Avelgem – aankoop en sloop van een handelspand (Doorniksesteenweg 38)

De drukke gewestweg N8 snijdt dwars door de kern van Avelgem en brengt daardoor heel wat problemen met zich mee: een tekort aan groen, een slechte luchtkwaliteit, een onaangename winkelervaring en toenemende leegstand. In het Masterplan Avelgem heeft het gemeentebestuur onder meer de ambitie om de N8 op verschillende punten te breken door de aanleg van dwarse, trage verbindingswegen om de verschillende dorpskernen met elkaar en met de omliggende natuur te verbinden en het omliggende groen en water tot in de kernen door te trekken. De Kloosterstraat in Avelgem vormt één van de strategische sites voor deze ambitie om als zachte verbinding de N8 door te snijden.

Het pand is gelegen in de handelskern op de hoek van de Doorniksesteenweg (N8), de voornaamste handelsas in Avelgem, en de Kloosterstraat. Het pand is verouderd en de drukkerij die er zich momenteel bevindt zal op korte termijn verdwijnen. De gemeente zal het gebouw slopen en het perceel opnemen in het openbaar domein om het te ontharden en vergroenen. Het pand maakt zo plaats voor een park met wadi en ruimte voor ontmoeting en kunst, dat als bredere doorsteek zal fungeren die het centrum voorziet van meer groenstructuur en regenwateropvang. De doorsteek komt bovendien uit op een grote centrumparking die daardoor beter gekoppeld wordt aan de N8.

Beerse – aankoop en transformatie van een vrijkomend kantoorgebouw (Lindenlaan 15) 

Het project betreft de aankoop en transformatie van een kantoorgebouw van Bpost. Bpost blijft nog minimaal negen jaar aanwezig op het gelijkvloers. In de tussentijd zal de bovenverdieping gerenoveerd worden en nadien een multifunctionele invulling met onder meer kantoren, werkateliers en deelwerkplekken krijgen. De rest van het gebouw wordt gesloopt en vervangen door voorzieningen zoals een publieke auto- en fietsparking als parkeercluster in de handelskern. Dankzij deze cluster, waarvoor ook de aanwezigheid van laadpalen onderzocht wordt, kan het gemeentebestuur een aantal straatparkeerplaatsen in het centrum schrappen ten voordele van een fietsparking en groen.

Boom – transformatie van meerdere leegstaande panden (Blauwstraat 9-17)

De gemeente Boom blaast samen met haar autonoom gemeentebedrijf Boom Plus en de sociale huisvestingsmaatschappij Woonkade Rupelstreek nieuw leven in de winkelas Blauwstraat. Een rij verwaarloosde handelspanden wordt opgekocht en gesloopt. Nadien zal een nieuwbouwcomplex met een handelsplint en 10 sociale woningen gerealiseerd worden. De modulaire units in de commerciële plint van het nieuwe gebouw zullen tegemoetkomen aan de vraag naar grotere handelspanden in het centrum. Ze staan ter beschikking aan startende ondernemers, die kunnen kiezen voor een aankoop of een gestructureerd huurmodel waarbij de huur gedurende de eerste drie jaar geleidelijk wordt verlaagd bij het voldoen aan specifieke voorwaarden.

Damme – aankoop van een leegstaand pand (Dorpsstraat 188)

Het project betreft de aankoop van een leegstaande villa die oorspronkelijk dienstdeed als woning voor de eigenaar van een naastgelegen plantenkwekerij, en nadien als officierswoning toen de site in gebruik werd genomen als militaire kazerne. Door het verdwijnen van de militaire functie van het terrein heeft de stad een herontwikkelingsconcept opgemaakt: Kwartier 51 Sijsele. Er komt een reconversie naar wonen, werken en ontspannen in een groene omgeving. Het concept werd vertaald naar een RUP dat een deel van het domein bestemt voor lokale bedrijvigheid en recreatieve voorzieningen. De kazerne gold destijds immers als belangrijke werkgever van Damme, en die economische functie wil het bestuur nu continueren. De villa, die momenteel in slechte staat verkeert, zal fungeren als toegangspoort tot de site en na restauratie een horeca-invulling krijgen via een concessieovereenkomst.

