Samenwerken met jongeren

STEM in onderwijs

STEM is een letterwoord dat staat voor Science, Technology, Engineering en Mathematics. Het is een koepelbegrip met veel dimensies. STEM wordt gebruikt om te verwijzen naar specifieke vakken, leergebieden, studierichtingen en domeinen. Daarnaast legt STEM ook de focus op vaardigheden zoals oplossingsgericht en innovatief denken, creatief onderzoeken en ontwerpen, logisch redeneren, samenwerken in teamverband en ondernemingszin. Verder brengt STEM jongeren in contact met maatschappelijke uitdagingen waarvoor wetenschap, techniek, ingenieurswetenschappen en wiskunde een belangrijke bijdrage kunnen leveren.

De nood is hoog

Bedrijven hebben nood aan STEM-profielen, maar STEM-studierichtingen in het onderwijs kampen met verschillende uitdagingen. 

  • Jongeren komen vaak op basis van een negatief studieadvies in beroepsgericht of technisch onderwijs terecht, het zogenoemde watervaleffect. 
  • Het werkveld schreeuwt om technische en arbeidsprofielen, maar de leerlingenaantallen zijn laag. 
  • Weinig meisjes volgen een STEM-richting.
  • Het lerarentekort is voelbaar, ook bij vakleerkrachten van praktijkvakken. 
  • Het onderwijs kan de snelheid van innovatie in de industrie niet volgen.

Een opwaardering van STEM is nodig. Zo zetten de Vlaamse ministers van Onderwijs en Werk in op de versterking van technisch en beroepsgericht onderwijs via een gezamenlijk actieplan.

De Vlaamse overheid ondersteunt ook verschillende initiatieven, zoals de Talentcentra. VOKA richtte deze centra op om jongeren tussen 10 en 14 jaar meer inzicht te geven in hun talenten. Jongeren ontvangen na tests en praktische proeven in een Talentcenter een talentenrapport. Op die manier krijgen jongeren ondersteuning in het maken van een positieve keuze voor een studierichting, ongeacht wat deze is. Voor het technisch en beroepsgericht onderwijs is dit zeker van belang.

Daarnaast is aansluiting tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt in alle studierichtingen noodzakelijk, maar des te meer in technische en arbeidsmarktgerichte studierichtingen. Om jongeren goed voor te bereiden op de arbeidsmarkt, is het nodig dat bedrijven en onderwijs de handen in elkaar slaan. Lever een positieve bedrage met jouw bedrijf en enthousiasmeer jongeren voor STEM via een samenwerking met het onderwijs.

Het abc van onderwijs

Netten, koepels, onderwijsniveaus, finaliteiten, … het secundair onderwijs heeft een eigen woordenschat (Opleidingsinhouden: verklarende woordenlijst | Vlaanderen.be). Het is handig om je hierover te informeren vooraleer je een samenwerking opzet, want de bedrijfswereld en de onderwijswereld liggen soms ver van elkaar. 

Op zoek naar algemene informatie over onderwijs in Vlaanderen? Volgende links zetten jou op weg:

STEM als ...

Vooraleer je een samenwerking opzet met het onderwijs is het belangrijk om te weten welke vormen STEM in het onderwijs kan aannemen. STEM kan bijvoorbeeld een schoolvak zijn, maar is ook een breder onderwijsdoel.

  • 1

    Scholen kunnen kiezen om een toegewijd STEM-vak in te richten, waarbij leerinhouden en vaardigheden uit verschillende STEM-disciplines geïntegreerd aangebracht worden. Ze kunnen ook inzetten op het integreren van STEM in afzonderlijke vakken. Dit kan sterk verschillen afhankelijk van de studierichting.

  • 2

    Het STEM-domein omvat verschillende studierichtingen. Geclassificeerde STEM-studierichtingen kan je raadplegen op de website van Onderwijskiezer

  • 3

    Het Vlaams onderwijs telt acht studiedomeinen of interessegebieden, waarvan STEM één is. Leerlingen kiezen voor een van deze studiedomeinen bij de start van de tweede graad. Elk studiedomein heeft verschillende studierichtingen, variërend van eerder abstract en theoretisch tot meer praktisch.

  • 4

    STEM is een onderwijsdoel (Verklarende begrippenlijst) en behoort tot een van de zestien wetenschapsdomeinen bepaald in de cesuurdoelen (tweede graad) en specifieke eindtermen (derde graad).

  • 5

    Sommige scholen profileren zich als STEM-school. Zij pakken de verschillende disciplines van STEM geïntegreerd en interdisciplinair aan. Dit geïntegreerd STEM-onderwijs heet STEM-didactiek en omvat vijf kenmerken:

    1. Integratie van STEM-leerinhouden
    2. Probleemgebaseerd leren
    3. Onderzoekend en ontwerpend leren
    4. Coöperatief leren
    5. Evidence informed

    Organisaties zoals STEM voor de basis en iSTEM begeleiden scholen en leerkrachten die willen inzetten op STEM-didactiek om bovenstaande vaardigheden te ondersteunen.

Samenwerken met onderwijs?

Interesse om als bedrijf een samenwerking met basis of  secundair onderwijs op te zetten? 

Ontdek praktische tips, inspiratie en ondersteuning

Hulp nodig?

Met de STEMhub informeert, inspireert en ondersteunt VLAIO bedrijven in initiatieven ter versterking van STEM. Heb jij niet meteen gevonden wat je zocht? Ben je nog op zoek naar een partner? Aarzel niet om ons te contacteren.

Heeft deze informatie je geholpen?
Gelieve aan te geven waarom niet: