Binnen deze projectoproep zijn we op zoek naar projecten die inzetten op het creëren van bedrijventerreinen van de toekomst. De projectoproep focust zich volledig op enerzijds het aspect van landschappelijke en ecologische kwaliteit, en anderzijds op het aspect van zuinig ruimtegebruik. We focussen daarbij op investeringsprojecten. Loutere werkingsprojecten komen voor deze projectoproep niet in aanmerking. 

Projecten moeten additioneel zijn aan bestaande steunkaders, deze omvatten onder meer:

• Ecologiepremie
• Besluit van de Vlaamse Regering tot toekenning van steun voor de (her)aanleg van bedrijventerreinen 
•  …

Hieronder volgt een toelichting over de specifieke investeringen die we binnen deze projectoproep wensen te realiseren. 

Bedrijventerreinen in Vlaanderen kenmerken zich door een ontzettend hoge mate van verharding – niet enkel door de bebouwing zelf, maar ook door de omgevingsaanleg met parkings, opritten, opslagruimte,... Bovendien kennen vele van de aanwezige bedrijven een hoge mate van waterverbruik.

Ondanks het hoge waterverbruik kenmerken bedrijventerreinen zich door een erg beperkte watercaptatie, of waterdoorlating. In tijden van hevige regenval wordt het afstromend water onmiddellijk afgevoerd. De vele verharding in bebouwde gebieden belemmert dat het water in de bodem dringt en onze grondwatervoorraden aanvult. 

Bovendien zorgt de klimaatverandering voor langere perioden van droogte, afgewisseld met intensere regenbuien. Veel bruikbaar regenwater belandt dan samen met vervuild afvalwater in de riolering. Dat leidt tot een lager rendement van de waterzuivering, minder waterreserves op het bedrijventerrein en een onnodige belasting van de afvalwaterriolering, met als gevolg verhoogde risico’s op overstorten naar grachten en waterlopen in de buurt.

Verschillende sectoren en bedrijven zijn grote verbruikers van water: ze benutten water in de bedrijfs- en reinigingsprocessen, of voor koeling van machines. Na gebruik wordt het geloosd in de riolering of ontvangende waterlopen. Maar mogelijk kan dit water – mits een aangepaste nabehandeling – opnieuw benut worden voor andere minder hoogwaardige toepassingen. 

Het benutten van hemelwater of gezuiverd afvalwater maakt bedrijven en andere verbruikers minder afhankelijk van de beschikbaarheid van leiding- en grondwater. 

Water wordt door de landbouw of bedrijven opgepompt uit diepe en ondiepe grondwaterlagen. Door de langere perioden van droogte raken de grondwaterreserves de laatste jaren minder bijgevuld. Met buffer- en infiltratievoorzieningen kunnen we hemelwater beter vasthouden in de bodem laten dringen.

De projectoproep focust zich op:

• het creëren van koppelkansen, door samenwerking van verschillende partners, bv. minstens twee bedrijven, of een bedrijf met andere partner (landbouw, overheid,…). Investeringen die ten goede komen van een enkel bedrijf komen niet in aanmerking;
• het inzetten op multifunctioneel ruimtegebruik;
• brongerichte maatregelen eerder dan remediërende. 

De ingrepen/investeringen moeten verder gaan dan het louter voldoen aan de wettelijke verplichtingen.

Er wordt gezocht naar (bij voorkeur) innovatieve demonstratieprojecten die een gezamenlijke buffering, recuperatie, en gebruik van water nastreven. Individuele oplossingen op maat van 1 actor behoren niet tot de scope van deze projectoproep. Projecten die een meerwaarde bieden door een  duidelijk innovatief karakter, en/of duidelijke link met biodiversiteit en klimaatadaptatie krijgen prioriteit.

Concreet kan zich dit vertalen in volgende acties:        

• Aanwezige waterbuffers activeren:
  • Waterstockage die gedeeld kan worden ingezet. Bijv. voor hergebruik industrie, landbouw bij droogte, veiligheidsdiensten.
  • Het activeren van bestaande regenwaterputten, en regenwaterrioleringen op een innovatieve en vooral slimme manier.
• Slimme water infiltratie: via bijv. overstorten naar een regenwaterafvoer die tot een gezamenlijk hergebruik kan leiden.
• buffering van piekneerslag;
• Nieuwe lokale waterbronnen:
  • Regenwater uit riool na regenbuien, en voor lokaal hergebruik;
  • Regenwatercaptatie voor lokaal hergebruik;
  • Grijswatercircuit: industrieel proceswater uit regenwater via doorgedreven zuivering;
• Creëren van koppelkansen: bv  collectieve waterbuffering én wateruitwisseling over korte afstand tussen buurbedrijven.
• Collectieve buffering tussen individuele bedrijven waardoor de kans op wateroverlast wordt verminderd, en een waterbuffer voor droge periodes wordt vergroot.
• Opwaardering van een passieve waterbuffer naar landschappelijke waterpartij. Een gemeenschappelijk waterbuffer is een eerste goede stap. Deze kan echter nog verder worden ingezet naar bijv. een aangename groene plek met aandacht voor de biodiversiteit.
• Captatie, opzuiveren en terugpompen van regenwater tot proces- en reinigingswater.

GTI Limburg

Om de territoriale cohesie te versterken, voorziet het EFRO-programma in het instrument van de “Geïntegreerde Territoriale Investeringen” (GTI). Een GTI laat toe dat een specifieke geïntegreerde strategie wordt ontwikkeld, die rekening houdt met de specifieke sociaal - economische en territoriale kenmerken van het gebied. Dit zal een regioversterkende aanpak toelaten, gebaseerd op samenwerking tussen verschillende overheidsniveaus en over administratieve grenzen heen. 

De GTI Limburg resulteert uit de erkenning van de provincie Limburg als transitieregio. Om in te spelen op nieuwe uitdagingen, werd een geïntegreerde strategie (SALK turbo) uitgewerkt. Een nieuw, toekomstgericht actieplan om de Limburgse economie duurzaam te versterken en te versnellen (www.salkturbo.be). 

De GTI Limburg behelst alle projecten op het grondgebied van de provincie Limburg. Projecten die passen binnen de SALKturbo-strategie genieten daarbij de voorkeur.