Hamme – aankoop en transformatie van een vrijkomende industriële site (Veldstraat 21A)

De gemeente Hamme wil een oude industriële site met onder meer loodsen transformeren naar een zone met gemengde invulling. De loodsen aan de westzijde worden gesloopt ten voordele van een blauwgroene dooradering die de woonkwaliteit van de bewoners in de Veldstraat moet verbeteren. De andere gebouwen worden ingeruild voor een gemengde invulling. De gemeente zal hierbij een bestemmingscascade hanteren: prioritair zijn gemeenschapsvoorzieningen, zoals werkplaatsen voor de plaatselijke carnavalsverenigingen en een publieke parking die de omliggende straten moet ontlasten. Ambachtelijke bedrijven en kmo vormen de tweede herbestemmingsmogelijkheid. Kantoren en handelszaken (in de plint) zijn ook toegelaten op voorwaarde dat ze gekoppeld zijn aan de ambachtelijke en maakactiviteiten. En tenslotte zal ook wonen toegelaten worden indien de rendabiliteit van het project dit vereist, en op voorwaarden van een goedgekeurd RUP en het voldoen aan de door de gemeente opgelegde criteria.

Harelbeke – aankoop van een leegstaand kantoorgebouw (Markstraat 9-13)

Stad Harelbeke heeft de intentie tot de aankoop van een voormalig bankgebouw in de Marktstraat, de gewestweg die Waregem en Kortrijk met elkaar verbindt. Het gebouw ligt centraal in het afgebakende kernwinkelgebied van de stad. Het kijkt uit op het heraangelegde Marktplein, een plein waar getracht wordt om de kaart van beleving te trekken om zo enerzijds handel en horeca te ondersteunen en anderzijds de inwoners en bezoekers te verenigen. Het gebouw beantwoordt aan de noden van de lokale politiezone Gavers voor extra ruimte en een meer centrale locatie om in te spelen op lokale situaties. Het speelt ook in op de wens van de stad om volop de kaart van de verweving te trekken. Recent werden, met steun van VLAIO, al een aantal leegstaande handelspanden opgekocht in het kernwinkelgebied die een tijdelijke pop-upinvulling kregen met een mix van concepten. Door nu ook diensten van algemeen nut aan te trekken, wordt die verweving compleet. Een evaluatie moet uitmaken of die verweving succesvol is en er overgegaan kan worden tot een definitieve invulling als politiekantoor. Indien niet kan het gebouw aangewend worden voor een projectontwikkeling voor handel, horeca of diensten.

Herzele – transformatie van het Schepenhuis (Markt 1)

Herzele beoogt de transformatie van het voormalige Schepenhuis naar een multifunctionele invulling met horeca, toerisme en vergaderruimte via een concessieovereenkomst. Het historische pand bezit heel wat erfgoedwaarde, maar staat vandaag grotendeels leeg en heeft een grondige renovatie nodig om aan de moderne vereisten te kunnen voldoen.

Kontich – transformatie van een leegstaand horecapand (Sint-Jansplein 5)

De gemeente Kontich beoogt de transformatie van De Ploeg naar een gemengde invulling met horeca en cultuur. Het pand is één van de oudste gebouwen in Kontich en heeft een grote erfgoedwaarde, maar staat al een tijdje leeg en is dermate verwaarloosd doorheen de jaren dat het recent ontoegankelijk werd verklaard. Het is gelegen aan het Sint-Jansplein dat de komende jaren grondig heraangelegd zal worden. Na transformatie zal De Ploeg op het gelijkvloers een horecazaak (restaurant of brasserie) huisvesten. Op de bovenliggende verdiepingen komen tijdelijk de erfgoedobjecten in beheer van de intergemeentelijke Streekvereniging Zuidrand en de werk- en vergaderruimtes van De Antwerpse Vereniging voor Romeinse Archeologie.

