Toen José Verbrugghe zijn zoektocht startte naar een overnemer, kwam hij al snel bij UNIZO terecht. Hij volgde de infosessie 'Denk vroeger aan later' en leerde zo het platform Overnamemarkt kennen. José: “Tijdens de infosessie kregen we zeer gericht informatie en waren we meteen overtuigd van de aanpak op maat van een kleiner bedrijf zoals het onze. Bovendien zijn de grotere spelers vaak niet geïnteresseerd om een kleine kmo zoals de onze te begeleiden. We besloten om het overnametraject op maat voor kleine ondernemingen te volgen. UNIZO en de specialisten van KBC lichtten ons bedrijf door en overliepen de verschillende mogelijkheden. Zonder er doekjes om te winden, gewoon heel concreet uitgelegd wat we konden doen en vooral wat we konden verwachten. En dat tegen een erg betaalbare prijs. Kort daarna hebben we ons bedrijf te koop aangeboden op Overnamemarkt.be.”

Veel interesse

Er reageerden zo’n 30 geïnteresseerden op de advertentie, heel wat meer dan José had verwacht. José: “Veel ondernemers zijn op zoek naar een uitbreiding van hun activiteiten en/of werkregio. Of ze willen het over een totaal andere boeg gooien. We waren best onder de indruk van de interesse. Stilaan werden we ook meer bedreven in het onderhandelen en merkten we dat niet elke reactie even veelbelovend was als ze er op het eerste gezicht uitzag. Zo toonden ook enkele grote bedrijven interesse, maar die bleken enkel uit op ons klantenbestand. We hadden hard gewerkt voor onze zaak en wilden dat onze klanten in bekwame handen belandden, met dezelfde service die ze gewoon waren.”

Twee overnames in één

Het technische aspect van de weegschalen en vooral de kassa-systemen bleek voor veel kandidaat-overnemers een struikelblok. Dus werd beslist om de zaak op te splitsen: enerzijds de kassasystemen en anderzijds de weegschalen en de ijkgewichten. Een goede keuze, zo blijkt. José: “De kassasystemen en de nazorg ervan konden we overlaten aan een collega. Voor het andere stuk vonden we via Overnamemarkt een geschikte kandidaat, met wie het meteen klikte en met wie we snel tot een voor beide partijen aanvaardbare overeenkomst zijn gekomen. Beide overnames waren na ongeveer één jaar rond.”

Deskundige begeleiding

Over de deskundige begeleiding door UNIZO heeft José alleen maar lovende woorden. José: “Op de UNIZO-infosessie leerden we Guido Seghers van Overnamemarkt kennen. Bij elke vraag die we hadden, werden we uitstekend begeleid. Hij volgde ons dossier van nabij op en contacteerde ons regelmatig om te polsen naar de vorderingen en om raad te geven. We zouden dit traject aan elke kleine kmo met overnameplannen aanraden.”

Je buikgevoel volgen

Davy VandenBroucke nam het luik van de weegschalen over. Nu, één jaar later, kijkt hij tevreden terug op zijn beslissing. Davy: “Ik dacht er al een tijdje over na om iets over te nemen, alleen was ik er nog niet uit wat. Ik ging online op zoek en botste toevallig op het zoekertje van Verbrugghe op de website van Overnamemarkt. Het was de juiste regio en ook het product en de sector spraken mij aan. Ik nam contact op en van het een kwam het ander. Je weet nooit op voorhand hoe het zal lopen. Op een bepaald moment moet je gewoon durven je buikgevoel volgen en springen.”

Vlot overnametraject

Doordat het om een parttime bezigheid gaat, kan Davy het blijven combineren met zijn andere job, het onderhoud en de herstelling van airco’s en tractoren. Davy: “De combinatie is soms wel pittig en ik had de carrièreswitch misschien wel wat onderschat. Toch kijk ik er enkel met een positief gevoel op terug. Het overnametraject zelf verliep erg vlot en ook het contact met de overlater zat goed. José liep een tijdje met me mee, zodat ik de tijd had om de klanten te leren kennen en de nodige technische kennis op te doen. Ik heb het voorbije jaar erg veel geleerd. Tot op vandaag is hij nog steeds bereid om advies te geven of te helpen waar nodig.”

