De manier waarop we met onze grondstoffen, materialen en producten omgaan heeft een grote impact op ons klimaat. Het Vlaams Regeerakkoord 2019-2024 bevestigt het belang van de transitie naar een circulaire economie om beter in onze behoeften aan grondstoffen en water te kunnen voorzien en ons welzijn te maximaliseren met een kleinere ecologische voetafdruk. Om dit te realiseren wordt de nadruk gelegd op een brede samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen, middenveld en overheden.

In een circulaire economie staat het minder en efficiënter gebruiken van grondstoffen centraal. Een circulaire economie is gericht op het langer in de productieketen houden van grondstoffen en materialen, met als doel een optimaal gebruik en hergebruik, met de hoogste waarde voor de economie en de minste schade voor het milieu.

Focus: levensduurverlenging of ‘reuse’

Er bestaan verschillende circulaire strategieën, zoals het verminderen van gebruikte materialen (‘reduce’) en het hergebruiken van verspilde materialen (‘recycle’), maar deze oproep focust op levensduurverlenging van producten en onderdelen (‘reuse’). Levensduurverlenging omvat onder meer het inzetten op strategieën rond onderhoud, herstel, hergebruik, remanufacturing, delen, ‘herbestemmen’ (repurpose) van producten of materialen; maar heeft ook betrekking op het ontwerpproces, materiaalkenmerken, de logistieke keten, … Ons dossier circulaire economie geeft meer informatie over de diverse circulaire strategieën.

De werkagenda circulaire maakindustrie wil inzetten op het uitvoeren van acties binnen diverse circulaire strategieën. Om deze circulaire strategieën breed in te zetten, moeten concepten eerst uitgetest kunnen worden. Dit zorgt ervoor dat er kennis opgebouwd wordt en dat er samenwerkingen ontdekt worden.

Proefprojecten

Deze oproep subsidieert gerichte proefprojecten op vlak van levensduurverlenging om kennis te verzamelen over nieuwe opportuniteiten en business- en samenwerkingsmodellen, maar evenzeer ook over belemmeringen en uitdagingen voor een grootschalige omslag. Deze kennis kan vervolgens gedeeld worden zodat ook andere ondernemingen en partijen hiermee aan de slag kunnen gaan.
Het project zelf kan kleinschalig en lokaal zijn, maar moet wel een leereffect op grotere schaal hebben. Dit kan door multipliceerbaarheid van het project op andere locaties, een bredere onderzoekscomponent waarvan de kennis ruim verspreid wordt, … Het opzetten van samenwerkingen tussen verschillende partijen uit de maatschappelijke vijfhoek wordt aangemoedigd.

Om de beoogde transitie naar een circulaire economie mogelijk te maken, investeert VLAIO ook in een begeleiding, ondersteuning en afstemming van de goedgekeurde projecten. Zo zal VLAIO minstens de communicatie over de projecten mee ondersteunen en minstens twee keer per jaar een lerend netwerk organiseren.