Kortrijk – transformatie van een vrijkomende industriële site (Bissegemstraat 85)

Leiedal kocht in 2022 een site van een industriële wasserij. De site van ongeveer 1,35 hectare ligt in het dense stedelijke weefsel rond de stadskern van Kortrijk. Verschillende studies en beleidsplannen sturen de site in de richting van een meer kleinschalige stedelijke economie. De site biedt ruimte voor verschillende vormen van ondernemen die een meerwaarde kunnen halen uit de nabijheid van de binnenstad én de ontsluiting naar de R8, de ring rond Kortrijk. Leiedal streeft ernaar een overdekte bedrijfshal op te trekken met bedrijfsunits, met de focus op een gedeeld gebruik van ruimte en diensten zoals laad- en loskades, overdekte binnenhal, parkings, fietsenstallingen, wateropvang, eetplaats, afvaldepots, enz.

Leuven – aankoop en transformatie van een leegstaand kantoorgebouw (Bondgenotenlaan 103)

De stad wil een voormalig bankkantoor in de Bondgenotenlaan aankopen en transformeren. De Bondgenotenlaan is één van de voornaamste winkelstraten in Leuven maar kampt met relatief veel leegstand. In haar Actieplan leegstand (2021) wees de stad op enerzijds het overaanbod aan grote, verouderde panden in het kernwinkelgebied, en anderzijds de vraag naar vooral kleinere panden. Het project kadert dan ook in de ambitie van de stad om de Bondgenotenlaan te laten heropleven. Het stadsbestuur wil van het pand een ontmoetingsplek maken voor jonge, getalenteerde ondernemers. In een eerste fase komt er een laagdrempelige ‘one stop shop’ voor informatie en advies over ondernemen, regelgeving, administratie, enz. Op termijn moeten ook Leuven MindGate en Liefst Leuven er hun intrek in nemen. Er zijn ook een onthaalfunctie voor internationale delegaties, een ruimte voor evenementen rond ondernemerschap en een pop-up/experimenteerruimte voorzien.

Lier - aankoop en transformatie van twee leegstaande panden (Antwerpsestraat / F. Van Cauwenberghstraat 3-7, 35-37 en 24-26)

Het project betreft de aankoop en transformatie van de Rerum Novarum-site en de voormalige C&A-winkel door het autonoom stadsbedrijf SOLag. Beide panden liggen in het afgebakende kernwinkelgebied van de stad. Rerum Novarum staat al geruime tijd leeg. Een mogelijke piste is de geplande uitbreiding van het plaatselijke museumdepot gedeeltelijk op deze site onder te brengen. De ontsluiting van het depot komt hoe dan ook op Rerum Novarum te liggen. SOLag is bovendien ook al eigenaar van een perceel in de Kolveniersvest 33, waarop de verbinding naar of ontsluiting van de site gerealiseerd kan worden. Voor de handelspanden is het de bedoeling om kleinere, modulaire units te creëren. Handelszaken buiten het kernwinkelgebied zullen aangemoedigd worden om op de site te herlokaliseren. Wat het binnengebied betreft, ambieert het stadsbestuur een facilitaire laag om de bereikbaarheid van zowel winkels als woningen op de site te verbeteren. Het gaat dan met name om de bereikbaarheid en logistiek voor de leveranciers van de handelszaken en andere ondernemingen. De stad zal daarvoor een visienota laten opmaken.

Oudenaarde – aankoop van een leegstaand handelspand (Beverestraat 118)