José: “Voor de nieuwe eigenaars ligt de weg open naar een nieuwe toekomst, voor ons naar een welverdiend pensioen. Alhoewel we nog een tijdje achter de schermen zullen meewerken, vooral voor het geven van technisch advies. Met veel plezier trouwens. Ik ben blij dat ik me nog nuttig kan maken en dat onze klanten in goede handen zijn.”

Spanlux plaatst spanplafonds en ontwikkelde hiervoor een eigen uniek systeem, waarmee het zich onderscheidt in de sector. Christ Verhaeghe: “16 jaar geleden startte ik Spanlux op vanaf nul. Door in te zetten op technologische ontwikkeling groeide de zaak uit tot wat het vandaag is. Toen ik 60 jaar werd, vond ik het tijd om aan de toekomst van het bedrijf te denken. Ik hoorde spreken over een termijn van drie tot zes jaar om een overnemer te vinden en alles rond te krijgen. Dus besloot ik om meteen aan de slag te gaan.”

Wat is mijn bedrijf waard?

Christ: “Ik had gesprekken met enkele kandidaat-overnemers, maar die verliepen niet altijd constructief. Ik had het gevoel dat ik maar wat in het wilde weg aan het zoeken was. De drempel om zelf rechtstreeks overnemers aan te spreken, bleek te groot. Bovendien had ik geen duidelijk beeld van de waarde van mijn zaak.”

Uiteindelijk ging Christ naar een infosessie van Overnamemarkt, georganiseerd door UNIZO. Zo kwam hij bij Yves Huyghebaert van KBC terecht. Christ: “Toen ik met Yves sprak, was er meteen een klik. Kort na de infosessie had ik opnieuw een afspraak met een potentiële overnemer. Ik ging te rade bij Yves en hij raadde me aan om contact op te nemen met BlueBridge uit Oostkamp. Zij kwamen mee luisteren en al snel bleek dat de prijs die de overnemer wilde betalen veel te laag was. Dat heeft mijn ogen geopend.”

Alles begint met een goede voorbereiding

Christ: “Yves adviseerde me om de zaak niet meteen op Overnamemarkt te zetten, maar eerst een analyse te laten doen door BlueBridge. Er kwam een draaiboek, er werd werk gemaakt van een waardebepaling van de zaak met o.a. een schatting van de gebouwen enz. Die voorbereiding was goud waard. Op basis van de cijfers en de informatie van BlueBridge kwamen maar liefst 70 potentiële kandidaten naar boven. Van die 70 werden er 20 opgebeld, waarvan er 7 bereid waren om te praten. Al snel vonden we een geschikte kandidaat-overnemer. Iemand die de zaak wou behouden, inclusief personeel, en verder uitbouwen. Een kans die we moesten grijpen. Exact zes maanden later was de overname rond.”

Wederzijds vertrouwen

Christ: “De maanden tussen het eerste gesprek en de uiteindelijke overname vond ik best een spannende periode. In januari werd een prijs bepaald en die blijft uiteraard vaststaan gedurende de onderhandelingen. Ondertussen moet de potentiële overnemer er vertrouwen in hebben dat we de zaak blijven runnen zoals we voorheen deden, zodat de waarde behouden blijft. En ook voor ons was het afwegen welke beslissingen we nog konden en mogen nemen, met name rond investeringen. Er was een nauwe samenwerking tussen de boekhouders van beide partijen gedurende het hele traject. Alle informatie werd gedeeld, in alle transparantie.”

Advies van buitenaf is van onschatbare waarde

Waarom je een externe partij zou inschakelen? Christ: “Advies van buitenaf is van onschatbare waarde. Yves Huyghebaert en BlueBridge hebben ons echt wegwijs gemaakt in het kluwen van overnemen en overlaten. Zo zijn er bijvoorbeeld heel wat mogelijkheden om je bedrijf financieel toegankelijker te maken voor een potentiële overnemer, zoals subsidies voor jonge starters, je kan jezelf als overlater borg stellen, je kan bepaalde zaken uit de vennootschap halen …”

“BlueBridge in Oostkamp is voor ons een echte aanrader. We hadden ervoor al met andere partijen samengewerkt, maar zonder succes. Ofwel vonden ze geen valabele kandidaten, ofwel waren de maandelijkse fees die ze aanrekenden veel te hoog en hadden ze er alle baat bij dat de zoektocht wat langer duurde. Voor de grotere spelers ben je als kmo vaak maar een nummer. Bluebridge wordt gerund door vader en zoon, het contact is er zeer persoonlijk. Ze zijn 100% met je zaak bezig en je wordt intensief begeleid, tegen een minieme maandelijkse fee. Je belt met een vraag en je krijgt heel snel een antwoord.”

