Wulteputte Boudewijn uit Lokeren is een vaste waarde in grond-, afbraak-, riolerings- en omgevingswerken, met een focus op het spoor. Het bedrijf werkt vooral in opdracht van spooraannemers, en groeide de voorbije jaren uit tot een toonaangevende onderneming met zo’n 70 medewerkers en drie vestigingen.

Beter vroeg dan laat

Evelien Wulteputte was 18 jaar toen ze in het familiebedrijf stapte. Amper zes jaar later nam ze het roer over, samen met haar broer Kristof. Evelien: “We kregen de kans om heel vroeg mee in het verhaal te stappen. En daar ben ik mijn vader nog steeds erg dankbaar voor. Hij was 45 jaar toen hij voor het eerst naar een infosessie rond bedrijfsoverdracht ging. Heel wat andere aanwezige ondernemers, waarvan de meerderheid ouder was dan 60, verklaarden hem gek. Maar papa wilde samen met ons zijn bedrijf verder uitbouwen. Bovendien was het voor hem een hele geruststelling dat alles geregeld was, mocht er iets met hem gebeuren.”

Ondernemersbloed

Evelien komt uit een ondernemersfamilie. En het bloed kruipt duidelijk waar het niet gaan kan. Ze volgde het Plato-traject ‘Next Generation’ van Voka en eindigde tweede bij de verkiezing tot Plato Ambassadeur. Evelien: “Tijdens het traject kwam ik elke maand samen met anderen die, net als ik, een familiebedrijf hadden overgenomen of wilden overnemen. Ervaringen uitwisselen met gelijkgezinden, ik heb daar enorm veel uit geleerd. Je wordt geconfronteerd met dezelfde uitdagingen en loopt tegen dezelfde problemen aan. Bovendien mochten we zelf de onderwerpen kiezen. Zo werkten we o.a. rond generatieverschillen en leiderschap.”

Nooit te vroeg

Een bedrijf overnemen of overlaten, je begint er best op tijd aan. En niet alleen omdat de procedure zelf veel tijd in beslag neemt. Evelien: “Doordat mijn vader relatief vroeg zijn bedrijf heeft overgelaten – de oprichting dateert van 1998 –, konden mijn broer en ik erin stappen toen het nog betaalbaar was. Ondertussen is de waarde ervan aanzienlijk gestegen, iets wat we samen hebben gerealiseerd. Toen mijn broer startte in het bedrijf in 2006, telde het 10 medewerkers. Toen ik erbij kwam in 2009, waren het er al 15. Vandaag stellen we zo’n 70 mensen te werk. We hebben de voorbije jaren enorm geïnvesteerd en namen Condebo, een containerbedrijf in Lokeren, over. Vandaag het familiebedrijf overnemen zou een stuk moelijker zijn.”

Een dubbel gevoel

Begin er op tijd mee, het is natuurlijk gemakkelijk gezegd. Een overname binnen de familie ligt vaak gevoelig. Ouders moeten er mentaal klaar voor zijn om hun bedrijf uit handen te geven. Evelien: “Mijn vader liet zijn bedrijf over met een dubbel gevoel. Hij wist dat het in goede handen was, maar moest natuurlijk wel afscheid nemen van zijn ‘kindje’. Op papier is het bedrijf van ons, in de praktijk is mijn vader nog steeds betrokken. Hij blijft ons grote voorbeeld en neemt nu vooral de PR op zich. Zo heeft hij bijna dagelijks nog contact met klanten. We vragen ook regelmatig naar zijn mening. Maar de beslissingen, die nemen Kristof en ik zelf.”

Vertrouwen in elkaar

Evelien: “Mijn broer en ik zijn twee handen op één buik. Dat heeft er mee voor gezorgd dat het overnameproces zo vlot verlopen is. We vertrouwen elkaar en vullen elkaar perfect aan. Ikzelf ben verantwoordelijk voor het personeel, de boekhouding, verzekeringen, de gebouwen … Tijdens de overname heb ik al het praktische geregeld: contacten met de boekhouder, de notaris, de bank. Kristof beheert de uitvoering van de projecten. We geven elkaar alle vrijheid in het opnemen van onze verantwoordelijkheid.”

