AI scoort jouw gemeente als 15-minutenstad

De 15-minutenstad

De Parijse stedenbouwkundige en professor Carlos Moreno bedacht in 2016 het ondertussen vaak geprijsde concept van de 15-minutenstad. Parijs was onder leiding van burgemeester Anne Hidalgo een van de eerste pioniers om het concept te implementeren. Een 15-minutenstad wil bepaalde belangrijke voorzieningen als werkplekken, scholen, winkels, parken of gezondheidszorg zo organiseren dat ze binnen een straal van 15 minuten wandelen of fietsen liggen voor de inwoners. Ook in andere grootsteden worden gelijkaardige ruimtelijke planmodellen gehanteerd. Zo heeft Melbourne de 20-minutenbuurten en zijn er in Barcelona de ‘Superblocks’. De benaming en het aantal minuten kunnen wijzigen, maar het blijven concepten die erop gericht zijn om de leefbaarheid en duurzaamheid van een stad te vergroten. Mensen en hun behoeften staan er centraal.

Gedeelde filosofie

De Deense stadsarchitect Gehl heeft decennialang onderzoek gedaan naar hoe mensen openbare ruimtes gebruiken en heeft stedenbouwkundige strategieën ontwikkeld die de nadruk leggen op menselijke schaal, voetgangersvriendelijkheid, fietsvriendelijkheid en de kwaliteit van het stedelijk leven. Gehl pleit bijvoorbeeld voor het herontwerpen van steden om ze uitnodigender te maken voor voetgangers en fietsers, het verminderen van autoverkeer en het creëren van aantrekkelijke openbare ruimtes. Dit zijn principes die ook binnen de 15-minutenstad worden nagestreefd. Gehl is slechts één van de vele stedenbouwkundigen die de filosofie van de 15-minutenstad deelt vanwege de vele voordelen. Zijn onderzoek wijst uit dat mensen zich thuis voelen in een stad wanneer ze er kunnen wandelen, rondhangen en minder stress ervaren. Mensen zijn dan over het algemeen ook gezonder en gelukkiger.

Date en tools

In theorie is de 15-minutenstad dus een geliefd concept. De omzetting naar de praktijk is echter niet eenvoudig. Het vergt een duidelijke visie, een helder plan van aanpak en veel inzet van tijd en middelen. Elke gemeente of stad dient rekening te houden met de specifieke lokale kenmerken. Maar het startpunt is overal hetzelfde: een grondige analyse. De opmars van open data en tools die gebruik maken van die data moeten het analysewerk beter maar ook gemakkelijker maken. Omdat de realisatie van een 15-minutenstad een werk van lange adem is, is periodieke monitoring in functie van bijsturing ook nodig. Ook hier kunnen data en tools een rol spelen.

Aino-tool

Aino creëerde een AI-gestuurde tool die voor alle locaties ter wereld een 15-minutenrapport kan genereren. De tool is makkelijk raadpleegbaar en is voor een eerste blik volledig gratis. Het geeft aan wat de sterktes van de plek zijn maar ook welke elementen nog ontbreken om te evolueren naar een optimale inrichting van de omgeving volgens de 15-minutenfilosofie.

Beknopt rapport

In drie stappen genereert de tool een beknopt rapport voor de door jouw gekozen locatie:

1. Starten doet de tool met het uitzetten van een isochrone 15-minutenkaart. Dit betekent dat de kaart het gebied weergeeft dat binnen de tijdslimiet vanaf het door jou gekozen punt bereikbaar is. In dit geval 15 minuten wandelafstand, gerekend aan een snelheid van 5,1 km per uur en een afstand van 1.275 meter.
2. De tool haalt vervolgens gegevens op via hoofdzakelijk OpenStreetMaps. Er wordt nagegaan waar zich bepaalde voorzieningen bevinden . Er zijn 10 categorieën: levensonderhoud, onderwijs, vervoer, financiën, gezondheidszorg, entertainment & cultuur, vrije tijd & activiteiten, levensmiddelen, sport en overige detailhandel.
3. Tot slot maakt de tool een eerste beknopt rapportje met een aantal noemenswaardige inzichten die zowel kansen als drempels blootleggen. In de gratis versie gaat het om een zeer korte beschrijving van slechts enkele regels. Wil je meer weten, kan je het bedrijf contacteren voor analyses op maat.

85/100 voor Haacht

Voor dit artikel laten we de score berekenen vanuit de Markt van de gemeente Haacht. Met afgerond 15.500 inwoners is Haacht de mediaangemeente inzake aantal inwoners. Hoewel je kan kiezen voor een specifiek inwonersprofiel als Hobbit, Elon Musk of familie met kinderen; kiezen we in ons voorbeeld voor het algemene profiel. Haacht scoort daarbij 85/100. Het rapport geeft aan dat de beschikbare vervoersopties, winkels voor dagelijkse producten en zorgfaciliteiten sterktes zijn. Werkpunten zijn bijvoorbeeld het ontbreken van een uitgerust retailaanbod en onderwijsmogelijkheden.

Bijkomende test in stedelijke omgevingen laten zien dat er gemiddeld tussen 65 en 85 op 100 wordt gescoord. In meer landelijke omgeving worden erg lage scores gehaald. Zo scoort het West-Vlaamse dorp Vladslo in Diksmuide bijvoorbeeld 10/100. 

Quartier Latin in Parijs

Vertrekkend vanaf Quartier Latin in Parijs wordt met het algemeen profiel een score gehaald van 75/100. Vooral het ontbreken van vervoersopties en onderwijsmogelijkheden drukken de score. Voor families met kinderen stijgt de score naar 78/100. Elon Musk zou het volgens de tool minder naar zijn zin hebben als inwoner van Quartier Latin vanwege een minder aantal businessvoorzieningen of een minder uitgebouwd cultuuraanbod.