Sinds 2010 blijft het aantal zelfstandigen in bijberoep toenemen. Volgens de laatste cijfers van de Rijksdienst Sociale Zekerheid voor Zelfstandigen was in 2017 24% van alle zelfstandigen in het Vlaamse gewest actief als zelfstandige in bijberoep.

Starten als zelfstandige in bijberoep kan een manier zijn om iets bij te verdienen met je passie of om af te toetsen of je idee wel genoeg aanslaat om er je hoofdberoep van te maken.

Mogelijkheden om bij te verdienen tegen een gunstig fiscaal en sociaal tarief

Tot 31 december 2020 kon je onder bepaalde voorwaarden tot € 6.340 per jaar bijverdienen zonder dat je daarop belastingen of sociale bijdragen hoefde te betalen. Deze wetgeving is echter niet meer van toepassing sinds 1 januari 2021.

De mogelijkheden tot bijverdienen zonder een zelfstandige of werknemersstatuut en tegen een gunstig fiscaal regime is beperkt tot een aantal activiteiten. Zo moet het gaan om:  

• Verenigingswerk
  Het gaat om betaalde diensten bij sportverenigingen of verenigingen in de socio-culturele sector. De diensten moeten buiten het professionele circuit vallen: het gaat bijvoorbeeld om sporttraining geven, materiaalonderhoud en beperkte administratieve ondersteuning.
• Activiteiten via een erkend deelplatform
  Iedereen mag via een erkend deeleconomieplatform zijn diensten aanbieden aan particulieren.

Voor activiteiten via een erkend deelplatform komt iedereen in aanmerking, ook zelfstandigen in zoverre zij een andere activiteit uitoefenen dan hun hoofdactiviteit. Om bij te verdienen met verenigingswerk, ben je voor tenminste 80% tewerkgesteld, gepensioneerd of zelfstandige in hoofdberoep (indien je een andere activiteit aanbiedt dan je hoofdactiviteit als zelfstandige).

Meer informatie over verenigingswerk kan je vinden op www.verenigingswerk.be.

Flexijob

Via het systeem van flexijobs kunnen gepensioneerden en bepaalde werknemers tegen gunstige voorwaarden een centje bijverdienen. Met een flexijobb betaal je op de extra inkomsten geen belastingen of sociale bijdragen. Je brutoloon is dus het nettoloon. Je bouwt wel sociale rechten (werkloosheidsuitkering, pensioen, vakantie ...) op met een flexi-job. Niet de taken die je uitvoert bepalen of je met een flexicontract kan werken, wel of de werkgever actief is in de sector die flexijobs mag tewerkstellen. Voorwaarde is dat je minstens 80% tewerkgesteld bent in loondienst of gepensioneerd. 

Meer informatie over de flexi-job

Occasionele verkoop en activiteiten

Van een hobby je beroep maken. Het klinkt leuk maar niet iedereen wil er meteen de nodige administratie aan besteden. Daarom zijn er enkele alternatieven voor een bij- of hoofdberoep. Mogelijk kan de ‘grote sprong’ erna toch gemaakt worden.

Particuliere verkopen

Als particulier kan je steeds je eigen private overschotten verkopen. Het moet dan gaan om overschotten die “het normaal beheer van een privaat patrimonium niet te buiten gaan”. Het gaat om goederen die je als particuliere verkoper niet hebt aangekocht, niet hebt geproduceerd of niet hebt gekweekt met het oog op de verkoop ervan.  Een particulier mag de eigen goederen ook enkel verkopen wanneer de verkoop occasioneel blijft.

Sinds de wetswijziging van 2017 kan de gemeente in een reglement het occasionele karakter preciseren. De burgemeester of zijn afgevaardigde moet voorafgaand toestemming geven aan manifestaties die verschillende niet-professionele verkopers verenigt (bijvoorbeeld een rommelmarkt). Deze kan ze voorbehouden aan niet-professionele verkopers of ze uitbreiden tot professionelen (houders van een leurkaart). Hij kan het thema ervan ook specialiseren. De gemeente kan ook individuele particuliere verkopen (bijvoorbeeld garageverkopen) onderwerpen aan een voorafgaande toestemming.

Amateurkunstenvergoeding

Artistieke prestaties kan je laten vergoeden via de amateurkunstenvergoeding (AKV). De AKV is een onkostenvergoeding waarop je geen belastingen of sociale bijdragen verschuldigd bent. Je bouwt hiermee wel geen sociale rechten op. Opdrachtnemers en opdrachtgevers moeten zich op het platform Working in the Arts registreren en zullen ook alle betalingen via dat platform registreren (vanaf 1 januari 2024).

Divers inkomen

Een inkomen uit een activiteit die los staat van je beroep en occasioneel is, is in principe een divers inkomen. Kenmerkend zijn de lage frequentie, geen financiering, geen samenwerking met anderen en dat de nevenactiviteit volledig los staat van de hoofdactiviteit. De inkomsten uit de occasionele activiteit moet je aangeven bij de fiscus. Dit kan onder de rubriek “Diverse inkomsten” van de aangifte. Deze worden belast aan 33%, tenzij de marginale belastingsvoet lager ligt. In dit geval wordt de marginale belastingsvoet genomen. Bij een occasionele activiteit kan je geen factuur opmaken. Wat wel kan, is een onkostennota.

Let op: wanneer het niet om een occasionele activiteit zou gaan, dan kan er een herkwalificatie zijn tot beroepsinkomen. In dat geval zal de belasting meestal hoger zijn en kunnen er nog sociale bijdragen verschuldigd zijn. Dit alles met terugwerkende kracht. Je zal je dus ook moeten aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. In het ergste geval moet je ook een boete betalen.

Vrijwilligersvergoeding

Vrijwilligerswerk is zoals het woord zegt vrij en zonder verplichtingen. Het is in principe ook onbetaald, enkel de onkosten kunnen vergoed worden. Sinds 1 januari 2019 is een hogere kostenvergoeding mogelijk voor bepaalde vrijwilligers. Een vrijwilligersvergoeding hoef je niet aan te geven op je belastingaangifte. Het is immers geen inkomen maar om manier om onkosten vergoeden.

Meer informatie op: vrijwilligerswerk.be

Zelfstandige in bijberoep

Ben je dus van plan om een activiteit uit te oefenen die niet valt onder één van de bovenstaande categorieën of wil je meer bijverdienen, dan loont het de moeite om te overwegen om je te vestigen als zelfstandige in bijberoep. Het statuut van zelfstandige in bijberoep kan ook een eerste stap zijn om je later te vestigen als zelfstandige in hoofdberoep.

Als je een netto belastbaar inkomen op jaarbasis hebt dat lager ligt dan € 1.865,45 euro dan betaal je geen sociale bijdragen.