Vlaams Beleidsplan Artificiële Intelligentie 

Met het Vlaams Beleidsplan Artificiële Intelligentie (VR 2019 2203 DOC.0318/1QUATER), op 22 maart 2019 goedgekeurd door de Vlaamse regering, wil Vlaanderen 32 miljoen euro per jaar investeren in Artificiële Intelligentie (AI). Het beleidsplan bestaat uit drie luiken die elkaar aanvullen en versterken: (i) een onderzoeksluik, gericht op versterking van top AI-strategisch basisonderzoek in Vlaanderen, (ii) een implementatieluik, gericht op implementatie in het Vlaamse bedrijfsleven, en (iii) een luik flankerend beleid, gericht op bewustmaking, opleiding en ethische omkadering.

Het onderzoeksluik wordt concreet ingevuld met het onderzoeksprogramma Artificiële Intelligentie Vlaanderen (VR 2019 2806 DOC.0952/1BIS), op 28 juni 2019 goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Het onderzoeksprogramma focust op vier grote uitdagingen: (i) data science -- hybrid, automated, trusted, and actionable / help to make complex decisions, (ii) real-time & energie-efficiënte AI / extract and process information at the edge, (iii) multi-actor collaboratieve AI / interact autonomously with other decision-making entities en (iv) human-like AI / communicate and collaborate seamlessly with humans. Het onderzoeksprogramma focust op de toepassingsgebieden gezondheid, industrie 4.0 en overheid & burgers.

Het implementatieluik voorziet onder meer een inzet van het ICON instrument door VLAIO om onderzoeksresultaten op vlak van artificiële intelligentie te vertalen naar het Vlaamse bedrijfsleven.

Interdisciplinair Coöperatief Onderzoek

Via ICON (Interdisciplinair Coöperatief Onderzoek) kunnen multidisciplinaire onderzoeksteams van wetenschappers, industriepartners en/of social-profitorganisaties samen onderzoek doen naar innovatieve oplossingen die daarna hun weg vinden in het marktaanbod van de deelnemende partners en daarbuiten. Door krachtenbundeling in gerichte projecten met een ad hoc consortium van bedrijven en een belangrijke onderzoeksinbreng vanuit onderzoeksorganisaties, is een belangrijke meerwaarde te halen. Door de directe betrokkenheid van de bedrijven kunnen deze mee richting geven aan het onderzoek binnen de betrokken onderzoekscentra. Zowel de bedrijven als de onderzoeksorganisaties dragen bij aan een gemeenschappelijk doel elk vanuit hun invalshoek. 