Welverdiend pensioen

En wat nu? Christ: “De persoon die onze zaak heeft overgenomen, deed dat ter aanvulling van zijn eigen business en is erg ambitieus. Ook zijn echtgenote is ondertussen in de zaak gestapt. Ik heb er alle vertrouwen in. Ik loop nog enkele maanden met hen mee, om hen te ondersteunen en te adviseren, zowel op technisch als op administratief vlak. Zolang ze mij nodig hebben, kunnen ze op mij rekenen. Daarna is het tijd voor een welverdiend pensioen.”

Wulteputte Boudewijn uit Lokeren is een vaste waarde in grond-, afbraak-, riolerings- en omgevingswerken, met een focus op het spoor. Het bedrijf werkt vooral in opdracht van spooraannemers, en groeide de voorbije jaren uit tot een toonaangevende onderneming met zo’n 70 medewerkers en drie vestigingen.

Beter vroeg dan laat

Evelien Wulteputte was 18 jaar toen ze in het familiebedrijf stapte. Amper zes jaar later nam ze het roer over, samen met haar broer Kristof. Evelien: “We kregen de kans om heel vroeg mee in het verhaal te stappen. En daar ben ik mijn vader nog steeds erg dankbaar voor. Hij was 45 jaar toen hij voor het eerst naar een infosessie rond bedrijfsoverdracht ging. Heel wat andere aanwezige ondernemers, waarvan de meerderheid ouder was dan 60, verklaarden hem gek. Maar papa wilde samen met ons zijn bedrijf verder uitbouwen. Bovendien was het voor hem een hele geruststelling dat alles geregeld was, mocht er iets met hem gebeuren.”

Ondernemersbloed

Evelien komt uit een ondernemersfamilie. En het bloed kruipt duidelijk waar het niet gaan kan. Ze volgde het Plato-traject ‘Next Generation’ van Voka en eindigde tweede bij de verkiezing tot Plato Ambassadeur. Evelien: “Tijdens het traject kwam ik elke maand samen met anderen die, net als ik, een familiebedrijf hadden overgenomen of wilden overnemen. Ervaringen uitwisselen met gelijkgezinden, ik heb daar enorm veel uit geleerd. Je wordt geconfronteerd met dezelfde uitdagingen en loopt tegen dezelfde problemen aan. Bovendien mochten we zelf de onderwerpen kiezen. Zo werkten we o.a. rond generatieverschillen en leiderschap.”

Nooit te vroeg

Een bedrijf overnemen of overlaten, je begint er best op tijd aan. En niet alleen omdat de procedure zelf veel tijd in beslag neemt. Evelien: “Doordat mijn vader relatief vroeg zijn bedrijf heeft overgelaten – de oprichting dateert van 1998 –, konden mijn broer en ik erin stappen toen het nog betaalbaar was. Ondertussen is de waarde ervan aanzienlijk gestegen, iets wat we samen hebben gerealiseerd. Toen mijn broer startte in het bedrijf in 2006, telde het 10 medewerkers. Toen ik erbij kwam in 2009, waren het er al 15. Vandaag stellen we zo’n 70 mensen te werk. We hebben de voorbije jaren enorm geïnvesteerd en namen Condebo, een containerbedrijf in Lokeren, over. Vandaag het familiebedrijf overnemen zou een stuk moelijker zijn.”

Een dubbel gevoel

Begin er op tijd mee, het is natuurlijk gemakkelijk gezegd. Een overname binnen de familie ligt vaak gevoelig. Ouders moeten er mentaal klaar voor zijn om hun bedrijf uit handen te geven. Evelien: “Mijn vader liet zijn bedrijf over met een dubbel gevoel. Hij wist dat het in goede handen was, maar moest natuurlijk wel afscheid nemen van zijn ‘kindje’. Op papier is het bedrijf van ons, in de praktijk is mijn vader nog steeds betrokken. Hij blijft ons grote voorbeeld en neemt nu vooral de PR op zich. Zo heeft hij bijna dagelijks nog contact met klanten. We vragen ook regelmatig naar zijn mening. Maar de beslissingen, die nemen Kristof en ik zelf.”