Stad Oudenaarde koopt een voormalig Lidl-filiaal aan dat zich bevindt in een aanloopstraat naar het kernwinkelgebied, en zodoende opportuniteiten biedt voor de ondersteuning van het handelsapparaat in het centrum. De stad wil van de site een bruggenhoofd maken tussen de kleinschalige detailhandel in het kernwinkelgebied en de grootschalige detailhandel langs de N60. Voor de concrete invulling van deze brugfunctie moet nog een participatietraject met de betrokken inwoners en handelaars worden opgezet. Wel is het duidelijk dat het project heel wat parkeerplaatsen oplevert, die het gebrek aan kortparkeerplaatsen in de Beverestraat kan opvangen. Er zijn ook ontsluitingsmogelijkheden voor trage weggebruikers. Op korte termijn kan het gebouw ingevuld worden met diensten en voorzieningen (zoals een repetitieruimte voor de muziekschool, jeugdkampen, opslagruimte voor het plaatselijke museum, dagbesteding voor andersvaliden of een huisartswachtpost). Op langere termijn behoren kantoren en deelwerkplekken, een ontmoetingscentrum, kinderopvang of een speel-o-theek voor kinderen met een beperking tot de mogelijkheden.

Pelt – sloop van een leegstaand handelspand (Kerkstraat 10)

Het project betreft de sloop van een verloederd pand met een verontreinigde bodem als gevolg van een voormalige wasserij. De gemeente heeft dit en de twee naastliggende panden aangekocht in 2018 met het oog op een afbraak, bodemsanering en kernversterkende transformatie. Voor de twee naastliggende panden (Kerkstraat 12-14) werd eerder al een transformatiesubsidie toegekend. Na sanering zullen de gronden bouwrijp gemaakt en verkocht worden. De gemeente Pelt heeft een goed uitgewerkte visie op haar handelskern. De panden liggen in het afgebakende kernwinkelgebied en van de Kerkstraat, met reeds veel aanwezig horecazaken, wil de gemeente een ‘horecawand’ maken. Er is dan ook een GRUP van kracht dat onder andere een horeca- en diensteninvulling oplegt aan respectievelijk het gelijkvloers en de eerste verdieping van het nieuwbouwproject. Het aansluitende Marktplein wordt op korte termijn volledig heraangelegd waarbij sterk ingezet zal worden op vergroening, ontmoeting en beleving.

Sint-Niklaas – aankoop en transformatie van meerder handelspanden in de Reinaert-galerij (Grote Markt 61)

De Reinaert-galerij, gelegen tussen de Grote Markt en de Stationsstraat, kampt al geruime tijd met leegstand en verloedering. De complexe eigenaarsstructuur maakt een aanpak van de problemen echter niet evident. Het stadsbestuur nam daarom de beslissing om een regierol op te nemen en panden in de galerij op te kopen. In twee vorige projecten werd reeds steun toegekend voor de aankoop en transformatie van verschillende panden, voornamelijk in de rechterarm die aansluit op de Stationsstraat. Naarmate de stad meer panden wist op te kopen kon het ook meer wegen in de VME en haar visie doordrukken. De vorige subsidiedossiers werkten dus als een katalysator om ook bijkomende panden in de linkerarm, die aansluit op de Grote Markt, te verwerven. De drie projecten omvatten samen aankoop- en transformatiesubsidies voor 50 van de 62 panden in de galerij. Het resultaat is dan ook een volledige gebiedsontwikkeling.

De stad koopt bovenop de panden in de galerij ook een ingesloten, karakteristiek koetshuis en een deel van de bijhorende tuin op om het een economische invulling te geven. Er wordt daarbij vooral gekeken naar een microbrouwerij of koffiebranderij. Dankzij de herontwikkeling van de galerij zullen dit koetshuis en een kasteeltje, eveneens gelegen in het binnengebied, zichtbaarder worden gemaakt. De visie van de stad op de Reinaert-galerij heeft zich in de tussentijd ook verder ontwikkeld. De linkerarm krijgt een herbestemming als woongebied met laagbouweengezinswoningen. De commerciële ruimtes in het kopstuk blijven hun handelsfunctie behouden. De rechterarm wordt deels onthard en vergroend en een publieke ruimte. Een deel van de vleugel blijft behouden voor commerciële activiteiten. In haar geheel wordt de galerij een doorsteek tussen de Stationsstraat en de Grote Markt.

