Bereid je goed voor op bedrijfsoverdracht. Alle details tellen!

Denk je eraan een bedrijf over te laten of over te nemen?

Bij ondernemers die het einde van hun carrière naderen, wordt de overname vaak niet tijdig voorbereid. Een overname is een complex proces, waarbij rekening moet gehouden worden met psychologische, financiële, juridische en fiscale aspecten. Je tijdig en grondig voorbereiden is dus cruciaal om tot een succesvolle overname te komen.

Het Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO) geeft ondersteuning, zowel aan ondernemers die een overname overwegen of waarvoor een overname interessant kan zijn, als ondernemers die hun onderneming willen overlaten.

Dat doet VLAIO onder meer door infosessies, adviesgesprekken, workshops en begeleidingstrajecten, en dit het hele jaar door. Eén keer per jaar, tijdens de week voor de herfstvakantie, vestigt het VLAIO hierop extra aandacht tijdens de Week van de Bedrijfsoverdracht.

Meer dan de helft van de bedrijfsleiders overweegt bedrijf over te laten

Uit onderzoek van het Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO) blijkt dat meer dan de helft van de Vlaamse ondernemers ouder dan 55 jaar eraan denkt de leiding of de meerderheid van de aandelen over te dragen binnen de 5 jaar. Respectievelijk 19% en 31% onder hen is echter nog niet bezig met de voorbereiding hierop. Het gaat daarbij voornamelijk over micro-ondernemingen en ondernemingen die bezorgd zijn om de toekomstige rendabiliteit. Daarnaast zijn bedrijfsleiders die de eigendom willen overdragen minder zeker over de termijn waarbinnen zij dit willen verwezenlijken, dan bedrijfsleiders die de leiding willen overdragen.

Een overdracht op voorhand bespreken is belangrijk

De eerste stap is de overdracht bespreken en dat gebeurt steeds vaker in Vlaanderen:

• Drie op 4 bedrijfsleiders heeft zich geïnformeerd rond de bedrijfsoverdracht.
• Respectievelijk 78,9% en 72% besprak de overdracht van de leiding en eigendom al met familieleden en/of adviseurs.
• Negen op de tien besprak de overdracht met minstens één iemand, wat een sterke stijging is ten opzichte van 2015. Toen vond een gelijkaardig onderzoek plaats.
• Daarenboven heeft een vierde van de respondenten, die binnen de vijf jaar de leiding willen overdragen, de opvolging nog niet besproken met een potentiële opvolger/overnemer. Ook dat is een positieve evolutie ten opzichte van 2015. Toen had 42,1% nog niets besproken. Toch zou dit cijfer de komende jaren nog mogen verlagen.

Er is nood aan voldoende informatie om te helpen bij deze overname

Bij een aantal ondernemers (13,6%) groeit bovendien het besef dat ze moeten beginnen voorbereiden. Zij weten echter niet hoe. Voor hen is de nood aan begeleiding bij de eerste stappen groot. De populairste informatiekanalen bij de voorbereiding van een overdracht, voor de ondervraagde bedrijfsleiders, zijn advies en coaching, infosessies en workshops en informele gesprekken met collega-ondernemers.

Bedrijven in groei realiseren vaak overnames – en versterken zo hun groei

Aan de kant van de potentiële overnemers blijkt dat de overgrote meerderheid van de bedrijven in groei, de voorbije 5 jaar overnames heeft gerealiseerd of in overweging heeft genomen. Uit het onderzoek ‘Groei door overname in Vlaanderen’ blijkt dat:

• 26,9% van de groeiers één of meerdere overnames heeft gerealiseerd tijdens de voorbije vijf jaar.
• 24,2% van de niet-snelle groeiers één of meerdere overnames realiseerde, tegenover 30,1% van de snelle groeiers.

Tenslotte realiseerden bedrijven die overgingen tot overname een mooie gemiddelde jaarlijkse groei van 56% in personeel, 30% in winst en maar liefst 102% in bruto toegevoegde waarde.

Netwerk en informatie zijn belangrijk bij deze overname

Deze ondernemingen kwamen meestal via een netwerk van collega-ondernemers in contact met de overgenomen onderneming. Daarnaast werd er ook wel eens contact opgenomen met overnamebemiddelaars/overnameadviseurs. 77,8% van deze bedrijven geeft aan één of meerdere keren gebruik te hebben gemaakt van advies/consulting en 64,4% van begeleiding.

Meerderheid starters verkiest oprichting eigen zaak boven overname

• Slechts 12,4% starters geeft aan dat ze een bestaande onderneming hebben overgenomen.
• Slechts 13,3% van de starters overweegt overname, maar realiseert ze niet.
• 95,5% van de starters verkiest een nieuwe zaak op te richten boven een zaak overnemen. Overname wordt dus vaak over het hoofd gezien als volwaardig alternatief.

VLAIO wil bedrijven ondersteunen bij overname

Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO) wil zowel bedrijven die hun bedrijf willen overlaten, als bedrijven die een overname overwegen, begeleiden bij dit proces. Dit doet VLAIO op drie manieren:

1. Activeren: ondernemers in contact brengen met gespecialiseerde dienstverleners door deelname aan activiteiten.
2. Sensibiliseren: ondernemers aanmoedigen om tijdig over bedrijfsoverdracht na te denken (strategische voorbereiding is cruciaal).
3. Informeren: ondernemers veel kansen geven om zich te informeren over de verschillende vormen en aspecten van bedrijfsoverdracht.

Hiertoe organiseert VLAIO het hele jaar door infosessies, adviesgesprekken, workshops en begeleidingstrajecten.