Vertrouwen in elkaar

Evelien: “Mijn broer en ik zijn twee handen op één buik. Dat heeft er mee voor gezorgd dat het overnameproces zo vlot verlopen is. We vertrouwen elkaar en vullen elkaar perfect aan. Ikzelf ben verantwoordelijk voor het personeel, de boekhouding, verzekeringen, de gebouwen … Tijdens de overname heb ik al het praktische geregeld: contacten met de boekhouder, de notaris, de bank. Kristof beheert de uitvoering van de projecten. We geven elkaar alle vrijheid in het opnemen van onze verantwoordelijkheid.”

Blik op de toekomst

Ook Evelien en Kristof kijken naar de toekomst. Want de kans is groot dat zij – net als hun vader – het bedrijf ooit overlaten. Evelien: “Kristof en ik hebben ondertussen zelf kinderen, die duidelijk een passie hebben voor de sector. Elke investering die we doen, doen we dus ook voor hen. We hebben aan den lijve ondervonden hoe cruciaal het is om op tijd te beginnen. Daarin willen we het voorbeeld van onze vader volgen.”

“De komende jaren staan vooral in het teken van het stabiliseren van de gerealiseerde groei: onze klanten de beste kwaliteit blijven bieden, ons team verder vormgeven … En daarna zien we wel. Onze vader zit niet stil en heeft ondertussen het containerbedrijf VDA Containers in Wetteren overgenomen. Wellicht is die overname binnen enkele jaren voor ons aan de orde.”

Architectuur en ruimte

Stramien Architectuur & Ruimte cv is een interdisciplinair ontwerpbureau, gespecialiseerd in architectuur en ruimte. Hun sterkste drijfveer is de integratie van deze twee disciplines. Bovendien is Stramien begaan met de duurzaamheid van hun projecten, ze trachten onder andere de biodiversiteit te vrijwaren. Het bedrijf is gelegen in de stad Antwerpen, nabij Berchem.

Ongewone overnamevorm

Drie jonge partners engageerden zich om samen met Bart de organisatie verder uit te bouwen en de nieuwe krijtlijnen uit te zetten. Samen kozen ze voor een niet alledaagse overdracht: het aandeelhouderschap kwam open te staan voor alle medewerkers. Elk van hen kreeg de vraag of ze mee eigenaar wilden worden. Inmiddels is twee derde van de 35 medewerkers ook aandeelhouder. Weliswaar werd gekozen om meerderheidsaandeelhouderschap uit te sluiten. Er geldt een plafond van 10% beslissingsrecht. Zo wil Stramien vermijden dat enkele machtige aandeelhouders autonoom beslissingen kunnen nemen. Het is echt de bedoeling iedereen te betrekken bij de beslissingsprocedure. En dat loont: het engagement van de medewerkers is flink gegroeid.

Juridische begeleiding

Door de overname transformeerde Stramien ook naar een andere vennootschapsvorm: de coöperatieve vennootschap (cv). Om het juridisch deel van de omvorming in goede banen te leiden, deed Stramien beroep op Cera. Cera informeert en adviseert organisaties over coöperatief ondernemen. Hannes Hollebecq, adviseur coöperatief ondernemen, en zijn collega's hebben de structuur van Stramien ontworpen zoals Stramien zelf gebouwen ontwerpt. Zij werkten een uitvoerbaar juridisch kader uit, waar Stramien onmiddellijk mee aan de slag kon.

Transparantie

Stramien is een coöperatie. Dat vereist veel overleg, een goede communicatie en transparantie. Daar probeert Stramien dan ook echt werk van te maken, met resultaat: hun ambitieuze projecten komen veel verder dan zonder de inbreng van alle medewerkers. Uiteraard is het niet allemaal rozengeur en maneschijn, maar Bart ervaart toch diverse voordelen van een werkerscoöperatie, een onderneming waar de medewerkers/ personeelsleden de aandeelhouders zijn, met name: 

• door met veel medewerkers in te stappen, is het ook haalbaarder voor iedereen
• de aandelen en het eigenaarschap zijn gespreid, en dat verzekert ook meer de continuïteit van de onderneming
• en vooral, het is een gedeelde onderneming, met een sterke(re) betrokkenheid en lange termijn engagement van de medewerkers-mede-eigenaars.

De macht zit niet bij één persoon. En het bedrijf is er zeker van: net dat is hun sterkte!