Zorgsector steunmogelijkheden

Vlaamse overheid

Het Departement Zorg verleent financiële ondersteuning voor het opstarten van een huisartsenpraktijk.  

Een huisarts kan een renteloze lening (max. € 35.000) aanvragen bij de opstart of uitbouw van de praktijk (tot 5 jaar na opstart), aangevuld met een renteloze lening (max. € 10.000) voor een bijkomende ruimte (bij samenwerking met een praktijk verpleegkundige of ondersteuner).

Ook subsidies voor een medewerker (max. € 7.847,47) of de uitbouw van een telesecretariaat zijn mogelijk (max. € 3400).

Meer informatie kan je vernemen in de maatregel Huisartsen: lening en subsidies in de Subsidiedatabank.

Federale overheid

Huisartsenpraktijken en medische huizen kunnen via het RIZIV een tegemoetkoming krijgen voor de kosten verbonden aan de continuïteit van de praktijkvoering en de samenwerking tussen gezondheidszorgbeoefenaars: 

• Tot 31 oktober 2025 kan je een aanvraag indienen voor de aanwerving van ondersteunend personeel in de praktijk (of een samenwerkingsovereenkomst). Deze éénmalige 'tegemoetkoming voor zorgcontinuïteit' varieert van € 5.000 tot € 7.500 afhankelijk van het aantal aanvragen. 
• Tot 31 december 2025 kan je een jaarlijkse forfaitaire tegemoetkoming aanvragen voor het medisch beheer van de praktijk wanneer er reeds met ondersteunend personeel wordt gewerkt. Deze 'tegemoetkoming voor praktijkbeheer' wordt verdeeld in functie van het aantal ontvankelijke aanvragen en bedraagt minstens € 3.796. 

Alle informatie kan je terugvinden op de website van het RIZIV > Tegemoetkomingen voor de financiering en ondersteuning van uw huisartspraktijk of medisch huis.

Subsidies en waarborgen via het VIPA

Het Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden (VIPA) biedt financiële ondersteuning in de vorm van subsidies en overheidswaarborgen voor de realisatie van duurzame, toegankelijke en betaalbare zorginfrastructuur. 

• Bouwsubsidies voor verschillende zorgsectoren: deze subsidies richten zich tot volgende voorzieningen:
  • algemeen welzijnswerk
  • jeugdhulp
  • kinderopvang
  • personen met een handicap
  • preventieve en ambulante gezondheidszorg
  • psychiatrische verzorgingstehuizen
  • revalidatie-overeenkomsten
  • woonzorgvoorzieningen
  • ziekenhuizen (kinderpsychiatrische bedden)
• Bouwsubsidies voor meerderjarige personen met handicap​
• Bouwsubsidies voor ziekenhuizen
• Subsidies voor instandhouding van ziekenhuisinfrastructuur
• Subsidies voor preventie van agressie, vrijheidsbeperking of -beroving (via oproep)

Infrastructuurforfait via Departement Zorg 

Ouderenvoorzieningen, nieuwe en vernieuwde woonzorgcentra en centra voor kortverblijf komen in aanmerking voor een infrastructuurforfait per dag van het Departement Zorg van de Vlaamse overheid. Meer informatie kan je vinden op www.zorg-en-gezondheid.be/infrastructuurforfait.

Subsidie opmaak energieprestatiecontract (OEPC-subsidie)

Via deze subsidie ondersteunt het VIPA jouw onderneming/organisatie om tot een Energieprestatiecontract (EPC) te komen bij een Energy Service Company (ESCO). De EPC-subsidie bedraagt 10% van de totale facilitatiekost met een maximum van € 8.000.

Binnen zo een EPC contract ondersteunt een ESCO de klant in het op korte termijn uitvoeren en opvolgen van een pakket aan energiebesparende maatregelen. Aangezien onderhoud een wezenlijk deel uitmaakt van energiebeheer, valt kostenefficiënt beheer en onderhoud van de gecontracteerde installaties eveneens onder het contract. Wanneer de klant dit wenst kunnen eveneens andere technische installaties onderhouden worden. In dat geval is er sprake van een Onderhoud- en energieprestatiecontract of OEPC.

Om van deze subsidie te genieten moet de aanvrager een energieprestatiecontract sluiten dat de realisatie van een energiebesparing van ten minste 10% tot voorwerp heeft en dat ten minste de realisatie omvat van een pakket energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van meer dan vijf jaar, vermeld in de energieprestatiediagnose.

Alle voorwaarden en informatie vind je op de pagina Opmaak (O)EPC-contract.

Investeringssubsidies zorg via Vlabinvest

Ben je actief in de zorgsector in de Vlaamse rand of het Arrondissement Leuven van de Provincie Vlaams-Brabant dan kan je voor aankopen (grond en gebouw), renovaties, uitbreidingen en een nieuwbouw een subsidie bekomen via Vlabinvest.