Blik op de toekomst

Ook Evelien en Kristof kijken naar de toekomst. Want de kans is groot dat zij – net als hun vader – het bedrijf ooit overlaten. Evelien: “Kristof en ik hebben ondertussen zelf kinderen, die duidelijk een passie hebben voor de sector. Elke investering die we doen, doen we dus ook voor hen. We hebben aan den lijve ondervonden hoe cruciaal het is om op tijd te beginnen. Daarin willen we het voorbeeld van onze vader volgen.”

“De komende jaren staan vooral in het teken van het stabiliseren van de gerealiseerde groei: onze klanten de beste kwaliteit blijven bieden, ons team verder vormgeven … En daarna zien we wel. Onze vader zit niet stil en heeft ondertussen het containerbedrijf VDA Containers in Wetteren overgenomen. Wellicht is die overname binnen enkele jaren voor ons aan de orde.”

Starten door overname

Caroline Vercauteren studeerde af als apotheker en ging aan de slag als apotheker-vervanger. "Een toffe job, maar na een paar jaar had ik het gezien. Ik wilde meer. Op dat moment zochten mijn schoonouders een overnemer voor hun charcuteriebedrijf. BonRill was toen nog klein en produceerde en leverde vleeswaren aan slagers en traiteurs uit de buurt, in Ieper. Normaal gezien zou mijn man Thomas de zaak overnemen, maar die zat op zijn plek in de farma-industrie.”

Thomas Vandromme: “Ik wist dat Caroline ondernemingszin had. Ook al stond het in de sterren geschreven dat ik BonRill zou overnemen, toch vond ik het beter dat mijn vrouw dat zou doen. Ze wilde – en wil – vooruit. Dat is wat BonRill nodig had, want we draaiden elk jaar ongeveer dezelfde omzet. Eigenlijk stonden we stil. En stilstaan, dat is achteruitgaan. Dus nam Caroline de zaak over.”

Caroline: “Een familiebedrijf overnemen is niet altijd gemakkelijk. Zeker de eerste drie jaar heb ik veel geleerd. Het businessmodel liep op zijn einde, zowel qua producten als qua klanten. Er zijn steeds minder lokale beenhouwers en vlees heeft de laatste jaren een minder goede reputatie gekregen. Dus namen we de beslissing om over te schakelen naar vegetarische voeding. We, want ook mijn man is aandeelhouder en vooral achter de schermen betrokken bij het bedrijf.”

Oesterzwam, de biefstuk van de groenten

Thomas: “Wij zijn ervan overtuigd dat als je mensen meer vegetarisch wil laten eten, het vooral lekker moet zijn. Veel vleesvervangers zijn gemaakt van soja, een allergeen dat ook niet de grootste voedingswaarde heeft. Dat moest beter kunnen, met bijvoorbeeld oesterzwammen. Daarin zitten heel wat voedingsstoffen zoals mineralen, én ze hebben een aangename bite. Niet voor niets worden oesterzwammen de biefstuk van de groenten genoemd.”

Caroline: “Ook belangrijk is dat je oesterzwammen overal kan kweken, ook op koffieresten of ander organisch afval. Die oesterzwammen vormen dan de basis van onze producten. We maken er tonijnbasis, kipbasis of andere vleesbasis mee. Eigenlijk maken we dus vlees of vis na. En omdat het echt om een innovatief product gaat, vroegen we bij VLAIO een ontwikkelingsproject aan. Dankzij die subsidie hadden we de middelen om onze R&D uit te breiden en een mooi gamma aan producten te ontwikkelen”

Duurzaam, lekker en lokaal alternatief

Caroline: “Ons vegetarisch aanbod is op de markt onder de naam van BonMush – de mush verwijst naar de oesterzwammen, natuurlijk. We willen een leuk Belgisch merk zijn en mensen op een niet-activistische manier laten kennismaken met lekkere plantaardige producten.”