Stabroek – aankoop en transformatie van twee vrijkomende horecapanden (Dorpsstraat 38-40) en een leegstaande pastorie (Kerkepad 9)

Het project kadert in de creatie van een ‘Poort van Stabroek’ om het plein rond de Sint-Catharinakerk toegankelijker te maken en er de beleving te verhogen door kwalitatieve horecazaken en kleinschalige evenementen in de voormalige pastorijwoning. De panden van twee verouderde cafés in de Dorpsstraat worden gekocht en vervolgens gesloopt om een doorsteek naar het kerkplein te realiseren. De pastorie met erfgoedwaarde wordt gerenoveerd en krijgt een horeca-invulling via een concessieovereenkomst.

Tielt – aankoop en transformatie van een leegstaand handelspand (Schuiferskapelle-Dorp 4)

De stad beoogt de aankoop en transformatie van een leegstaand handelspand in de dorpskern van deelgemeente Schuiferskapelle, een klein woondorp met nauwelijks voorzieningen en bedrijvigheid. Er is één handelszaak in de dorpskern met een beperkt maar divers aanbod voor de lokale bewoners. De zaak biedt naast een buurtwinkel met automaten ook horeca, een B&B en een mini-spa aan, en fungeert daarom ook als een ontmoetingsplek. De komst van deze handelszaak in 2013 zorgde voor een nieuwe dynamiek in de kern, waardoor bij het stadsbestuur ook de nood ontstond om te investeren in een publiek toegankelijke, polyvalente ruimte in Schuiferskapelle. De polyvalente ruimte moet toelaten om meerdere commerciële en sociale activiteiten te combineren, zoals onder meer 2 dagen per week een toogverkoop van een plaatselijke hoeveslagerij, wijndegustaties van een lokale wijnbouwer en tijdelijke tentoonstellingen.

Wevelgem – aankoop en transformatie van een leegstaand kantoorgebouw (Lode de Boningestraat 22)

De gemeente wil het voormalige ACV-kantoor transformeren naar een sociale kruidenier. Het gemeentebestuur is immers op zoek naar een geschikte locatie voor een gezamenlijk initiatief van gemeente en OCMW om via een sociale kruidenier kwalitatieve producten aan sterk verminderde prijzen aan te kunnen bieden. Ook de maandelijkse voedselbedeling kan er plaatsvinden. Daarnaast biedt het pand voldoende ruimte voor bijkomende, gerelateerde activiteiten zoals onderwijs en activeringsdiensten.

Willebroek – aankoop van een vrijkomend kantoorgebouw (August Van Landeghemplein 2)

Het gemeentebestuur van Willebroek koopt de gebouwen van de Volkshuisvesting aan, die op termijn leeg komen te staan. De gebouwen krijgen dan een nieuwe economische invulling, maar in afwachting daarvan zal de Volkshuisvesting er nog actief blijven. De gemeente zal van die overgangsperiode gebruikmaken om de verschillende pistes voor herinvulling te bekijken. Als bijkomende hefboom om de economische activiteiten in de buurt te sturen is de gemeente ook eigenaar van het naastgelegen schoolgebouw. Ook dit gebouw zal op termijn leeg komen te staan. Het project kadert in de visie voor het Strategisch Masterplan ‘Willebroek Bruist’ waarin de heraanleg van het August Van Landeghemplein, waar de gebouwen van de Volkshuisvesting zich bevinden, voorzien is. Het plein zal een andere inrichting krijgen om de verblijfwaarde te verhogen.

Willebroek – transformatie van een leegstaand handelspand (Schoolweg 8-9)

De gemeente is reeds eigenaar van het leegstaande handelspand waar vroeger de dierenwinkel Simbel gevestigd was. De onderdoorgang tussen de panden kent een problematiek van overlast met een onveiligheidsgevoel als gevolg. Het gemeentebestuur wil het pand slopen om een veilige doorsteek tussen de Schoolweg en de handelskern te realiseren. Het steegje wordt na sloop verbreed en vergroend en zal voorzien worden van speelelementen, kunstobjecten en veiligheidscamera’s. Het project kadert in het Strategisch Masterplan ‘Willebroek Bruist’ waarin de opwaardering van de voetweg tussen de Schoolweg en het Louis de Naeyerplein voorzien is.