Vlaams Beleidsplan Cybersecurity

Met het Vlaams Beleidsplan Cybersecurity (VR 2019 2203 DOC.0317/1QUATER), op 22 maart 2019 goedgekeurd door de Vlaamse regering, wil Vlaanderen 20 miljoen euro per jaar investeren in cybersecurity (CS). Het beleidsplan bestaat uit drie luiken die elkaar aanvullen en versterken: (i) een onderzoeksluik, gericht op het versterken van top strategisch basisonderzoek CS in Vlaanderen, (ii) een implementatieluik, gericht op implementatie in het Vlaamse bedrijfsleven, en (iii) een luik flankerend beleid, gericht op bewustmaking, opleiding en ethische omkadering.

De hoofdlijnen van het onderzoeksluik zijn opgenomen in het Vlaams Beleidsplan Cybersecurity. Het onderzoeksprogramma focust op vier grote uitdagingen: 

• Software- en applicatiebeveiliging
• Kritische beveiligingsdiensten voor diverse platformen
• Systeem- en infrastructuurbeveiliging
• Technologische bouwblokken: veilige hardware, cryptografie en veilige communicatie

Het implementatieluik voorziet onder meer een inzet van het ICON instrument door VLAIO om onderzoeksresultaten op vlak van cybersecurity te vertalen naar het Vlaamse bedrijfsleven.

Interdisciplinair Coöperatief Onderzoek

Via ICON (Interdisciplinair Coöperatief Onderzoek) kunnen multidisciplinaire onderzoeksteams van wetenschappers, industriepartners en/of social-profitorganisaties samen onderzoek doen naar innovatieve oplossingen te ontwikkelen die daarna hun weg vinden in het marktaanbod van de deelnemende partners en daarbuiten. Door krachtenbundeling in gerichte projecten met een ad hoc consortium van bedrijven en een belangrijke onderzoeksinbreng vanuit onderzoeksorganisaties, is een belangrijke meerwaarde te halen. Door de directe betrokkenheid van de bedrijven kunnen deze mee richting geven aan het onderzoek binnen de betrokken onderzoekscentra. Zowel de bedrijven als de onderzoeksorganisaties dragen bij aan een gemeenschappelijk doel elk vanuit hun invalshoek. 

• Een ICON-project omvat de combinatie van een ‘bedrijfsdeel’ en een ‘onderzoeksdeel’, respectievelijk gesteund als steun aan bedrijfsprojecten (staatssteun) en overheidsfinanciering voor niet economische activiteiten aan organisaties voor onderzoek en kennisverspreiding (kaderregeling). Binnen het bedrijfsdeel wordt een onderzoeksproject verwacht. Het onderzoeksdeel betreft vernieuwend (strategisch basis)onderzoek dat in geval van wetenschappelijk succes vooruitzicht biedt voor latere economische toepassingen.
• De ICON-formule is gebaseerd op het concept van daadwerkelijke samenwerking. Hierbij werken onafhankelijke partijen samen om kennis of technologie uit te wisselen of om een gemeenschappelijke doelstelling op basis van een taakverdeling te bereiken. De partijen bepalen samen de omvang van het samenwerkingsproject, dragen bij aan de tenuitvoerlegging ervan en delen het risico en de resultaten ervan. Contractonderzoek en het verrichten van onderzoeksdiensten worden niet als vormen van samenwerking beschouwd. 
• Er moet een duidelijke rationale zijn waarom de samenwerking nodig is. Zuiver bilaterale projecten kunnen nooit aanvaard worden. Daadwerkelijke samenwerking tussen bedrijven onderling en de onderzoeksorganisatie(s) is vereist. Dit vertaalt zich naar de uitwerking van een geïntegreerd projectvoorstel waar de synergie tussen de verschillende projectdelen en de meerwaarde van het samenwerkingsverband duidelijk uit moet blijken. Een daadwerkelijke evenwaardige samenwerking is essentieel en is ook belangrijk in het kader van IP. 
• Een belangrijk element is de onafhankelijkheid van het onderzoeksdeel. Voor onderzoeksorganisaties kadert dit onderzoek in een eigen onderzoeksagenda en is dit in lijn met de opdracht van onderzoeksorganisatie overeenkomstig haar statuten. Het onderzoek is niet ingegeven door specifieke noden van bedrijven en bedrijven hebben er geen sturende bevoegdheid over. Projecten waarbij de activiteiten van de onderzoeksorganisaties integraal ten dienste staan van het bedrijfsdeel horen niet thuis in ICON.
• Een ICON-formule is van toepassing als er een duidelijke component is in het onderzoeksdeel van de onderzoeksorganisaties die zich onderscheidt van de bedrijfshorizon, door een uitgesproken hoog risico, vernieuwende kennisopbouw, een valorisatierationale die ruimer is dan de horizon van de betrokken bedrijven, met IP die logischerwijs bij de onderzoeksorganisaties thuishoort. Het bedrijfsdeel in ICON staat in nauwe synergie hiermee en heeft een duidelijke meerwaarde om het onderzoeksdeel te oriënteren richting industriële toepasbaarheden.

Thematische ICON projecten cybersecurity 

De CS-ICON 2021 oproep kadert in het Vlaams Beleidsplan Cybersecurity en richt zich op thematische ICON-projecten met als thema cybersecurity.

De beoogde projecten slaan de brug tussen onderzoeksresultaten op vlak van cybersecurity en toepassingen hiervan in het Vlaamse bedrijfsleven.

De beoogde projecten zijn: 

• ofwel gerelateerd aan de lange termijntrajecten geïdentificeerd in het onderzoeksprogramma Cybersecurity Vlaanderen, meer specifiek:
  • veilige software en veilige applicaties;
  • beveiligingsdiensten (in de zin van kritische beveiligingscomponenten die men bijna altijd moet integreren in   applicaties en platformen);
  • systeem en infrastructuurbeveiliging; en 
  • basisbouwblokken waaronder veilige hardware, communicatie en cryptografische algoritmen en protocollen;
• ofwel gerelateerd aan andere aspecten van cybersecurity.

De beoogde projecten bevatten tenminste een dominant aandeel aan activiteiten gerelateerd aan cybersecurity in de brede zin (i.e., gaande van activiteiten gerelateerd aan strategisch basisonderzoek zoals kennisverwerving tot activiteiten gerelateerd aan bedrijfsmatig onderzoek en ontwikkeling zoals demonstratoren) en dat aandeel is van essentieel belang voor het realiseren van de impact van het project.

Er wordt prioriteit gegeven aan projecten met een grote meerwaarde voor Vlaanderen, aan projecten die sterk aansluiten bij het onderzoeksluik van het Vlaams Beleidsplan cybersecurity, en aan projecten die sterk gerelateerd zijn aan CS. Daarbij wordt gestreefd naar een evenwichtige spreiding over toepassingsgebieden en aanvragers (ook over verschillende CS-ICON oproepen heen).