Thomas: “Ons grootste doel is om de drempel naar beneden te halen, om duidelijk te maken dat vegetarisch eten echt lekker kan zijn en dat we het ook lokaal kunnen produceren. Ook dat is voor ons belangrijk, in het kader van duurzaamheid. We willen met BonMush niet zomaar een startup zijn die een opportuniteit ziet. Nee, we willen echt duurzaam te werk gaan. Vandaar dus onze keuze om met lokale telers te werken, en om daarnaast ook alles zelf te maken – zoals de sauzen. Daarvoor gebruiken we trouwens koolzaadolie en geen palmolie, want die past niet in onze duurzaamheidsvisie. Ook onze verpakkingen zijn zo ontwikkeld dat ze gemakkelijk gerecycleerd kunnen worden. Je hoort het, we wilden het van het begin echt ineens goed doen.”

Caroline: “We startten vanaf nul, want BonRill maakte vleesproducten. Toen we wilden omschakelen naar vegetarische alternatieven hadden we echt wel subsidies nodig. Zonder de steun van VLAIO hadden we dat niet grondig kunnen doen en zouden we niet staan waar we nu staan.”

De toekomst? Die zou zeer MUSHY kunnen zijn 

Caroline: “Mijn grootouders hadden een varkenskwekerij. De laatste jaren ligt vlees onder vuur, om  verschillende redenen: de ecologische voetafdruk, het dierenwelzijn, de gezondheidsrisico’s. Mensen denken twee keer na voor ze vlees eten of worden flexitariër. En dat voelen veekwekers ook, meer en meer stallen komen leeg te staan. Wat als we die boeren nu de kans geven om in die stallen oesterzwammen te kweken, die wij dan afnemen. Op dit moment staan we nog niet zo ver, maar het is wel een idee dat we in de toekomst verder willen uitwerken.”

Thomas: “We willen op termijn echt zoveel mogelijk met lokale partners samenwerken. Die korte keten vinden we erg belangrijk. Maar daarvoor moeten we eerst een afzetmarkt creëren. Colruyt gaf ons intussen de kans om een deel van ons gamma via hun winkels te verkopen, en daar zijn we hen enorm dankbaar voor. In Nederland zijn zeven van onze vegetarische producten te koop bij Albert Heijn – dat is ook geweldig.”

Het duurzaam verhaal slaat aan

Caroline: “De volgende stap is Duitsland. Je ziet, we willen blijven groeien. De wereld is aan het veranderen en wij willen echt een positieve bijdrage leveren. BonMush is geen eendagsvlieg. Ons verhaal slaat ook aan. De laatste tijd krijgen we wel wat spontane sollicitaties – zelfs van mensen die in de vleesindustrie werken. Ze zijn op zoek naar een bedrijf dat verschil wil maken en voelen zich aangesproken door ons verhaal. Duurzaamheid zit ‘m ook in die lokale verankering, in mensen de kans geven om deel te nemen aan onze missie.”

“Onze producten zijn vlees- en viskopieën, maar volgens ons is dat de beste manier om het grote publiek te overtuigen en eens vegetarische alternatieven te proberen. Binnenkort starten we met wokreepjes en er zit al een vegetarische witte pens in ons aanbod. Door zulke producten op de markt te brengen, verlaag je echt de drempel.”

Vrouwelijke visie in mannenwereld

Caroline: “De vleesverwerkende sector is echt een mannenwereld. Dat merkte ik ook toen ik bij BonRill startte. Ik wilde het allemaal vlotter, moderner en minder strikt hiërarchisch. We hebben nu echt een tof team, allemaal mensen met het hart op de juiste plaats.”

“Eén van de redenen waarom ik de overschakeling van vlees naar vegetarische producten wilde maken, zijn mijn twee jonge kinderen. Vlees staat niet meer in de voedingsdriehoek, het staat er zelfs naast als iets wat je best heel beperkt eet. En ik kan je vertellen: onze kinderen eten heel graag vegetarisch ‘vleesje’.”