• Een ICON-project omvat de combinatie van een ‘bedrijfsdeel’ en een ‘onderzoeksdeel’, respectievelijk gesteund als steun aan bedrijfsprojecten (staatssteun) en overheidsfinanciering voor niet economische activiteiten aan organisaties voor onderzoek en kennisverspreiding (kaderregeling). Binnen het bedrijfsdeel wordt een onderzoeksproject verwacht. Het onderzoeksdeel betreft vernieuwend (strategisch basis)onderzoek dat in geval van wetenschappelijk succes vooruitzicht biedt voor latere economische toepassingen.
• De ICON-formule is gebaseerd op het concept van daadwerkelijke samenwerking. Hierbij werken onafhankelijke partijen samen om kennis of technologie uit te wisselen of om een gemeenschappelijke doelstelling op basis van een taakverdeling te bereiken. De partijen bepalen samen de omvang van het samenwerkingsproject, dragen bij aan de tenuitvoerlegging ervan en delen het risico en de resultaten ervan. Contractonderzoek en het verrichten van onderzoeksdiensten worden niet als vormen van samenwerking beschouwd.
• Er moet een duidelijke rationale zijn waarom de samenwerking nodig is. Zuiver bilaterale projecten kunnen nooit aanvaard worden. Daadwerkelijke samenwerking tussen bedrijven onderling en de onderzoeksorganisatie(s) is vereist. Dit vertaalt zich naar de uitwerking van een geïntegreerd projectvoorstel waar de synergie tussen de verschillende projectdelen en de meerwaarde van het samenwerkingsverband duidelijk uit moet blijken. Een daadwerkelijke evenwaardige samenwerking is essentieel en is ook belangrijk in het kader van IP. 
• Een belangrijk element is de onafhankelijkheid van het onderzoeksdeel. Voor onderzoeksorganisaties kadert dit onderzoek in een eigen onderzoeksagenda en is dit in lijn met de opdracht van onderzoeksorganisatie overeenkomstig haar statuten. Het onderzoek is niet ingegeven door specifieke noden van bedrijven en bedrijven hebben er geen sturende bevoegdheid over. Projecten waarbij de activiteiten van de onderzoeksorganisaties integraal ten dienste staan van het bedrijfsdeel horen niet thuis in ICON.
• Een ICON-formule is van toepassing als er een duidelijke component is in het onderzoeksdeel van de onderzoeksorganisaties die zich onderscheidt van de bedrijfshorizon, door een uitgesproken hoog risico, vernieuwende kennisopbouw, een valorisatierationale die ruimer is dan de horizon van de betrokken bedrijven, met IP die logischerwijs bij de onderzoeksorganisaties thuishoort. Het bedrijfsdeel in ICON staat in nauwe synergie hiermee en heeft een duidelijke meerwaarde om het onderzoeksdeel te oriënteren richting industriële toepasbaarheden. 

Thematische ICON projecten Artificiële Intelligentie 

De AI-ICON 2021 oproep kadert in het Vlaams Beleidsplan Artificiële Intelligentie en richt zich op thematische ICON-projecten met als thema Artificiële Intelligentie.

De beoogde projecten slaan de brug tussen onderzoeksresultaten op vlak van Artificiële Intelligentie en toepassingen hiervan in het Vlaamse bedrijfsleven.

De beoogde projecten zijn ofwel gerelateerd aan de grote uitdagingen geïdentificeerd in het onderzoeksprogramma Artificiële Intelligentie Vlaanderen, meer specifiek:

• data science -- hybrid, automated, trusted, and actionable / help to make complex decisions;
• real-time & energie-efficiënte AI / extract and process information at the edge;
• multi-actor collaboratieve AI / interact autonomously with other decision-making entities; en/of
• human-like AI/ communicate and collaborate seamlessly with humans;

ofwel gerelateerd aan andere aspecten van Artificiële Intelligentie, waarbij de definitie van AI volgens de High-Level Expert Group on Artificial Intelligence richtinggevend is voor wat gezien wordt als AI.

De toepassingsgebieden van de beoogde projecten zijn niet beperkt tot die van het onderzoeksprogramma (gezondheid, industrie 4.0, overheid & burgers), ook andere toepassingsgebieden komen in aanmerking (waaronder maar niet beperkt tot circulaire economie, energie en mobiliteit).

De beoogde projecten bevatten tenminste een dominant aandeel aan activiteiten gerelateerd aan Artificiële Intelligentie in de brede zin (i.e., gaande van activiteiten gerelateerd aan strategisch basisonderzoek zoals kennisverwerving tot activiteiten gerelateerd aan bedrijfsmatig onderzoek en ontwikkeling zoals demonstratoren) en dat aandeel is van essentieel belang voor het realiseren van de impact van het project (i.e., gaande van academische valorisatie van onderzoeksresultaten tot economische valorisatie van bedrijfsmatige toepassingen).

Er wordt prioriteit gegeven aan projecten met een grote meerwaarde voor Vlaanderen, aan projecten die sterk aansluiten bij het onderzoeksprogramma AI Vlaanderen, en aan projecten die sterk gerelateerd zijn aan AI. Daarbij wordt gestreefd naar een evenwichtige spreiding over toepassingsgebieden en aanvragers (ook over verschillende AI-ICON oproepen heen).