Eerste Hulp bij Digitale Transformatie

Wat werkt, hoe pak je zoiets het best aan, wat zijn de valkuilen? Hoe profiteer je optimaal van de voordelen die innovatieve technologieën als artificiële intelligentie, VR/AR/MR, visiesystemen, sensoren en predictive maintenance oplossingen, drones, robots of exoskeletten te bieden hebben? Anke, Thomas, Patrick, Jo en Cédric delen hun inzichten graag met jou.

1. Eerst de waarom (over het paard en de kar) 

Anke Albregts: “Het is essentieel om bij digitale transformatie vanuit een helder doel te vertrekken. Digitale technologie gebruik je immers als een middel om dat doel te bereiken. Technologie om de technologie in te zetten, leidt in mijn ervaring enkel tot frustratie en mislukte projecten. ‘We gaan iets met data doen’ is dus onvoldoende om een succesvol transformatieproject op te starten. Mijn vragen zijn dan automatisch: wat ga je precies doen? Welke pijn van je onderneming of klanten ga je wegnemen? Over welke data beschik je? En dragen die data bij tot dat doel? Pas als je daar antwoorden op vindt, kan je een project opstarten.”

Anke Albregts: “De focus moet dus op je bedrijfsdoelen liggen. Je eventuele digitale transformatie moet waarde creëren voor je organisatie: via automatisering tot hogere efficiëntie komen, bijvoorbeeld, of door slim gebruik van data een betere klantenservice bieden. Door te vertrekken vanuit zulke duidelijke doelen, gaat de aandacht naar wat echt belangrijk is voor je bedrijf. Zo kan het zelfs gebeuren dat je oplossingen vindt die géén inzet van nieuwe technologieën behoeven, maar met een eenvoudige reorganisatie ook lukken.”

“En nog een laatste belangrijk argument om eerst met de why van je veranderingstraject te beginnen: je verhoogt er de adoptie en betrokkenheid van je medewerkers mee. Sowieso brengt elke verandering wrijving en wrevel met zich mee. Maar een goed begrip van hoe de digitale transformatie bijdraagt aan de bredere bedrijfsdoelen, draagt zondermeer bij aan een soepelere implementatie van digitale initiatieven. In het boek 'Van ambitie naar adoptie' (zie ook hierboven) vertellen de auteurs dat ‘goede change makers vooral ook goede storytellers’ moeten zijn. Daar ben ik het mee eens. Mijn gouden tip voor kmo’s die overwegen om of nadenken over de integratie van digitale technologie in hun bedrijf: doen! Maar eerst nadenken en starten met een reëel probleem - dan komt het digitale project er quasi vanzelf.”

2. Start en zet kleine stapjes

Thomas Vervaet heeft een eerder geruststellende boodschap: “Digitalisering is al lang geen rocket science meer. Er zijn al heel wat oplossingen ter beschikking off-the-shelve of lichtjes aangepast voor jouw onderneming. Je mag je dus vooral niet laten afschrikken, maar het gewoon doen! Als kmo’s aarzelen om met digitale projecten te starten, dan komt dat vaak doordat ze het van bij het begin te groot maken. Mijn gouden tip is dan ook om je project in kleine, haalbare babystapjes op te splitsen. 

Die aanpak biedt behoorlijk wat voordelen:

• Je minimaliseert de risico's: met incrementele veranderingen kan je snel evalueren of het de goede kant uitgaat. Je kan de impact ervan zowel binnen als buiten je onderneming beter beheersen en je identificeert eventuele problemen veel sneller.
• Je controleert het leer- en aanpassingsvermogen van je organisatie omdat je een cultuur van continu leren en verbeteren omarmt.
• Je motiveert je organisatie: dat is de adoptie waar Anke het hierboven al over had. Door (kleine) successen te boeken en te vieren, behoud je momentum voor je project.

Je hoeft dus helemaal geen softwarebedrijf of developer te zijn om met digitalisering aan de slag te gaan. Als je maar voldoende tijd in je bierkaartjesfase steekt en je project in kleine, haalbare stappen opdeelt, dan valt de technologische ontwikkeling heus wel mee. Zeker als die de doelen die je voor ogen had (tevreden klanten door een betere service of een efficiëntere productie) dichterbij brengt. Laat je niet bang maken: artificiële intelligentie is ten langen leste ook maar gewoon een hip woord voor statistiek en patroondetectie.”

3. Diversiteit troef

Jo Bultreys merkt op dat het begrip digitale transformatie niet altijd even helder is voor iedereen: “Sommigen denken uitsluitend aan artificiële intelligentie en wat dat zou kunnen betekenen voor hun onderneming, anderen geloven dan weer dat – bij wijze van spreken – het overschakelen van post-it notes naar Worddocumenten ook onder digitale transformatie valt. Zoals wel vaker is de waarheid genuanceerder.” 

“Neen, je Excel spreadsheets ombouwen naar een CRM-platform, hoe belangrijk ook voor jouw onderneming, is geen ambitieus transformatieproject. Het grijpt immers niet noodzakelijk wezenlijk in op jouw bedrijfsprocessen en -organisatie. Voor je klanten bv. verandert er niet meteen iets wezenlijks. Tegelijkertijd is digitale transformatie veel ruimer dan AI alleen. Denk dan aan het inzetten van AR/VR zoals visbedrijf Mowi, het slim inzetten van drones, de rookdetectie en brandpreventie van Araani, de slimme bouwkranen van De Ceuster of het gebruik van exoskeletten in de bouw, om maar enkele voorbeelden te geven. Digitale transformatie gaat ook veel breder dan de IT-sector. Ondernemers willen dat wel eens vergeten. Kijk maar naar de bouw- of de gezondheidssector.”

“Mijn advies: kijk rond, verzamel informatie binnen en buiten je sector, en laat je inspireren op events.”

4. Je staat er niet alleen voor

Je hebt je probleem stevig doorgrond, je weet al of twijfelt nog in welke richting je kleine stappen vooruit wil zetten, maar wat nu? Waar begin je? Hoe pak je het aan? Cédric Smet heeft goed nieuws: “Je staat er als ondernemer lang niet alleen voor. Er zijn behoorlijk wat partners in ons netwerk, die jou ondersteunen, begeleiden en adviseren. Ik denk dan bv. aan Start AI van Agoria en Sirris of aan het Voka Digichange programma die zich er beide op richten jou goed te oriënteren, de juiste vragen te stellen. Er zijn ook de EDIHs ofte European Digital Innovation Hubs. Dat zijn one-stop shops die bedrijven en publieke organisaties ondersteunen bij digitale uitdagingen. En ook de 13 Vlaamse Hogescholen kunnen je helpen bij jouw digitaliseringsvraag. Ze hebben zich onder de noemer Blikopener verenigd en je kan hen om advies en ondersteuning vragen.”

“Misschien komt jouw digitaliseringsproject in aanmerking voor een kmo-groeisubsidie van VLAIO? Altijd nuttig om dat even af te toetsen bij mij of één van mijn collega-bedrijfsadviseurs. Wij zijn er als klankbord voor jouw plannen en leggen op basis van jouw concrete noden contacten met de juiste partners binnen ons netwerk. We begeleiden jou waar nodig bij het indienen van je subsidiedossier of wijzen jou op andere mogelijke financieringsbronnen. Altijd nuttig om een verkennend gesprek in te plannen als je innovatieve technologie wil implementeren die jouw bedrijfsvoering ingrijpend verandert.”