Evaluatie parkeerproject Alphen aan den Rijn
Tijdens het proefproject konden bezoekers het eerste anderhalf uur gratis hun auto parkeren in verschillende parkeergarages. Het initiatief werd destijds met gemengde reacties ontvangen, maar anderhalf jaar later lijkt het gevoel overwegend positief. De proef heeft echter ook enkele uitdagingen met zich meegebracht, zowel voor de gemeente als voor de ondernemers.
Concurrentiële aanleiding
Het parkeerproject werd ingevoerd met als doel het centrum van Alphen aan den Rijn aantrekkelijker te maken voor bezoekers, vooral dan ten aanzien van omliggende steden zoals Gouda en Woerden. Daar bestonden al gratis parkeermogelijkheden. De gemeente en lokale ondernemers hoopten hiermee de druk op de binnenstad weg te nemen en zo de lokale economie te stimuleren. Vooral tijdens de drukke decembermaand, in aanloop naar Sinterklaas en Kerst, werd verwacht dat de maatregel zou bijdragen aan meer bezoekersaantallen en hogere omzetcijfers voor de winkels.
Moeilijke introductie
Het proefproject werd geïntroduceerd met een aantal flankerende maatregelen. Zo werden bijvoorbeeld de algemene parkeertijden verlengd tot 21.00 uur. Dit zorgde voor veel onrust, zowel bij ondernemers als bij inwoners. Uiteindelijk werd dit teruggedraaid naar 18.00 uur onder druk van protesten van bewoners en een petitie die door 1.500 mensen werd ondertekend.
Handelaars betalen mee
Een belangrijk onderdeel van het parkeerproject is de financiële bijdrage van de handelaars in de binnenstad. Zij betalen mee aan de kosten van het gratis parkeren, wat gezien wordt als een investering in de aantrekkelijkheid van het centrum. De centrummanager liet zich alvast ontvallen dat het project zijn vruchten afwerpt. Die uitspraak baseert hij op een hogere bezetting van de parkeergarages en een stijging van de omzet in de retailsector.
Overwegend positieve reacties
Ondernemers zoals Ramon Hagen, eigenaar van een kledingzaak, merken een duidelijke toename in bezoekersaantallen. "Gratis parkeren zorgt ervoor dat mensen vaker naar de binnenstad komen, wat voor ons natuurlijk gunstig is", aldus Hagen. Klanten waarderen het feit dat ze het eerste anderhalf uur gratis kunnen parkeren, waardoor ze langer in de stad blijven zonder zich zorgen te maken over de parkeerkosten. De bewoners van Alphen aan den Rijn zelf zijn over het algemeen tevreden. Herman en Marjan Nieuwenhuis, beiden inwoners van de stad, vinden het prettig dat ze zich geen zorgen hoeven te maken over de parkeerkosten als ze even snel boodschappen doen of door de stad wandelen. "We bezoeken niet per se meer winkels, maar het geeft wel rust dat we niet steeds op de klok hoeven te kijken", aldus Marjan Nieuwenhuis. Ook bezoekers van buiten Alphen vinden het een geslaagd project. Ze vinden het fijn dat er geen druk uitgaat van de parkeerkosten voor eenvoudige bezoeken als het gaan drinken van een kopje koffie.
Tussentijdse evaluatie
Het proefproject loopt tot eind 2025. Hoewel de eerste reacties van ondernemers, inwoners en bezoekers positief zijn, is het wachten op de definitieve cijfers. Onder meer concrete bezettingscijfers van de parkeergarages, de impact op de omzet van ondernemers en de financiële gevolgen voor gemeente en meebetalende handelaars worden dan finaal onderzocht. Deze cijfers zullen cruciaal zijn voor het besluit of het gratis parkeren na 2025 een permanent karakter krijgt. Vooral het kostenplaatje voor de gemeente wringt.
De impact op de gemeentelijke financiën
Een van de grootste uitdagingen van het parkeerproject is de impact op de gemeentelijke begroting. Het gratis parkeren kost de gemeente Alphen aan den Rijn jaarlijks ongeveer één miljoen euro aan inkomsten. Alphen kampt bovendien met een verwacht begrotingstekort van 20 miljoen euro in 2026. Het gratis parkeren staat daarom onder druk. Een mogelijke piste is om vanaf 1 januari 2025 de parkeertarieven te verhogen van 2,5 euro naar 3 euro. Het gratis parkeren voor het eerste anderhalf uur zou vanaf 2026 omgevormd worden naar betalend parkeren, maar dan tegen een gereduceerd tarief van 1 euro.
Ondernemers geen voorstander van alternatief
De aankondiging van deze wijziging heeft geleid tot kritiek van ondernemers. Elles in 't Veld, voorzitter van de lokale handelaarsvereniging, stelt dat het inkorten van de gratis parkeerperiode niet goed is voor de economie in het centrum. "Wij zien nu dat het gratis parkeren echt werkt. De bezettingsgraad van de parkeergarages is veel hoger dan voorheen, en het heeft zeker bijgedragen aan de levendigheid van het centrum", zegt in 't Veld. Ze waarschuwt dat het besluit om de gratis parkeertijd bij te stellen opnieuw kan leiden tot een daling van het aantal bezoekers, wat negatieve gevolgen kan hebben voor de lokale economie.