De volgende zorgsectoren kunnen hierop een beroep doen:

• Personen met een handicap
• Opgroeien: enkel de subsectoren kinderopvang voor baby’s en peuters, buitenschoolse kinderopvang en jeugdhulp
• Gespecialiseerde zorg: enkel de subsectoren beschut wonen, PVT’s, CGG en CAW
• Woonzorg: enkel de subsectoren thuiszorg, LDC, centra voor dagopvang en centra voor kortverblijf
• Wijkgezondheidscentra

De subsidie bedraagt 5% op het aanvaard investeringsbedrag dat verhoogd wordt met 3% als de investering niet VIPA-subsidieerbaar is en met 2% voor investeringen die een bijkomend zorgaanbod creëren. Voor grondaankopen in de Vlaamse Rand kan er een bijkomende subsidie van 15% worden toegekend op het grondaandeel.

Alle informatie en contactgegevens kan je vinden op de pagina Investeringssubsidies zorg via Vlabinvest.

Energie-audit

Om de voorzieningen in de welzijns- en zorgsector energie-efficiënter en klimaatrobuuster te maken kan je een energieaudit laten uitvoeren via het Vlaams Energie Bedrijf (VEB). De meeste kosten worden betaald door het VIPA. 

Meer informatie kan je vinden op departementzorg.be/nl/one-stop-shop-energieaudits.

Klimaatsubsidies (via oproep)

Zorgvoorzieningen kunnen onder bepaalde voorwaarden subsidies verkrijgen voor de uitvoering van energiebesparende maatregelen als er voor de gebouwen een energie-scan of energie-audit (zie hoger) werd uitgevoerd. Enkel energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd groter dan vijf jaar komen in aanmerking voor klimaatsubsidies. De omvang van de steun varieert van 25 tot 60% van de aanvaarde investeringen.

De aanvraag moet gebeuren door deel te nemen aan een projectoproep die het VIPA organiseert om klimaatinvesteringssubsidies toe te kennen. Ook als er geen oproep loopt, kan je via het digitaal platform TERRA een aanvraag indienen. Deze aanvragen worden automatisch meegenomen bij een volgende oproep. Ze zullen samen met alle andere aanvragen geëvalueerd en gerangschikt worden.

Zonnepanelen, windenergie, relighting/relamping en warmtekrachtkoppeling (WKK) komen niet in aanmerking voor klimaatsubsidies. Deze kunnen wel in aanmerking komen voor een renteloze energielening, maar kunnen niet gecombineerd worden met enige subsidie.

Meer informatie kan je vinden op departementzorg.be/klimaatsubsidies.

Renteloze energieleningen

In 2023-24 kunnen de welzijns- en zorgvoorzieningen voor klimaatmaatregelen een beroep doen op renteloze energieleningen op voorwaarde dat je voor de betrokken klimaatmaatregelen over een energiescan beschikt of nog laat uitvoeren. 
De gewogen gemiddelde looptijd van de financieringstoezegging bedraagt maximaal 10 jaar en geldt voor elke onderliggende lening.
De leningen worden gebundeld door VIPA in een financieringstoezegging die minstens € 60.000 moet bedragen. Er is geen absoluut maximumbedrag. 

De meest recente oproep liep tot en met 7 oktober 2024. 

Meer informatie kan je vinden op departementzorg.be/renteloze-energieleningen.

Voor de opvang van baby's en peuters kan je via het Agentschap Opgroeien (Kind & Gezin) bepaalde subsidies (basissubsidie, subsidie voor inkomenstarief en plussubsidie) bekomen indien je over een vergunning beschikt en voldoet aan de voorwaarden. Deze subsidies worden toegekend op programmatiebasis (via oproep) en worden berekend per gesubsidieerde opvangplaats en/of per geleverde kinderopvangprestatie.

Naast de subsidies opgenomen in het trappensysteem zijn ook nog subsidies voor inclusieve opvang en subsidies voor ruimere openingsmomenten en dringende kinderopvang in groepsopvang mogelijk.

Meer informatie kan je vernemen in de maatregel Kinderopvang: subsidies van Agentschap Opgroeien (Kind & Gezin) in de Subsidiedatabank.

Om bepaalde zorgverleners aan te moedigen om hun praktijk te informatiseren en/of gebruik te maken van bepaalde software kent het RIZIV premies toe. We sommen er hier een aantal op.

Geïntegreerde praktijkpremie huisartsen

Om huisartsen aan te moedigen om hun praktijk te informatiseren kan er een geïntegreerde praktijkpremie worden verkregen. Afhankelijk van een aantal voorwaarden, het gebruik van een aanvaard software pakket en de graad informatisering varieert deze premie van € 1.000 tot € 6.000.

Meer informatie over de premie, de aanvraagprocedure en contactgegevens kan je raadplegen op de website van het RIZIV > Professionals > Artsen > Financiële tegemoetkomingen.

