Tijdelijke werkloosheid wegens overmacht (coronavirus - oorlog Oekraïne)

Werknemers

Deze maatregel kan worden ingevoerd voor:

• zowel arbeiders als bedienden (van de privésector, de publieke sector en de non-profitsector);
• uitzendkrachten tijdens de duur van hun uitzendarbeidsovereenkomst (eventueel hernieuwbaar);
• personeel dat werkt in onderwijsinstellingen;
• leerlingen die een alternerende opleiding volgen (met name de leerlingen met een alternerende overeenkomst in de Franse Gemeenschap en met een overeenkomst van alternerende opleiding in de Vlaamse Gemeenschap) voor de weggevallen uren praktijkopleiding.

Werkgevers

Deze maatregel is van toepassing op alle werkgevers voor de periode van 1 oktober 2020 tot en met 30 juni 2022.

Deze maatregel kan zowel bij een volledige schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst (bijv. door een opgelegde sluiting) als een gedeeltelijke schorsing.

Komen niet in aanmerking

• statutaire ambtenaren
• studenten
• Zelfstandigen in hoofdberoep hebben geen recht op tijdelijke werkloosheid wegens overmacht, ook niet bij een tijdelijke onderbreking van hun activiteit. Dat is ook het geval voor vrije beroepen (advocaten, architecten, notarissen enz.).

Werknemers die ingevolge corona tijdelijk werkloos worden, kunnen voor de periode van 1 februari 2020 tot en met 30 juni 2022 een RVA-uitkering ontvangen die wordt verhoogd tot 70% van het begrensd gemiddeld loon. Deze uitkering bedraagt maximum € 2.955,69 per maand vanaf 1 maart 2022.

Op deze uitkering is een verlaagde bedrijfsvoorheffing van 15% van toepassing tot eind juni 2022. 

De wegens overmacht tijdelijk werkloos gestelde werknemers zijn vrijgesteld van wachttijd. Dit betekent dat ze onmiddellijk recht hebben op uitkeringen en geen bewijs van het aantal arbeids- of gelijkgestelde dagen moeten leveren. Voor de periode van 1 februari 2020 tot en met 31 maart 2022 geldt dit eveneens voor de werknemers die tijdelijk werkloos worden gesteld wegens economische oorzaken.

ASR scenario 5

• Als werkgever moet je enkel een ASR scenario 5 indienen. Een ASR scenario 5 is de elektronische aangifte van sociaal risico waarin de werkgever aangifte doet van het aantal dagen waarop de werknemer tijdelijk werkloos is gesteld.
  • Deze aangifte moet elke maand gebeuren waarin er tijdelijke werkloosheid is geweest. Je hoeft hiervoor niet te wachten tot het einde van de maand. Je kan dit doen zodra alle gegevens tot het einde van de maand gekend zijn.
  • Je duidt als reden van de tijdelijke werkloosheid 'overmacht' aan en vermeldt ‘coronavirus’ als reden van de overmacht. Bij de code ‘aard van de dag’ vermeld je 5.4. Deze aangifte wordt gelijkgesteld met de verplichte mededeling (zie volgend punt).
• Je hoeft geen mededeling tijdelijke werkloosheid wegens overmacht gelinkt aan corona te sturen naar de RVA.
• Je hoeft geen controlekaart C3.2A af te leveren aan de werknemer die tijdelijk werkloos wordt gesteld en dit ongeacht de reden van de tijdelijke werkloosheid. 

Deze aangifte vervangt ook het ASR scenario 2 indien de werknemer een uitkeringsaanvraag moet indienen.

• De werknemer kan voor de indiening van zijn uitkeringsaanvraag bij zijn uitbetalingsinstelling gebruik maken van een vereenvoudigd formulier (formulier C3.2- werknemer- corona), zie: ABVV, ACLVB, ACV, HVW.
• De werknemer moet niet in het bezit zijn van een controlekaart C3.2A. Dit geldt ook voor de werknemers tewerkgesteld in de bouwsector.

Supplement RVA

De werknemer die in de periode van 1 maart 2020 tot en met 30 juni 2022 tijdelijk werkloos wordt gesteld wegens overmacht (behalve voor medische overmacht) ontvangt bovenop de werkloosheidsuitkering een supplement van € 5,98 per dag, ten laste van de RVA. Meer informatie op Infoblad T2.

