Van Leegstand naar verweven werklocaties
Gezien de toenemende ruimteschaarste blijven goed gelegen bedrijventerreinen best behouden voor bedrijven die door hun productieactiviteiten of vrachtverkeer niet in het woonweefsel passen. Tal van andere economische activiteiten kunnen perfect samengaan met wonen, recreatie, gemeenschapsvoorzieningen,… Een dergelijke mix van functies vormt de identiteit van een wijkomgeving en biedt kansen voor innovatieve productieactiviteiten en circulaire economie.
Slimme ingrepen kunnen er voor zorgen dat bedrijfssites in het woonwerkweefsel behouden kunnen blijven in plaats van ze om te vormen tot monofunctionele woongelegenheden.
Verweving I en II
In 2018 werd in samenwerking met het Kenniscentrum Vlaamse Steden en de Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten een eerste traject ‘Verweving’ opgestart. Dit was erop gericht een beleid in de praktijk te brengen inzake de verweving van economische activiteiten in het woonwerkweefsel in het bijzonder wanneer deze ruimte voor ondernemen dreigde verloren te gaan onder druk van hogere rendementen voor de woonfunctie. Vijf centrumsteden (Aalst, Gent, Turnhout, Mechelen en Kortrijk) werden begeleid door een consortium van experten inzake ruimtelijke planning, stakeholdermanagement, vastgoedrekenen, projectmanagement, juridische expertise, kennis van de marktvraag en -onderzoek. Als resultaat werd een eindrapport met instrumentenfiches opgemaakt.
In 2019 is de oproep herhaald naar alle steden en gemeenten. 11 sites zijn gegroepeerd in 4 deelopdrachten met gelijkaardige uitdagingen. Voor de begeleiding zijn 3 verschillende consortia aangesteld. Zij kregen de opdracht de toolbox verder uit te diepen, met volgende elementen:
- financiële haalbaarheid onderzoeken, inzetten van scenariorekenen als instrument om dialoog aan te gaan
- ontwerpend onderzoek als dialooginstrument, draagvlakcreatie
- onderzoek naar de economische roeping, strategische ontwikkelingsvisie en implementatie projectontwikkeling op verschillende ambitieniveaus
- zoeken naar organisatiestructuren om verweving in de toekomst beheerd te houden
De resultaten en bevindingen van beide trajecten zijn voorgesteld op de studiedag van 26 april 2023 en verwerkt in een gezamelijk eindrapport, met uitgebreide instrumentenkoffer.
Verweefcoaches
In 2019 was een eerste oproep naar Verweefcoaches. Deze spilfiguur slaat een brug tussen buurt en bedrijven. Bedrijven worden in hun groeitraject begeleid om het perspectief van beleid en buurt mee te laten spelen bij locatiebeslissingen; bedrijven en lokale besturen krijgen suggesties voor ingrepen om hinder te vermijden of te minimaliseren etc. Verweefcoaches nemen deze begeleiding op zich, zorgen voor interactie tussen bedrijf, buurt en beleid, bemiddelen bij conflicten…
De eerste Verweefcoaches werden aangesteld in Gent, Turnhout, Vilvoorde, Sint-Truiden en intercommunale Leiedal. Tijdens de studiedag van 26 april 2023 gaven enkele Verweefcoaches toelichting bij hun werking.