Over ons

Fraudebestrijdingsbeleid VLAIO

VLAIO streeft ernaar hoge juridische, ethische en morele normen te hanteren en zich te houden aan de beginselen van integriteit, objectiviteit en eerlijkheid, en wenst te worden gezien als een organisatie die fraude en corruptie verwerpt in de wijze waarop het zijn bedrijfsactiviteiten uitvoert. Alle personeelsleden worden geacht dit streven te delen. Het doel van dit beleid is een cultuur te bevorderen die frauduleuze handelingen ontmoedigt, de preventie en opsporing van fraude te bevorderen, alsook de ontwikkeling van procedures te vergemakkelijken die zullen helpen bij het onderzoek van fraude en gerelateerde overtredingen en zullen waarborgen dat dergelijke gevallen snel en passend worden aangepakt. 

Fraude

Het begrip fraude wordt gewoonlijk gebruikt om een breed scala van ambtsmisdrijven te beschrijven, waaronder diefstal, corruptie, verduistering, omkoping, vervalsing, verkeerde voorstelling van zaken, collusie, het witwassen van geld en het verzwijgen van materiële feiten. Vaak wordt daarbij gebruikgemaakt van bedrog voor eigen gewin of gewin van een verwant persoon of een derde partij, of om een ander verlies toe te brengen – intentie is het belangrijkste element dat fraude onderscheidt van een onregelmatigheid. Fraude heeft niet alleen potentiële financiële gevolgen, maar kan ook schade toebrengen aan de reputatie van een organisatie die verantwoordelijk is voor het effectieve en efficiënte beheer van middelen. Dit is met name van belang voor een publieke organisatie die verantwoordelijk is voor het beheer van publieke middelen. Corruptie is het misbruik van macht ten eigen voordele. Er is sprake van een belangenconflict indien de onpartijdige en objectieve uitoefening van de officiële functies van een persoon in het gedrang komt als gevolg van familiebanden, vriendschap, politieke gezindheid of nationaliteit, economische belangen of enige andere belangengemeenschap met bv. een aanvrager of ontvanger van steun.  

Verantwoordelijkheden 

De leidend ambtenaar van VLAIO  is verantwoordelijk voor de uitwerking van het anti-fraude beleid en het controlesysteem en houdt toezicht op het correct functioneren van het controlesysteem. Op basis van eigen vaststellingen of vaststellingen van anderen kan de leidend ambtenaar een aanpassing aan de controlesystemen en de anti-fraudemaatregelen doorvoeren. 

Bij het uitbouwen van het risicobeheerssysteem wordt de leidend ambtenaar ondersteund door een team proces en risico dat ingebed is in de dienst HR, Personeel en organisatie. Deze dienst is belast met klachtencoördinatie, organisatiebeheersing, procesarchitectuur en risicobeheersing.

De instrumentverantwoordelijken, inhoudelijke en financiële dossierbeheerders zijn verantwoordelijk voor het dagelijks beheer van frauderisico's, zoals: 

  • er voor zorgen dat er een adequaat systeem van controle bestaat binnen hun verantwoordelijkheidsgebied;
  • het kritisch beoordelen van dossiers, met actieve aandacht voor mogelijke frauderisico’s;
  • het voorkomen en opsporen van fraude;
  • de nodige voorzichtigheid in acht nemen en het uitvoeren van preventieve acties in geval van een vermoeden van fraude;
  • het nemen van corrigerende maatregelen, met inbegrip van administratieve sancties.

Sluitstuk van het anti-fraudebeleid is de dienst inspectie die op basis van een risicoanalyse van maatregelen en projecten gericht ex-post controles uitvoert. De dienst inspectie kan tot 5 jaar na het beëindigen van de projecten controles uitvoeren en opereert onafhankelijk van de diensten die de projecten in eerste lijn opvolgen en die verantwoordelijk zijn voor selectie, beheer en verificatie. 

Rapporteren van fraude

Als personeelslid van de Vlaamse overheid is er, overeenkomstig federale wetgeving (artikel 29 van het wetboek van strafvordering), het Vlaams personeelsstatuut en de deontologische code, spreekplicht als er bij de uitoefening van de functie feiten worden vastgesteld die niet door de beugel kunnen. Als personeelslid is men volgens dit artikel 29 verplicht misdaden en wanbedrijven aan de bevoegde procureur des Konings te melden. 
Alle meldingen worden strikt vertrouwelijk behandeld. Personeelsleden met meldingen over personeelsonregelmatigheden of vermoedelijke fraude worden beschermd tegen represailles. Lees hier een beschrijving van de klokkenluidersregeling.

Personen die betrokken zijn bij de uitvoering van de projecten kunnen een vermoeden van fraude ook rechtstreeks melden aan de Vlaamse ombudsdienst     

Anti-fraudemaatregelen 

VLAIO heeft maatregelen inzake fraudebestrijding ingevoerd op basis van een gedegen evaluatie van het frauderisico. Afhankelijk van het steuninstrument wordt hiervoor gebruik gemaakt van van de krachtige IT-tools die risicovolle activiteiten op te sporen. Daarnaast zorgt VLAIO voor aangepaste training van het personeel zodat het zich bewust is van de risico's op fraude. 

Conclusie 

Fraude kan zich op veel manieren manifesteren. VLAIO voert een beleid van nul tolerantie voor fraude en corruptie en heeft een robuust controlesysteem dat is bedoeld om gevallen van fraude te voorkomen en zo mogelijk op te sporen en om hun gevolgen tegen te gaan, indien zulke gevallen zich voordoen.  

 

Specifieke maatregelen voor projecten gefinancierd met Europese middelen

Financiering via RRF

  • Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF)
    • Aanmelding van vermoeden van fraude bij OLAF: Elk vermoeden van fraude - of andere ernstige onregelmatigheden die een negatief effect kunnen hebben op de financiën van de EU - bij projecten die gefinancierd worden met middelen vanuit RRF zal door VLAIO aangemeld worden bij OLAF.
    • Melding rechtstreeks bij OLAF: Personen die op de hoogte zijn van fraude of ernstige onregelmatigheden kunnen ook rechtstreeks aanmelding doen bij het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) via
      anti-fraud.ec.europa.eu
  • Data-analyse 
    Voor de controle van projecten die gefinancierd worden met middelen vanuit RRF maakt VLAIO gebruik van de krachtige IT-tool ARACHNE om risicovolle activiteiten op te sporen.
  • Bijkomende controles op dubbelfinanciering
    Er wordt voor deze projecten een bijkomende voor controle uitgevoerd op dubbelfinanciering van projecten met Europese middelen. VLAIO voert deze controle uit op basis van gegevens uit Arachne, Financial transparancy System en Kohesio.
  • Controle op belangenvermenging via UBO-register
    Voor projecten gefinancierd met RRF werd door de coördinerende entiteit een specifieke procedure uitgewerkt voor controles op belangenvermenging op basis van gegevens van de begunstigden uit het UBO-register.
  • Controle door de Vlaamse Audit Autoriteit
    Zowel het Beheers- en controlesysteem binnen de beleidsdomeinen als de specifieke maatregelen en processen die gefinancierd worden door middelen vanuit de Resilience and Recovery Facility worden onderworpen aan audits door de Vlaamse Auditautoriteit (VAA). De auditautoriteit handelt in overeenstemming met de professionele standaarden bij de beoordeling van het frauderisico en de toereikendheid van het controlesysteem van het Vlaamse beheers- en controlesysteem voor RRF-projecten.

Financiering via EFRO

Meer informatie over de specifieke anti-fraude beheersmaatregelen voor projecten die gefinancierd werden met EFRO.