Voorbeeld voor andere vrouwen

“Als ik mijn verhaal mag vertellen, begrijpen mensen ons. We zijn een klein bedrijf en ik wil vertellen waar we vandaan komen. Dat we geen startup zijn die bezig is met alleen winst maken, maar dat we dit met overtuiging doen. We willen op een positieve manier een bijdrage leveren aan een betere wereld. En als vrouwelijke ondernemer wil ik ook een voorbeeld zijn voor andere vrouwen. Ik maak zelf de switch van farma naar een heel andere sector, met alle onzekerheden en twijfels die daarbij komen kijken. En ook dat verhaal wil ik vertellen: het is niet omdat je een diploma behaald hebt, dat je bent afgestudeerd. Een growth mindset is enorm belangrijk.”

Toen José Verbrugghe zijn zoektocht startte naar een overnemer, kwam hij al snel bij UNIZO terecht. Hij volgde de infosessie 'Denk vroeger aan later' en leerde zo het platform Overnamemarkt kennen. José: “Tijdens de infosessie kregen we zeer gericht informatie en waren we meteen overtuigd van de aanpak op maat van een kleiner bedrijf zoals het onze. Bovendien zijn de grotere spelers vaak niet geïnteresseerd om een kleine kmo zoals de onze te begeleiden. We besloten om het overnametraject op maat voor kleine ondernemingen te volgen. UNIZO en de specialisten van KBC lichtten ons bedrijf door en overliepen de verschillende mogelijkheden. Zonder er doekjes om te winden, gewoon heel concreet uitgelegd wat we konden doen en vooral wat we konden verwachten. En dat tegen een erg betaalbare prijs. Kort daarna hebben we ons bedrijf te koop aangeboden op Overnamemarkt.be.”

Veel interesse

Er reageerden zo’n 30 geïnteresseerden op de advertentie, heel wat meer dan José had verwacht. José: “Veel ondernemers zijn op zoek naar een uitbreiding van hun activiteiten en/of werkregio. Of ze willen het over een totaal andere boeg gooien. We waren best onder de indruk van de interesse. Stilaan werden we ook meer bedreven in het onderhandelen en merkten we dat niet elke reactie even veelbelovend was als ze er op het eerste gezicht uitzag. Zo toonden ook enkele grote bedrijven interesse, maar die bleken enkel uit op ons klantenbestand. We hadden hard gewerkt voor onze zaak en wilden dat onze klanten in bekwame handen belandden, met dezelfde service die ze gewoon waren.”

Twee overnames in één

Het technische aspect van de weegschalen en vooral de kassa-systemen bleek voor veel kandidaat-overnemers een struikelblok. Dus werd beslist om de zaak op te splitsen: enerzijds de kassasystemen en anderzijds de weegschalen en de ijkgewichten. Een goede keuze, zo blijkt. José: “De kassasystemen en de nazorg ervan konden we overlaten aan een collega. Voor het andere stuk vonden we via Overnamemarkt een geschikte kandidaat, met wie het meteen klikte en met wie we snel tot een voor beide partijen aanvaardbare overeenkomst zijn gekomen. Beide overnames waren na ongeveer één jaar rond.”

Deskundige begeleiding

Over de deskundige begeleiding door UNIZO heeft José alleen maar lovende woorden. José: “Op de UNIZO-infosessie leerden we Guido Seghers van Overnamemarkt kennen. Bij elke vraag die we hadden, werden we uitstekend begeleid. Hij volgde ons dossier van nabij op en contacteerde ons regelmatig om te polsen naar de vorderingen en om raad te geven. We zouden dit traject aan elke kleine kmo met overnameplannen aanraden.”

Je buikgevoel volgen

Davy VandenBroucke nam het luik van de weegschalen over. Nu, één jaar later, kijkt hij tevreden terug op zijn beslissing. Davy: “Ik dacht er al een tijdje over na om iets over te nemen, alleen was ik er nog niet uit wat. Ik ging online op zoek en botste toevallig op het zoekertje van Verbrugghe op de website van Overnamemarkt. Het was de juiste regio en ook het product en de sector spraken mij aan. Ik nam contact op en van het een kwam het ander. Je weet nooit op voorhand hoe het zal lopen. Op een bepaald moment moet je gewoon durven je buikgevoel volgen en springen.”

