusters Flux50 en de Blauwe Cluster.
Meer informatie:
Vlaams Energie- en Klimaatagentschap
Het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap zorgt voor de beleidsuitvoering en -ondersteuning van het energie- en klimaatbeleid in Vlaanderen. Ze moedigt het rationeel energiegebruik en de milieuvriendelijke energieproductie aan. Daarnaast levert ze adviezen en attesten over rationeel energiegebruik en hernieuwbare energiebronnen af in het kader van fiscale aftrek en andere subsidiedossiers voor bedrijven.