GMD-starterspremie voor beginnende huisartsen om hun medische dossiers elektronisch te beheren

Het gaat om een eenmalige premie van € 4.256. De GMD-starterspremie wordt tegelijk met de geïntegreerde praktijkpremie uitbetaald, d.w.z. uiterlijk op 31 december van het jaar volgend op het premiejaar.

Meer informatie over de premie en contactgegevens kan je raadplegen op de website van het RIZIV > Professionals > Artsen > GMD-starterspremie voor beginnende huisartsen om hun medische dossiers elektronisch te beheren. 

Tegemoetkoming in de kosten van een softwarepakket voor dossierbeheer kinesitherapeuten

Wanneer aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan kunnen kinesitherapeuten (hoofdactiviteit) een jaarlijkse forfaitaire tegemoetkoming van € 800 krijgen in de kosten van een softwarepakket voor het elektronisch beheer van patiëntendossiers. 

Meer informatie over de tegemoetkoming, de aanvraagprocedure en contactgegevens kan je raadplegen op de website van het RIZIV > Professionals > Kinesitherapeuten > Onze tegemoetkoming in de kosten van uw softwarepakket voor dossierbeheer.

Telematicapremie voor tandartsen

Om het gebruik van ‘e-services’ te ondersteunen verstrekt het RIZIV een telematicapremie van € 800 wanneer aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan.

Meer informatie over de tegemoetkoming, de aanvraagprocedure en contactgegevens kan je raadplegen op de website van het RIZIV > Professionals > Tandartsen > Telematicapremie voor de tandartsen.

Telematicapremie voor vroedvrouwen

De telematicapremie is een forfaitair bedrag van € 800 dat jaarlijks betaald wordt aan vroedvrouwen die aan bepaalde voorwaarden voldoen in het kader van E-gezondheid.

Meer informatie over de tegemoetkoming, de aanvraagprocedure en contactgegevens kan je raadplegen op de website van het RIZIV > Professionals > Vroedvrouwen > Telematicapremie voor vroedvrouwen.

Het RIZIV kent ook nog andere premies toe aan zorgverleners. 

Hierbij een aantal voorbeelden:

• Stagemeester premie voor tandartsen en artsen
• Premie voor kwaliteitspromotie voor kinesitherapeuten
• Premie voor thuisverpleegkundigen met een bijzondere beroepsbekwaamheid of -titel

Alle informatie kan je raadplegen op de website van het RIZIV > Professionals en vervolgens de rubriek 'Financiële tegemoetkomingen' selecteren.

Verschillende overheidsinstanties voorzien tevens voor de zorgsector specifieke oproepen. In deze rubriek kan je deze tijdelijke oproepen terugvinden: 

CrossCare 2.0

Het interreg programma CrossCare 2.0 -programma ondersteunt innovaties in de Vlaamse en Nederlandse zorg- en welzijnssector. CrossCare 2.0 werkt daarbij met verschillende oproeprondes. Tijdens deze oproeprondes kunnen organisaties zich kandidaat stellen voor financiële en inhoudelijke ondersteuning.

Begunstigden van CrossCare 2.0 zijn ondernemingen en zorg- en welzijnsorganisaties met een rechtspersoonlijkheid en met minstens één vestiging in het programmagebied van de Grensregio Vlaanderen-Nederland. Voor Vlaanderen bestaat dit programmagebied uit de provincies Antwerpen, Limburg, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant (enkel het arrondissement Leuven) en West-Vlaanderen (met uitzondering van de arrondissementen Veurne en Ieper). Aan Nederlandse zijde wordt het gebied gevormd door de provincies Limburg, Noord-Brabant en Zeeland. 

Deze derde oproep ‘WAVE III’ staat open sinds 26 september 2024. Deze oproep richt zich enkel tot Vlaamse of Nederlandse kmo's die een zorginnovatie (product, dienst of procesconcept) ontwikkelen. Zorgproeftuinen langs beide zijden van de grens coachen, ondersteunen en stimuleren daarna de geselecteerde bedrijven-ontwikkelaars en demonstreren, testen en/of evalueren hun innovaties bij eindgebruikers. Aanvullend kan je rekenen op een subsidiebedrag van maximaal € 70.000. De deadline voor de vooraanmelding was 12 november 2024 (om 12u). Goedgekeurde trajecten in deze WAVE starten 1 maart 2025.  

Meer informatie op de website interregvlaned.eu/crosscare-2-0.

Sommige maatregelen in dit overzicht vallen onder de Europese de-minimisverordening voor diensten van algemeen economisch belang (DAEB). Ondernemingen die een DAEB verrichten kunnen over een periode van drie jaar tot maximaal € 750.000 steun ontvangen. Dit is het geval voor bepaalde klimaatsubsidies van VIPA. Hierover kan u meer informatie vinden op departementwvg.be/veelgestelde-vragen-klimaatsubsidies > Wat houdt de minimissteun in?

Wil je op de hoogte blijven van wijzigingen van deze maatregel én andere maatregelen in de Subsidiedatabank van VLAIO? Dat kan via de gratis Nieuwsbrief van de Subsidiedatabank.