Bijkomende premie voor langdurig tijdelijk werklozen

De Federale Regering voorzag in 2021 een nieuwe premie voor werknemers met een laag loon, die langdurig tijdelijk werkloos zijn geweest (meer dan 52 dagen sinds de start van de coronacrisis), en die tewerkgesteld zijn in een sector die op 1 maart 2021 nog steeds verplicht gesloten is. Deze eenmalige premie bedroeg maximaal € 780 bruto. Het concrete bedrag hing af van het aantal dagen tijdelijke werkloosheid in de maanden januari, februari en maart 2021. Zie Federale regering verlengt en breidt steunpakket uit.

In de periode van 1 oktober 2020 tot en met 30 juni 2022 heeft de werknemer een recht op afwezigheid van het werk en kan hij aanspraak maken op uitkeringen als tijdelijk werkloze wanneer hij moet instaan voor de opvang van:

• een minderjarig kind waarmee hij samenwoont en dat niet naar het kinderdagverblijf of school kan gaan;
• een minderjarig kind met wie hij samenwoont en dat afstandsonderwijs moet volgen;
• een gehandicapt kind dat hij ten laste heeft, ongeacht de leeftijd, dat niet naar een centrum voor opvang van gehandicapte personen kan gaan;
• een gehandicapt kind dat hij ten laste hebt, ongeacht de leeftijd, dat een intramurale of extramurale dienstverlening of behandeling georganiseerd of erkend door de Gemeenschappen geniet;

Het feit dat het kind niet naar het kinderdagverblijf, de school of het centrum voor opvang van personen met een handicap kan gaan, moet te wijten zijn aan:

• ofwel de sluiting of tijdelijke stopzetting van de dienst door een maatregel om de verspreiding van het coronavirus te beperken. Het kan daarbij ook gaan om een gedeeltelijke sluiting van een school of opvangcentrum (bijvoorbeeld enkel bepaalde klassen van een school worden gesloten of een gedeeltelijke stopzetting van de dienstverlening voor gehandicapten);
• ofwel het feit dat het kind zelf in quarantaine of in isolatie moet om de verspreiding van het coronavirus te beperken.

Opmerking: de beslissing van een gemeenschap om een schoolvakantie te vervroegen of te verlengen wordt ook beschouwd als een sluiting van een school door een maatregel om de verspreiding van het coronavirus te beperken.

Meer informatie 

Meer informatie kan je terugvinden op de RVA website infoblad T2 Tijdelijke werkloosheid - Covid 19 en in het nieuwsbericht Tijdelijke werkloosheid overmacht voor werknemers als hun kind door de coronamaatregelen niet naar het kinderdagverblijf, de school of een centrum voor opvang van personen met een handicap kan gaan.

Ook deze motieven kunnen aanleiding geven tot tijdelijke werkloosheid wegens overmacht tot en met 30 juni 2022:

• Werknemers die niet ziek zijn, maar die thuis moeten blijven wegens een quarantaine
• Werknemers die niet kunnen werken omwille van de opvang van een kind omdat het kind in quarantaine is
• Werknemers die een minderjarig kind waarmee ze samenwonen moeten opvangen omdat het niet naar een kamp of een georganiseerde opvang kan waarvoor het was ingeschreven omdat deze is geannuleerd of wordt stopgezet omwille van een maatregel om de verspreiding van het coronavirus te beperken (van 1 juli tot 31 augustus 2021)

Hiervoor dient de werknemer dan bepaalde attesten (bijvoorbeeld het quarantaine attest) te bezorgen aan zijn werkgever.

Het is mogelijk om tijdelijke werkloosheid wegens overmacht corona 'evenementen' aan te vragen wanneer men een belofte kan aantonen op een arbeidsovereenkomst voor evenementen die door de overheid werden geannuleerd. De werknemer of artiest kan een uitkering als tijdelijk werkloze ontvangen voor de dag(en) waarop hij in principe effectief zou hebben gewerkt met een arbeidsovereenkomst indien het evenement niet zou zijn afgelast of verboden. 
Dit kan voor evenementen die normaal zouden hebben plaatsgevonden in de periode van 14 maart 2020 tot en met 31 maart 2022.

Meer informatie

Je kan hierover meer informatie terugvinden in de 'FAQ Tijdelijke werkloosheid corona' in de rubriek Documentatie > FAQ bij specifieke tewerkstellingssituaties (Ik had een formele belofte van een arbeidsovereenkomst in het kader van een evenement dat geannuleerd is. Kan ik tijdelijke werkloosheid vragen voor de dagen waarop ik effectief als loontrekkende zou tewerkgesteld zijn geweest?).

Wil je op de hoogte blijven van wijzigingen van deze maatregel en andere maatregelen in de Subsidiedatabank? Dat kan via de gratis 'Nieuwsbrief van de Subsidiedatabank'.