Vlot overnametraject

Doordat het om een parttime bezigheid gaat, kan Davy het blijven combineren met zijn andere job, het onderhoud en de herstelling van airco’s en tractoren. Davy: “De combinatie is soms wel pittig en ik had de carrièreswitch misschien wel wat onderschat. Toch kijk ik er enkel met een positief gevoel op terug. Het overnametraject zelf verliep erg vlot en ook het contact met de overlater zat goed. José liep een tijdje met me mee, zodat ik de tijd had om de klanten te leren kennen en de nodige technische kennis op te doen. Ik heb het voorbije jaar erg veel geleerd. Tot op vandaag is hij nog steeds bereid om advies te geven of te helpen waar nodig.”

José: “Voor de nieuwe eigenaars ligt de weg open naar een nieuwe toekomst, voor ons naar een welverdiend pensioen. Alhoewel we nog een tijdje achter de schermen zullen meewerken, vooral voor het geven van technisch advies. Met veel plezier trouwens. Ik ben blij dat ik me nog nuttig kan maken en dat onze klanten in goede handen zijn.”

Architectuur en ruimte

Stramien Architectuur & Ruimte cv is een interdisciplinair ontwerpbureau, gespecialiseerd in architectuur en ruimte. Hun sterkste drijfveer is de integratie van deze twee disciplines. Bovendien is Stramien begaan met de duurzaamheid van hun projecten, ze trachten onder andere de biodiversiteit te vrijwaren. Het bedrijf is gelegen in de stad Antwerpen, nabij Berchem.

Ongewone overnamevorm

Drie jonge partners engageerden zich om samen met Bart de organisatie verder uit te bouwen en de nieuwe krijtlijnen uit te zetten. Samen kozen ze voor een niet alledaagse overdracht: het aandeelhouderschap kwam open te staan voor alle medewerkers. Elk van hen kreeg de vraag of ze mee eigenaar wilden worden. Inmiddels is twee derde van de 35 medewerkers ook aandeelhouder. Weliswaar werd gekozen om meerderheidsaandeelhouderschap uit te sluiten. Er geldt een plafond van 10% beslissingsrecht. Zo wil Stramien vermijden dat enkele machtige aandeelhouders autonoom beslissingen kunnen nemen. Het is echt de bedoeling iedereen te betrekken bij de beslissingsprocedure. En dat loont: het engagement van de medewerkers is flink gegroeid.

Juridische begeleiding

Door de overname transformeerde Stramien ook naar een andere vennootschapsvorm: de coöperatieve vennootschap (cv). Om het juridisch deel van de omvorming in goede banen te leiden, deed Stramien beroep op Cera. Cera informeert en adviseert organisaties over coöperatief ondernemen. Hannes Hollebecq, adviseur coöperatief ondernemen, en zijn collega's hebben de structuur van Stramien ontworpen zoals Stramien zelf gebouwen ontwerpt. Zij werkten een uitvoerbaar juridisch kader uit, waar Stramien onmiddellijk mee aan de slag kon.

Transparantie

Stramien is een coöperatie. Dat vereist veel overleg, een goede communicatie en transparantie. Daar probeert Stramien dan ook echt werk van te maken, met resultaat: hun ambitieuze projecten komen veel verder dan zonder de inbreng van alle medewerkers. Uiteraard is het niet allemaal rozengeur en maneschijn, maar Bart ervaart toch diverse voordelen van een werkerscoöperatie, een onderneming waar de medewerkers/ personeelsleden de aandeelhouders zijn, met name: 

• door met veel medewerkers in te stappen, is het ook haalbaarder voor iedereen
• de aandelen en het eigenaarschap zijn gespreid, en dat verzekert ook meer de continuïteit van de onderneming
• en vooral, het is een gedeelde onderneming, met een sterke(re) betrokkenheid en lange termijn engagement van de medewerkers-mede-eigenaars.

De macht zit niet bij één persoon. En het bedrijf is er zeker van: net dat is hun sterkte!