Via innovatieve overheidsopdrachten kan je als overheidsorganisatie je werking performanter en toekomstbestendig maken. Je kan maatschappelijke uitdagingen waarvoor vandaag nog geen kant-en-klare oplossingen bestaan actief aanpakken. 

Voor ondernemingen bieden innovatieve overheidsopdrachten de mogelijkheid om met maatschappelijk vraagstukken aan de slag te gaan. Het bedenken, ontwikkelen en valideren van nieuwe oplossingen voor publieke noden versterkt de competitiviteit van ondernemingen.  

Bij innovatieve overheidsopdrachten werken de publieke sector en ondernemingen samen aan een gezamenlijke doelstelling: de overheidswerking performant en toekomstbestendig maken door het ontwikkelen van innovatieve oplossingen voor concrete maatschappelijke uitdagingen.

Voordelen voor de publieke sector

• performantere werking en oplossingen voor nieuwe vraagstukken
  o    Innovatie is geen doel op zich maar een middel om de werking van de overheid efficiënter en effectiever te maken. Innovatie maakt het mogelijk om oplossingen te vinden voor vraagstukken die vandaag onbeantwoord blijven. 
• versterking kennispositie overheid
• markten veranderen snel en technologie en techniek staan niet stil
  • Marktconsultaties geven de overheid belangrijk inzichten in de state-of-the-art, marktevoluties en potentieel nieuwe marktspelers. Bij innovatieve overheidsopdrachten consulteer je doorgaans de markt op voorhand om de haalbaarheid in te schatten.Potentieel betere en goedkopere oplossingen 
  • Innovatieve overheidsopdrachten verlopen vaak gefaseerd waardoor je innovatie- en andere risico’s goed kan beheren. 
  • Voorafgaande test- en validatiefases verminderen risico’s bij de eigenlijke aankoop later. Ze vermijden ook dat er een mismatch is tussen de behoefte en de oplossing.
  • Innovatieve overheidsopdrachten worden breed in de markt gezet waardoor marktcompetitie ten volle kan spelen. 
  • Soms wordt er gekozen om in parallel en dus in competitie met elkaar verschillende innovatieve oplossingen te laten uitwerken, waardoor een betere prijs/kwaliteit wordt bekomen. 
• betere aansluiting bij de reële noden en uitdagingen 
  • Alles begint bij de eindgebruiker en bij het goed in kaart brengen – van bij de start-  van zijn noden en verwachtingen. 
  • Door de interactie tussen vraagzijde en aanbodzijde van bij de voorbereiding tot en met de oplevering van de opdracht (tijdens o.a. de marktconsultatie, bij plaatstingsprocedure met onderhandelingsmogelijkheden en uitvoering) sluit de innovatieve oplossing beter aan bij de reële noden en uitdagingen. 
• gebruik van de innovatieve oplossing
  • Bij innovatieve overheidsopdrachten kan de overheid, naargelang het geval, gebruiks- en/of eigenaarsrechten verwerven op de innovatieve oplossing, wat niet zo is bij subsidies. 
• mobilisatie van innovatie-middelen 
  • Elke overheids- en publieke organisatie die aan de wetgeving overheidsopdrachten moet voldoen, kan via innovatieve overheidsopdrachten haar aankoopmiddelen inzetten voor innovatie. Zo kunnen middelen voor innovatie over alle beleidsdomeinen- en niveaus worden gemobiliseerd. 
• hogere tevredenheid bij medewerkers en burgers 
  • Innovatieve oplossingen die de werking performanter maken of bijdragen aan het vinden van oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen, leiden tot hogere tevredenheid bij de medewerkers en burgers.  
• de markten op innovatie richten
  • Wanneer een product niet voorhanden is op de markt, of er alleen laagwaardige producten worden aangeboden, kan de koopkracht van overheidsinkopers de markt stimuleren om te gaan innoveren. 

Voordelen voor ondernemingen

• inzicht in de publieke uitdagingen, prioriteiten en innovatiebehoeften
  • Via de interactie met de overheid o.a. tijdens de marktconsultatie, krijgen ondernemers een beter inzicht in de maatschappelijke taken die overheden opnemen en de daarbijhorende uitdagingen en innovatiebehoeften. Dit biedt perspectieven op nieuwe onderzoeks- en innovatiethema’s en de ontwikkeling van nieuwe markten of veelbelovende niches. 
• concrete test- en validatiemogelijkheden 
  • Niet alleen worden ondernemingen uitgedaagd om innovatieve oplossingen te bedenken en te ontwikkelen, vaak krijgen ze ook de mogelijkheden om die innovaties te testen en valideren. Bv. toegang tot data, toegang tot testdata, toegang tot testpubliek
• meer financiële middelen voor innovatie 
  • Doordat aankoopmiddelen worden ingezet door de publieke sector om innovaties mee te laten ontwikkelen, komen er meer financiële middelen voor onderzoeks-, ontwikkelings- en innovatie-activiteiten ter beschikking. 
  • Innovatieve overheidsopdrachten creëren vaak mogelijkheden om samenwerkingsverbanden tussen ondernemingen, kennis- en/of onderzoekscentra op te zetten. 
• overbruggen valley of death
  • Vaak is het niet evident om de sprong te maken van productontwikkeling naar commercialisering, de zogenaamde “valley of death”. Wanneer de overheid als ‘first customer’ optreedt, komen er nieuwe mogelijkheden om ‘the valley of death’ of ‘the innovation gap’ te overbruggen.  
• betere toegang voor kmo’s en starters tot de overheidsmarkten 
  • Door het aankoopproces bij innovatieve overheidsopdrachten zo eenvoudig en helder mogelijk te houden, door te kiezen voor een interactieve en vaak een gefaseerde aanpak en door functionele specificaties in plaats van technische specificaties te gebruiken, wordt de toegang voor kmo’s en starters verbeterd.