Turnhout heeft duidelijke regels voor pop-uphorecazaken

Tijdelijke concurrentie

Met 25.495 horecazaken in 2023 speelt de sector een belangrijke rol in de Vlaamse economie. Vooral tijdens de zomermaanden en de eindejaarsperiode krijgen ze heel wat tijdelijke concurrentie te verwerken van pop-upinitiatieven. Veel gemeenten worstelen met regels voor die pop-ups, want de bestaande horeca aanziet hen vaak als oneerlijke concurrenten. 

Gelijke wapens

De ongecontroleerde wildgroei aan pop-ups van de afgelopen jaren zette sectororganisatie Horeca Vlaanderen ertoe aan om een manifest te schrijven met richtlijnen voor tijdelijke horeca. Het zogenaamde Manifest Horeca Pop-up moet steden en gemeenten inspireren om een lokale regelgeving uit te werken. Volgens afgevaardigd bestuurder Matthias De Caluwe zijn horecaondernemers voorstander van gezonde concurrentie, zolang die eerlijk gebeurt. “We willen dat de concurrentie met gelijke wapens kan plaatsvinden”, aldus De Caluwe.

Op zoek naar evenwicht in Turnhout

In Turnhout hebben ze het probleem aangepakt. De stad tekent in een richtlijn een duidelijk kader uit om een evenwicht te vinden tussen tijdelijke en permanente horeca. Het reglement kwam tot stand in samenwerking met HoT vzw, de vereniging van horecaondernemers in Turnhout, en werd goedgekeurd door de gemeenteraad in oktober 2023.

Levendige stad

Volgens schepen van Centrummanagement Stijn Adriaensens zijn de regels geïnspireerd door het Manifest Horeca Pop-up. “Het uitgangspunt is dat Turnhout streeft naar het ondersteunen en stimuleren van ondernemers die kwaliteitsvolle pop-uphorecazaken willen starten. Tijdelijke zaken dragen bij tot de levendigheid van de stad en versterken het sociale weefsel. Ons beleid biedt daarom alle kansen aan pop-uphorecazaken op voorwaarde dat ze voldoen aan dezelfde kwaliteits- en veiligheidsvereisten als de permanente horeca.”

Heldere communicatie

Een kernpunt van het reglement is heldere communicatie en structureel overleg. De stad organiseert tweemaal per jaar een horecaoverleg, waarbij zowel permanente als tijdelijke horecazaken gelijk worden behandeld. Dit bevordert een eerlijke concurrentie, zoals benadrukt door Horeca Vlaanderen.

Twee pop-upperiodes

Een andere opvallende maatregel is de instelling van twee vaste pop-upperiodes: zomerbars van 15 mei tot 15 september en winterbars van 15 november tot 15 februari. Buiten deze periodes zijn pop-uphorecazaken niet toegestaan. Daarnaast is er een maximale uitbatingsperiode van 120 dagen vastgesteld, inclusief opbouw en afbraak.

Aanvraagprocedure

De stad Turnhout benadrukt ook de noodzaak van stedenbouwkundige verenigbaarheid. Dit houdt in dat elke pop-uphorecazaak in harmonie moet zijn met zijn omgeving en na afloop de locatie in originele staat moet herstellen. De aanvraagprocedure voor de vestiging van een pop-uphorecazaak is ondernemersvriendelijk gemaakt via het e-loket van de dienst Ondernemen & Werk.

Vast sluitingsuur

Bovendien moeten pop-uphorecazaken voldoen aan algemene wetgeving en specifieke sectorale regelgeving, waaronder veiligheids- en kwaliteitsvereisten. Een vast sluitingsuur is ingesteld voor muziek en exploitatie, met richtlijnen voor zowel binnen- als buitenruimtes. "Het is dus belangrijk dat bezoekers de pop-upbar verlaten zodra het vastgestelde sluitingsuur is bereikt", benadrukt schepen Stijn Adriaensens.

Innovatief

Het beleid van Turnhout gaat zelfs verder dan de aanbevelingen van Horeca Vlaanderen. Het initiatief is positief ontvangen door lokale horeca-uitbaters, zoals Leen Verwaest van café Chaos en Erik Van Geirt van Stadscafé, die de nieuwe richtlijnen toejuichen. Turnhout is de eerste stad die het manifest van Horeca Vlaanderen in de praktijk brengt.